Kamu Maliyesi Ders Notları

BospHoruS

Özel Üye
Katılım
21 Tem 2008
Mesajlar
639
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Şehir:
İstanbul
KAMU MALİYESİ

Liberalizmin öncüleri Fizyokratlardır.

Transfer harcamalarının unsurları: Faiz ödemeleri, Fon ödemeleri, Kamulaştırma, Borç ödemeleri

Belediye sınırları dışına taşan hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla kurulan idarelere il özel idareleri denir.

İki ekonomik birimin üretim veya tüketim faaliyetinden, üçüncü kişilerin fiyat mekanizması dışında fayda veya zarar görmesine Dışsallık denir.

Devletin ekonomik istikrar görevi kapsamına girenler: Tam istihdamı sağlama, Ekonomik büyümeyi sağlama, gelir dağılımını sağlama, cari işlemler dengesini sağlama

Devletin dışsallıklara müdahale yöntemleri: Sübvansiyon, vergileme, miktar kısıtlaması, mülkiyet haklarını düzenleme

Temsili demokrasinin özellikleri: Bireylerin fayda maksimizasyonu için, siyasi partilerin ise oy maksimizasyonu için çalışmaları
Siyasi partilerin temel güdülerinin, iktidara gelebilmek için veya iktidarda iken tekrar seçilebilmek olması
Siyasi partilerin ve seçilmiş temsilcilerin ideal toplum amaçlarına göre değil, kendi amaçlarına göre davranmaları
Seçmenlerin belli bir dönemde kendilerine en yüksek faydayı sağlayacak olan partiye oy vermeleri

Dar anlamda kamu harcaması kavramının kapsamına girenler: Merkezi devlet örgütünün harcamaları, yerel yönetimlerin harcamaları

Geniş anlamda kamu harcaması kavramının kapsamına girenler Merkezi devlet örgütünün harcamaları, Yerel yönetimlerin harcamaları, Sosyal güvenlik kuruluşunun harcamaları, Kamu iktisadi kuruluşlarının harcamaları

Vergi harcaması olanlar: Vergi istisnası, vergi muafiyeti, yatırım indirimi, vergi indirimi

Kamu harcamalarında bir artışa neden olanlar: Devlet sınırlarının genişlemesi, Savunma harcamalarının artması, devletin yeni teknolojiler satın alması, Ülke nüfusunun artması

Kaynakların tam kullanılmaması, fiyatların marjinal sosyal değerleri yansıtmaması, fiyatların devlet tarafından belirlenmesi, dışsallıkların ortaya çıkması durumlarında gölge fiyatlar kullanılır.

Gelişmekte olan ülkelerde, fayda-maliyet analizinin kamu yatırım kararlarına ilişkin sorunların tümünü çözememesinin nedenleri: Analizin yapısal güçlükleri, veri eksikliği,ekonomik ve toplumsal yapısının istikrarsızlığı, kamu yatırımları konusunda son kararın siyasilere ait olması

Tek bir malın arz ve talebini kullanarak, denge üretim ve denge fiyat düzeyini belirlemek amacıyla kullanılan analiz türü kısmi denge analizidir.

Ülkelerin ekonomik kalkınma süreçlerini kamu harcamaları ile ilişkilendirmeye çalışan kalkınma modellerinin öncüsü Musgrave 'dir.

Wagner'e göre kamusal faaliyetlerin artış nedenleri: İç ve dış güvenlik hizmetlerinin artması, ilerleyen teknoloji nedeniyle devlet faaliyetlerinin maliyetinin artması, devletin piyasaya girerek doğrudan doğruya mal ve hizmet üretmesi, devletin topluma daha nitelikli hizmet sunmak istemesi

Kamu harcamalarındaki artışı kısa dönemdeki dalgalanma ve değişikliklerle açıklamaya çalışan yaklaşım Peacock ve Wiseman tarafından yapılmış Sıçrama tezi yaklaşımıdır.

Genel hizmetleri yürüten kuruluşlar: TBMM, Başbakanlık, Cumhurbaşkanlığı, Dışişleri bakanlığı

Türkiye'de program bütçe hizmetleri 1973 yılında uygulamaya konulmuştur.

Döner sermayelerin özellikleri: Genel mali yönetimin dışında tutulmaları, Kendilerine ait bir yönetim şekline sahip olmaları, Ürettikleri mal ve hizmetleri kar amacıyla satmaları, Genel bütçeye belli oranda pay aktarmaları

Oylama, bireylerin tercihlerini siyasi karar alma mekanizmasına aktarma yoludur.

Mali rant ve mali sömürü , iktidar kuralı(ödeme gücüne göre) uygulamasının bir sonucudur.

Çoğunluk oylama modelinde, kamu mallarının üretim düzeyini belirleyici durumunda olan kitle Medyan seçmendir.

Kendisine verilen görevleri soru sormadan ve kurallara uygun biçimde yerine getiren bürokrata(Max Weber'in tanımladığı) Rasyonel bürokrat denir.

Mal ve hizmet üretmek amacıyla kamu kaynaklarını kullanak suretiyle işletmecilik faaliyeti yapan devlet kuruluşlarına kamu iktisadi teşebbüsleri denir.

Bir sulama projesinin doğrudan maddi faydası tarım üretiminde ortaya çıkan artıştır.

Benzer zevk ve tercihlere sahip bireylerin oluşturduğu gruplara Çıkar grupları denir.

Seçmen sayısının ve karar verilecek konuların çok olduğu durumlarda temsili demokrasiye başvurulur.

Kamu harcamalarının gerçek artış nedenleri: Savunma harcamalarındaki artış, Teknolojik gelişmeler, devlet anlayışındaki değişmeler, nüfus artışı

Yarı kamusal bir malın kullanımı için daha fazla bireye izin verilmesi nedeniyle, o malı daha önce kullanan bireylerin elde ettikleri faydanın azalmasına sıkışıklık maliyeti denir.

Temel düşünce sistemini toplumların zenginliği üzerine kuran Merkantalist akıma göre:
Toplumların zenginliği, sahip oldukları altın ve gümüşler ile ölçülmelidir.
Devlet, gerektiğinde ekonomiye müdahale etmeli ve bazı önlemler almalıdır.
Toplumların zenginleşmesi için mutlaka dış ticaret yapılmalıdır.
Milli ekonomilerin gelişimi için borçlanmaya başvurulmamalıdır.

Devlet düzeninin sürdürülmesini, korunmasını ve devletin yönetimini sağlayan hizmetlere genel hizmetler denir.

Baskı grupları: İşçi sendikaları, işveren sendikaları, basın organları, çevreci gruplar

Dışsallık türleri: Üreticiden üreticiye, üreticiden tüketiciye, tüketiciden tüketiciye, tüketiciden üreticiye yayılan dışsallık

Atama ile görev almış olan devlet idare örgütünün tümüne bürokrasi denir.

Kısa dönemde doğrudan üretimi arttırıcı etkisi olmayabilen ve faydası bir dönemle sınırlı sayılabilecek harcamalara cari harcamalar denir.

İdari-fonksiyonel ayrıma göre, Türkiye'de konsolide bütçe harcamaları içinde en büyük paya sahip harcama kalemi genel hizmetlerdir.(%28,1)
Devletin piyasa ekonomisine totaliter olmayan düzenleyici müdahalelerde bulunduğu ekonomik sisteme Karma ekonomik sistem denir.

Televizyon, buzdolabı gibi malların üretimini tüketicilerin talebi belirler.

Özel ekonomide kaynak ve gelir dağılımını fiyat öğesi düzenler.

Bütçe sürecini başlatan "bütçe çağrısı" Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanır.

Bütçenin işlevleri: Hukuki, Mali, Ekonomik, Siyasi

Toplumun üretim imkanları eğrisinin orijine göre içbükey olması, özel ve kamusal malların üretiminde kıt kaynaklar ile ilgili olarak aynı etkinlikte ikame edilemeyeceğini gösterir.

Ekonominin durgunluk dönemlerinde gerçek harcamaların ortaya çıkan ilk etkisi az gelirlilerin gelirinin artmasıdır.

Kamu harcamalarının artışının üst sınırı milli gelirdir.

İktisadi faaliyet sonucu artma imkanı olan üretim faktörü sermaye stokudur.

Belirli bir dönem için harcamaların yapılmasına ve gelirlerin toplanmasına izin veren hukuki belgeye bütçe denir.

Türkiye'de kamu gelir ve giderlerinin yer bakımından denkleştirilmesi işlemini T.C.Merkez Bankasının bulunmadığı yörelerde T.C.Ziraat Bankası yerine getirir.

Herhangi bir vergi gelirinin belirli bir harcamaya tahsis edilememesine Ademi tahsis yöntemi (gelirlerin genelliği ilkesi) denir.

Arz ve talep fonksiyonları içinde fiyatlandırılabilecek dışsallıklara piyasa dışsallığı denir.

Piyasada yer almayan birçok kamu projesi çıktısının, parasal olarak değerlendirilmesi gerektiğinde marjinal maliyet kullanılır.

T.C.Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Ziraat Odaları ve Bağkurun topladığı gelirler parafiscal (vergi benzeri yani hemen hemen vergicilik) gelirler içinde yer alır.

Adam Smith'in vergileme ilkeleri: Adalet ilkesi, Kesinlik ilkesi, Uygunluk ilkesi, İktisadilik ilkesi

Kendi adına ve hesabına ödediği vergiyi yansıma yoluyla başkalarına devreden kişiye aracı mükellef denir.

Mali nitelikte rasyonel bir vergilemeyi gerçekleştirmenin şartları:
Verginin yükünün adil dağıtılması
Vergilerin tarh ve tahsil giderlerinin minimum olması
Verginin tarafsız olması
Verginin piyasada etkinliği bozmaması
Verginin yatırım ve tasarruf kararlarını olumsuz yönde etkilememesi.

Vergiyi harçtan ayıran temel özellik karşılıksız olmasıdır.

Montesquieu'nun "Vergi herkesin malının tamamının korunması için verdiği bir hissedir." görüşü vergiyi sigorta primi olarak kabul eden görüştür.

Vergilerle karşılanan kamu harcamalarının milli gelirin %25'ini aşamayacağını ileri süren iktisatçı Colin Clark'tır.

Kamu harcamalarının genel hizmetler, ekonomik hizmetler ve sosyal hizmetler olarak sınıflandırılması işlevsel sınıflandırmayı oluşturmaktadır
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst