Devlet Bütçesi ÜNİTE 6 VE ÜNİTE 7

BospHoruS

Özel Üye
Katılım
21 Tem 2008
Mesajlar
639
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Şehir:
İstanbul
Ünite 6
Bütçe uygulaması, devlet bütçesi:
Not: bütçe ödenek artışları hangi durumlarda baş vurulduğunu açıklaya bilmek?
Cevap: ödenek artışları ayrıca mali yıl başında yürürlüğe giren bütçe dengesini bozan ekonomik ve mali sorunlar çıkarıla bilecek sonuçlar yaratır.

Devlet muhasebe sistemleri:
1)Kameral muhasebe sistemleri: Bütçe ile ilgili rakamlar, gelirler ve giderlerin tahakkukunu, tahsilâtını bütçe tertibine göre veren bir sistemdir.
2)Scneider muhasebe sistemi; Kameral bütçe sistemdi mahsup işlemleri ile bütçe dışında devletin borç ve alacak durumları gösterilmemektedir. Bu sistemde ise mahsup işlemleri ile bütçe dışı alacak ve borç hesaplarına da yer verilmektedir.
3)Constante muhasebe sistemi; Bütçe hesapları ile mal varlığı hesaplarını ve gelir ve gider tahakkuklarını gösterir. Bu sistem gelir ve gider tahakkuku kaydetme amacıyla kurulmuştur.
4)Logismografi muhasebe sistemi: Bu bir İtalyan sistemidir ve mal varlığı ile işletme hesaplarını birlikte gösterir. Not: bütün hesapların tablo ve sütün halinde gösterildiği Amerikan muhasebe sistemine çok yakındır. Her iki sistemde tarih ve konu bakımından aynı anda kaydedilmektedir
Mal sahibi ( devlet hesabı) ve memur hesabı ( devlet memuru) olmak üzere iki hesap vardır.
Not: Bütçeye verilen ödenekler o kuruluşun yapa bileceği harcamaların “tavanını” oluşturur.
Hazine: Bütçenin gelirlerini toplayarak bunları muhafaza etmek, bunları işletmek, gerekirse borç para bularak bütçenin giderini gereken yerde ve zamanda ödenmesini sağlamak görevidir. Devletin fikri bankeri durumundadır.
Not: gelir ve gider arasında ki yer bakımından denkleştirmeye neden ihtiyaç duyulmaktadır?
Cevap: devletin bütün gelirlerini hazinede toplamak ve bu paralardan gereken miktarı ilgili yerlere yani ödemelerin yapılması gereken yerlere göndermektedir. Gelirler bazı şehir ve bölgelerde daha fazla bazılarında daha az toplanır. Giderler ise ülkenin her yerinde yapılmaktadır. İşte hazinede toplanan bu paraların ihtiyacı olan yerlere yollama zorunluluğu vardır. Nakit hareketleri fazlarla ek***lerin adeta hazine şubeleri arasında takasıdır. Bu işlemler günümüzde banka aracılığı ile yapılmaktadır.
Mali denetim: Dokümanların kayıtların. Raporların iç kontrol sistemlerinin muhasebe ve mali uygulamasının ve diğer bütün bulguların kamusal bir takım amaçlar ve araçlardan biri için araştırılması ve kontrol edilmesine mali denetim denir.
Devlet muhasebesi: Devletin faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin nedenlerini sonuçlarını parasal olarak ifade eden kaydeden ve sınıflandıran yorum ve denetime elverişli dökümler yapan sistemdir.
Not: devlet muhasebesinin amaçları?
Cevap: birinci amacı: para ile ifade edilen kıymet hareketlerinin denetimi ikinci aşaması ise: geçmiş işlemleri değerlendirerek gelecek de izlenecek stratejisinin belirlenmesi.
Not: devlet muhasebesi ile işletme muhasebesinin arasındaki farkları ve benzerlikleri açıklaya bilmek?
Cevap: işletme muhasebesi( özel sektör muhasebesinin) büyük ölçüde üretim maliyetlerinin belirlenmesine kar hesaplanması ve mal varlığı hesaplarına ağırlık verir.
Devlet muhasebesi ise: gelir ve giderlerin izlenmesine ve sonuçların denetimini sağlayan bir muhasebe planına öncelik verir.
NAKİT ESASI: kasaya parasal bir girişin veya kasaya parasal bir çıkışın fiilen gerçekleştirdiği zaman işlem muhasebe kayıtlarına geçirilir.
Tahakkuk esası: tahakkuk ederek kesinleşmesi esas olup nakit esasında olduğu gibi gelirin fiilen tahsil edilmesi veya giderin ödenmesi aranmaz. Gelirde giderde tahakkuk ettiği zaman kayıtta alınır.
Not:2002 yılına ait bir bütçe gideri 2002 yılında tahakkuk ederse 2002 yılında değilse 2003 yılında ödenirse ve bu gider 2002 yılının kayıtlarına yazıldıysa kullanılan yöntem “HESAP DÖNEMİDİR”
Özet
Mali yıl içerisinde bütçe ödeneklerinde ne tür değişiklikler yapılmaktadır? Ödenekler bir tahmin oldukları için mali yıl içerisinde yetersiz kalması bazılarının da ödenek fazlalarının oluşması halinde ödenek aktarmalarına başvurur. Aktarma işlemi bir hizmetin mevcut ödeme ek***liğinin gereksininim duyulandan daha fazla ödeneğe sahip başka ödenekle karşılanmasıdır. Aktarmalar bütçe dengesini bozmazlar. Bazı ödenek değişiklikleri ödeneklerin artmasına neden olmaktadır. Ödenek artışlarına ödeneğin yetmemesi ve aktarma olanağının olmaması halinde yapılır. Ödenek artışları bütçe dengesini bozar ekonomik ve mali sonuçlar çıkarabilmektedir.
Hazinenin nakit işlemleri nelerdir?
Mali yıl içerisinde toplam gelirleri ile giderlerin yer ve zaman bakımından ahenkleştirilmesi ve bunun için yapılan işlemlere hazine işlemleri denir. Gelir ve giderlerin yer bakımından ahenkleşmesi toplanan gelirlerin gereken miktarlarını ödemeler yapılacağı yerlere dağıtmayı gerektirir. Gelirler ve giderler mekân açısından uygun değildir. Bazı bölgelerde gelirler fazla bazı bölgelerde ise daha az tahsil edilir. Giderler ise ülkenin her yerinde düzenli yapılmaktadır. Hazine toplanan gelirlerin ihtiyaç duyulan yerlere yollanmasını sağlar. Gelir ve giderlerin zaman bakımından denkleştirilmesi de diğer bir nakit hareketidir. Gelirlerin toplanma zamanlarına göre bazı dönemlerde yeterli nakit bulunmaya bilir. Nakit ihtiyacını belirlemek ve bunları karşılayacak nakdi zamanında hazır bulundurmak hazinenin görevidir. Devlet gelirlerinin belirli dönemlerde tahsil edilmesi giderlerin ise sürekli olması gelir giderin zaman dengesinin bozulmasına neden olur. Hazine bu uyumsuzlukları kısa vadeli borçlanma ile giderir.
Mali yıl içerisinde kamu kurumları nasıl denetlenmektedir?
Modern denetim kamu kurumlarının hizmet götürdüğü insanların ihtiyaçlarını en verimli erken ve ekonomik biçimimde giderilmesi için önemlidir. Denetim kavramı mali işlemlerin mali mevzuata uygunluğunu bu işlemlerin doğru ve gerçek biçimde yapılıp yapılmadığını içermektedir. Kamu denetimi ayrıca ekonomik ve etkenlik denetimiyle kaynak kullanımının erken olup olmadığını da araştırır. Günümüz modern denetim anlayışı program sonuçlarının değerlendirilmesini bir başka değişle denetimi de kapsamaktadır. Kamu hizmetlerinin belirlenen amaçlara ulaşıp ulaşmadığını denetler.
Devlet muhasebesi nedir? Kayıt sistemleri nelerdir?
Devlet muhasebe sistemleri şunlardır:
Kameral muhasebe sistemi: bütçe ile ilgili rakamlar gelir ve giderlerin tahakkukunu tahsilâtını da bütçe tertibine göre veren bir sistemdir.
Schneider muhasebe sistemi: kameral bütçe sisteminde mahsup işlemleri ile bütçe dışında devletin borç ve alacak durumları gösterilmemektedir. Bu sistemde ise mahsup işlemleri ile bütçe dışı alacak ve borç hesaplarına da yer verilmektedir.
Constante muhasebe sistemi: bütçe hesapları ile birlikte malvarlığı hesaplarını ve gelir gider tahakkukunu gösterir. Bu sistem gelir ve gider tahakkuk aşmasında kayıt etme ilkesine göre kurulmuştur.
Logismografi muhasebe sistemi: malvarlığı ile işleteme hesaplarını birlikte gösterilmektedir. İşlemleri hem tarih hem de konu itibari ile aynı anda kaydetmektedir.
Devlet muhasebesinde nakit ve tahakkuk esasları nelerdir?
Devlet muhasebesinde nakit esasında kayıtlar kasa parasal bir giriş veya kasadan parasal bir çıkış fiilen gerçekleştiği zaman yapılmaktadır. Benzer biçimde gelir yükümlüden tahsil edildiği kaydı yapılır. Gelir tahakkuk etmesine rağmen tahsil edilmemişse kayıt yapılmaz. Tahakkuk esasında ise muhasebe kayıtlarının işlemin tahakkuk ederek kesinleşmesi esastır. Harcama yapılırken gider tahakkuk ettiğinde hesaplara kayıt düşülür. Gelir kaydında ise gelir tahakkuk ettiği anda kayıt yapılmaktadır.

Ünite 7
Türkiye de bütçe hakkının ve bütçe ilkelerinin gelişimi
I Orhan döneminde vergilemede “net gelir” yöntemi uygulanmıştır
1.MURAT:1360–1389 Zamanında ilk maktu(sabit miktarlı yani FİKTİF) vergi uygulaması başlamıştır
2.BEYAZIT 1481–1512: Savaş giderlerini karşılamak için önceleri genelde dinsel amaçla alınan vergilerin yanı sıra dinsel amaçlı olmayan “tekâlif-i örfiye “adlı örfi vergiler alınmaya başlanmıştır.
1.SELİM(YAVUZ) 1512–1520: Mali idareye büyük bir dikkatle eğilmiş ve muhasebeye denetime tasarrufa ve tutuma çok önem vermiştir. İsrafa olanak tanımamak için “bakı kulları” adlı yeni bir denetçi memurlar örgütü kurmuştur.
Not: Tanzimat öncesi Osmanlı mali sisteminde kamu gelirleri “şer’i vergiler ve “örfi” vergileridir.
No t. Osmanlı da bütçe uygulamasının ilk defa yer aldığı kanuni belge 1876 tarihli kanun-i esasidır. Aynı zamanda bütçeden bahseden ilk belgedir.
Not: Cumhurbaşkanının bütçeyi VETO edememesi İLK DEFA 1924 anayasada belirtilmiştir.
Not:”Milletvekillerinin gelir azaltıcı gider arttırıcı” tekliflerde bulunamayacakları hükmü ilk defa 1961 anayasasında yer almıştır.
Not: Sayıştay denetimi ve kesin hesaplara ilişkin düzenlemeler ilk defa 1876 anayasasında yer almıştır.
Not:1924 anayasasına göre her hangi bir mali yıla ait KESİN hesap kanun tasarısı o mali yılın bitiminden itibaren “en fazla” 20 ay içerisinde TBMM sunulur.
Not: “Herkesin mali gücüne göre kamu giderlerini karşılamak üzere vergi vermekle yükümlü olduğunu” açıklayan “vergilemede iktidar” ilk defa 1961 anayasası ile kabul edilmiştir.
Not:1982 anayasasına göre TBMM bütçe görüşmelerini bütçe komisyonunda en fazla 55 gün içerisinde tamamlamak zorundadır.
Not: Islahat-ı maliye komisyonu 1859 da kurulmuştur
Not: ülkemizde gerçek anlamda düzenlen onaylanan ve uygulanan İLK BÜTÇE 1909 YILI BÜTÇESİDİR.
NOT: Türk mali tarihinde herkesten iktidarına göre vergi alınmasını ön gören ilk belge tazminat fermanıdır.
Not: 1961 anayasasında bütçe hakkının boyutları “iktisadi ve mali hükümler” başlığı altında toplanmıştır.
Özet
Osmanlı imparatorluğu dönende bütçe hakkı ve bütçe kuralları ile ilgi gelişmeler nelerdir?
Tanzimat öncesi dönemde Osmanlı mali sisteminde bugünkü anlamda bir bütçe uygulamasına rastlanmaktadır. Mutlakıyetçi bir yönetimde bütçe hakkına dayalı bir bütçeden bahsetmek söz konusu değildir. Bu dönemde bütçe ile ilgili olarak sadece merkezi devlet yönetimine ait gelir ve gider hesapları bulunmaktadır. Bunlar daha çok kesin hesap cetveli niteliğindedir.
Tanzimat fermanında herkesten iktidarına vergi alınmasını arpalık yöntemi yerine maaş sisteminin konulmasını padişah hazinesi ile giderlerin maliye hazinesine mal edilmesi gibi birçok mali hüküm bulunmasına rağmen bütçeden hiç bahsedilmemiştir. Fermandan sonra 1876 anayasasına kadar bütçe ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Bu dönemde yapılan bazı bütçeler tam anlamı ile bütçe niteliği taşımamaktadır.
1876 kanuni esasi si birçok maddesinde bütçe usullerini gelirlerini ve giderlerini düzenleyen hükümleri içermektedir. Ülkemiz de bütçe hakkının ilk kez kabulü ve ifade edildiği belge 1876 ANAYASASI olmuştur. Bu anaysa ile birlikte padişah döneminin meclisin bütçeyi onaylama hakkına sahip olduğu kabul edilmiştir. Ancak bu anayasanın ön gördüğü hükümler 2. meşrutiyette kadar hayata geçirilememiştir. 2. meşrutiyetten sonra çağdaş anlamda ilk bütçe hazırlanmış ve uygulanmıştır.
Cumhuriyet döneminde bütçe hakkı ve bütçe kuralları ile ilgili gelişmeler nelerdir?
Ülkemizde bütçe hakkına uygun çağdaş bütçe kurumlarının kurallarını ve yöntemlerinin gelişmesi ancak cumhuriyet döneminde gerçekleştirile bilmiştir. 1921 anayasasında bütçeye ilişkin ayrıntılı hükümler yoktur. Sadece iki maddesi bütçe gelir ve giderlerine ilişkin genel hükümleri içermektedir. 1924 anayasasında bütçe hakkına daha ayrıntılı yer verilmektedir. Bu anayasa büyük millet meclisi nin bütçenin incelenmesi ve onayı gibi görevleri belirlemiştir. 1924 anayasasında ki bu düzenlemeler bütçe hakkının tam ve açık ifadesidir.
1961 anayasası Osmanlı imparatorluğu t.b.m.m. hükümeti ve cumhuriyet devri anayasalarının sahip olmadığı bir özellik sonucu ilk defa referandum ( halkoyu) ile kabul edilmiş bir anayasadır. Bu anayasada TBMM nin belirli bir dönem için bütçeleri onaylama ve denetleme ile ilgili hükümleri bütçe hakkını vurgulamaktadır. 1982 anayasasında bütçe hakkı ile ilgili hükümler düzenlerken bütçe süreç ve uygulamasında farklı kurallar koymuştur. 1982 anayasası 1961 anayasasına göre bütçeyle doğrudan ilişkili düzenlemeler daha ayrıntılı hale getirilmiştir.
Not: 1982 anayasası kesin hesap kanunu ile ilgili değişiklik kesin hesap kanun tasarısı ilgili mal yılın bitiminden itibaren en geç yedi ay (7) sonra bakanlar kurulunca TBMM sine sunulacaktır. Sayıştay da bu kanun tasarısının verilmesinden başlayarak en geç 75 gün içinde genel uygunluk bildirimini TBMM sine sunacaktır.
 

BBG

Yeni Üye
Katılım
20 Eki 2009
Mesajlar
1
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Şehir:
Adana
devlet bütçesinin ünite içeriği mi değişmiş?
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst