Dünya Tarihini Oluşturan Gelişmeler
--------------------------------------------------------------------------------
Dünya Tarihini Oluşturan Gelişmelerin Kronolojisi
* M.Ö. 8500-7000, Ortadoğu'da çiftçiliğe geçiş
* M.Ö. 3500-3000 Dicle-Fırat ve Nil vadilerinde uygarlığa geçiş
* M.Ö. 4000-3000, Uygarlığın Sümer'de doğuşu
* M.Ö. 3000 sabanın icadıyla insanların tarımda hayvan gücünden yararlanmanın yolunu bulmaları
* M.Ö. 3000 dolayları, yazılı kayıtların başlayışı
* M.Ö. 2000'den az önce, Mezopotamya çevresindeki bölgelerde taşra uygarlıklarını kurmaya başlayan toprak aristokrasilerinin doğmasını kolaylaştıran koşulların oluşması.
* M.Ö. 1700 dolayları, Hammurabi tarafından insanlığın ilk yasa derlemelerinin çıkarılışı.
* M.Ö. 1700, Avrasya bozkırı kökenli barbar halklar akınlarının Avrupa'nın Atlantik kıyılarına ulaşması.
* M.Ö. 1300 dolayları, alfabetik yazının Suriye'de ve Filistin'de yaygınlaşması.
* M.Ö. 1000 yıllarında, Ortadoğu uygarlığının iki uç bölgesinde (Filistin ve İran'da) verimli düşünce akımlarının doğuşu.
* M.Ö. 700'den az önce Orta Asya'dan ve Güney Rusya'dan göç etmiş İskitler'in Ukrayna'da bir kabileler imparatorluğu kurup, Yunan dünyasıyla ticarete girişmeleri.
* M.Ö. 6. yüzyıl, Lidya Krallığı'nda sikke paranın dolaşıma konması
* M.Ö. 6. yüzyıl, İyonyalı filozofların dünyayı ve insanı akılla kavrama çabası
* M.Ö. 500 dolayları, Çin uygarlık biçiminin temel öğelerinin ortaya çıkışı.
* M.Ö. 500 dolayları, Kastların ve Hind dininin kendine özgü vurgularının biçimlenişi
* M.Ö. 330, Pers İmparatorluğunun Makedonyalıların saldırısıyla yıkılması
* M.Ö. 320, İskender'in İndüs Vadisi'ne girmesi
* M.Ö. 146, Roma'nın Makedonya'yı ve Yunanistan'ı fethetmesi.
* M.Ö. 30, Roma'nın Mısır'ı fethetmesi
* M.S. 70-100, Dört İncil'in yazıldığı yıllar
* M.S. 193, Roma Barışı'nın şiddete başvurulmasıyla bozulması.
* M.S. 372, Hunlar'ın Güney Rusya'ya girip Ostrogotları sürüşleri
* M.S. 378-511, Roma imparatorluğu'nun büyük barbar akınlarıyla çökmesi
* M.S. 410, Hun korkusuyla Roma sınırlarını zorlayan Vizigotlar'ın Roma kentini yağmalamaları ve İspanya'yı geçip krallıklarını kurmaları.
* M.S. 451, Kalkedon (Kadıköy) Kurultayı'nın Papa'nın çağrısıyla toplanıp, kutsal üçleme öğretisinin Papa Büyük Leon'un saptadığı biçimiyle benimseyip, "monofizist" biçimini reddedişi,
* M.S. 453, Attila'nın ölüşü ve Hun Konfederasyonu'nun dağılması
* M.S. 552, Japonya'ya ulaşan Budist misyonerler topluluğunun önemli başarılar elde etmesi.
* M.S. 565'ten sonra (Doğu) Roma İmparatorlarının "Bizans İmparatoru" denmeye başlanışı.
* M.S. 568'den sonra, Cermen kabilesi Lombartların Bizanslıları İtalya'nın iç bölgelerinden çıkan buraların denetimini ellerine geçirmeleri.
* M.S. 572, Türk İmparatorluğu'nun haneden kavgalarıyla ikisi de iç kavgalarla yıpranan doğu ve batı ordularına bölünmesi
* M.S. 600 dolayları, Hint Okyanusu'nda Hindu gemicilerin yerini Müslümanların alması.
* M.S. 622, Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye göçü.
* M.S. 632-1000 arasında İslam'ın Hızla yükselişi ve Ortadoğu'da Kuzey Afrika'da İspanya'da yayılışı,
* M.S. 632, Hz. Muhammed'ön ölümü
* M.S. 636, Arap ordusunun Bizans'ı Suriye'den ve Filistin'den çıkarması
* M.S. 641, Arap akıncı birliklerinin Mezopotamya'yı ele geçirişleri
* M.S. 642, Arap akıncı birliklerinin Mısır'ı ele geçirişleri.
* M.S. 651, İran ve Mezopotamya'da Sasani iktidarının sona ermesi
* M.S. 651, Arap akıncı birliklerinin İran'ı ele geçirmeleri.
* M.S. 711, Vizigot krallığının sona ermesi.
* M.S. 711-715, Kuzey Afrika'nın ve İspanya'nın Müslümanların denetimine geçmesi
* M.S. 715, İslamların Kuzeybatı Hindistan'daki Sind Bölgesinde, daha sonra da Hint Okyanusu'nda üstünlüğü ele geçirmeleri
* M.S. 717-718, Müslümanların İstanbul'u kuşatmaları
* M.S. 750, Emeviler'in halifelik döneminin sona ermesi
* M.S. 751, Talas Meydan Savaşı'nda Çin'e bağlı birkaç vahanın Müslümanlara kaptırılışı.
* M.S. 756, baskı aygıtının Çin'de bulunuşu.
* M.S. 800, Şarlman'a Papa tarafından Romalıların imparatoru olarak taç giydirilişi.
* M.S. 800'den birkaç yıl sonra, Bizans İmparatorunun Şarlman'ın imparatorluğunu tanımasıyla Batı Roma İmparatorluğunun yeniden kuruluşunun Yasallaşması.
* M.S. 831-1000 arası, Danimarka'nın İsveç'in ve Norveç'in Hristiyanlığa geçmeleri.
* M.S. 840, Uygurların yıkılışı
* M.S. 845, Budizmin Çin'de resmen yasa dışı sayılması; bunun üzerine Kore'de devlet dini yapılıp iyice benimsenmesi
* M.S. 900 dolaylarında, Türk askerlerinin kabilelerinin, İslam devletlerinin siyasal yaşamına egemen olmaya başlamaları.
* M.S. 900-14. yüzyıl ortaları, Avrupa'da toprakların tarıma açılışı.
* M.S. 989, Rusya'nın Hristiyanlığa geçişi.
* M.S. 1000 dolayları, kolonileşme ve ticari yayılma sürecinin başlayışı
* M.S. 1000 dolayları, Gazneli Mahmut'un akınlarıyla İslam'ın Hindistan'ın İç bölgelerini ele geçirmeye başlaması.
* M.S. 1000, Macaristan'ın Hristiyanlığa geçmesi
* M.S. 1000 Hristiyanlığın Uzakbatı ülkelerinde Kelt, Cermen ve Slav kabileleri arasında yayılması.
* M.S. 1000-1300 arası, Avrupa'da kasabaların hızla gelişmeleri.
* M.S. 1000-1453 arası, İslamlığın Hindistan'da, Doğu Avrupa'da, Orta Asya'da yayılışı.
* M.S. 1000-1500, İslam mimarlığının görkem ve incelik dönemi
* M.S. 1054, Katolik-Ortodoks bölünmesinin, Papa ile Konstantinopolis Patriğinin birbirlerini afaroz etmeleriyle yaratılışı.
* M.S. 1071, Malazgirt Savaşı ile Türklerin Hristiyanlık (Bizans) dünyasına karşı başarılı olup, Anadolu'nun iç bölgelerinin denetiminin Selçuk Türklerine geçişi.
* 1096-1099, Birinci Haçlı Seferi.
* 1171, Galler ülkesinin ve İrlanda'nın Anglo-Norman şövalyelerince fethinin tamamlanışı.
* 1204, Dördüncü Haçlı Seferi'nde İstanbul'un ele geçirilip yağmalanması ve kısa yaşamlı Doğu Latin İmparatorluğu'nun kurulması.
* 1206-1227, Cengiz Han'ın yönetim dönemi
* 1254; Avrupa'da imparatorluğun çökmesiyle, Papalığın, Latin Hristiyanlık dünyasının evrensel hükümeti olduğunu ileri süren tek kurum olarak kalışı.
* 1300'den sonra, Japonların geniş çaplı denizcilik eylemlerine girişmeleri.
* 1300'den sonra, Cermen ve Frank şövalyelerinin, Baltık ve Doğu imparatorluklarını kurup, ticaret etkinliklerine girişmeleri
* 1337-1453, Yüzyıl Savaşları, İngiltere ile Fransa arasında, kiralık askerlerle yürütülen her yeri yakıp yıkıp yağmalayıcı savaşlar.
* 1347-1351, Avrupa'da Veba salgını
* 1300, Rönesans'ın İtalya'da biçimlenmeye başlanışı.
* 1354, Türkler'in Çanakkale Boğazı'nı geçip Gelibolu Yarımadasını ele geçirerek, Avrupa'ya adım atmaları.
* 1389, Kosova Savaşı'nda Sırpları yenen Türklerin Balkanlarda askeri üstünlüğü ele geçirmeleri.
* 15. yüzyıl İnkalar'ın And Dağları'ndaki merkezlerinde yayılan imparatorluklarının Peru'da merkezi bir rejim kurması.
* 1417, Papalık monarşisinin Konstanz kurultayında onaylanmasıyla Protestan-Katolik ikililiğinin azaltılması
* 1430, Çinlilerin denizlerden çekilmesiyle Japonların Güneybatı Pasifik'te deniz üstünlüğünü ele geçirmeleri.
* 1453, İstanbul'unTürklerin eline geçmesi, bunun üzerine, Rusların Ortodoks kiliselerinin Hristiyanlığın son kalesi olduğuna inanmaları,
* 1480 Moskova, Dükü III. İvan'ın Altınordu egemenliğini tanımayıp, "Çar" sanını alarak bağımsızlığını ilan edişi.
* 1492, Kolomb'un okyanusu aşması
* 1492, Müslüman Faslıların Avrupa'daki son kalesi Grenada'nın alınışı, bu olayla Hristiyan haçlı ruhunun körüklenmesi
* 1500, İtalyan Rönesansı'nın doruğuna ulaşması
* 1500'den sonra, Avrupa'nın deniz üstünlüğü kurması
* 1500-1650, Avrupa'da fiyatların hızla yükseldiği "Fiyat Devrimi"
* 1500-1700 arası milyonlarca kilometrelik ülkenin milyonlarca insanın islam yönetimine sokulmasıyla İslam tarihinin en parlak dönemi
* 1508 Şah İsmail'in Bağdat'ı fethetmesi
* 1509 Portekizlilerin İslam filosunu Umman Denizi'ndeki Diu limanı açıklarında yenilgiye uğratmaları ve Hint Okyanusu'nda üstünlük kurmaya başlamaları,
* 1511, Akdeniz'de, Türk İspanyol ve Portekiz güçleri arasında uzun deniz savaşlarının başlayışı.
* 1512-1520, Yavuz Sultan selim yönetimi dönemi
* 1513, İlk Portekiz tacirin Güney Çin kıyılarına gelmesi
* 1514, Şah İsmail yanlılarının Anadolu'da büyük bir ayaklanmayı kışkırtmaları,
* 1514, Çaldıran savaşında Şah İsmail'in yenilgiye uğratılması
* 1515, Portekizlilerin Hürmüz Adası'nda üs kurmaları
* 1517, Luther'in Wittenberg'deki Kilisenin kapısına 95 maddelik tezini asmasıyla Protestanlık hareketinin başlaması.
* 1520-1566, Kanuni Sultan Süleyman yönetimi dönemi
* 1521, Cortez'in yeni Dünya'nın hazinelerinin kapısını (İspanyollara) açması,
* 1526, Mohaç Savaşı'nda Türkler'den kaçan Macar kralının ölmesiyle, V. Karl'ın Bohemya ve Macaristan taçlarını ele geçirmesi.
* 1526, Timur soyundan gelen Babür'ün Hindistan'ı ele geçirmesiyle, Babür İmparatorluğunun kurulması.
* 1534, İngiltere'nin Papalık ile ilişkilerini koparması, İngiltere kilisesinin yavaş yavaş Protestanlığı benimsemesi
* 1534-1603, İngiltere'de Tudor hanedanı yönetimi ve bölük pörçük reformlar dönemi
* 1536, Fransa kralının, Habsburg gücüne karşı, Osmanlı imparatoruyla imzaladığı ittifak anlaşması.
* 1552, Korkunç İvan'ın Altınordu Hanlığı başkenti Kazan'ı ele geçirişi, bunu izleyen dört yıl içinde Aşağı Volga bölgesinin fethini tamamlaması.
* 1560, İspanyolların, İtalya'yı istila edip, papalık topraklarını ele geçirip, Reform karşıtı harekete izin vermemeleri; bunun üzerine, Papaların Hasbburglular ile işbirliğine girişimleri.
* 1568-1609, Felenekler'in İspayol yönetimine karşı ayaklanmaları
* 1580-1640, İspanyolları Portekiz'i ve imparatorluğunu kendi imparatorlularına katmaları
* 1587-1629, Safevi devleti yöneticisi Büyük Şah Abbas yönetimi dönemi
* 1590, dolayları mikroskopun icadı.
* 1598, İspanyol üstünlüğü döneminin başlayışı
* 1600, denizlerde yeni bir güç dengesiyle, Hint Okyanusu'nda İspanyol ve Portekiz gemilerinin yerini Felemenk, İngiliz, Fransız gemilerinin alışı
* 1600, Felemenk Doğu Hindistan Kumpanyası'nın kurulması
* 1600'den sonra, İngilizlerin Hint Okyanusu'nda ticaret etkinliklerine başlamaları
* 1601, İngiliz Doğu Hindistan kumpanyası'nın kurulması
* 1608, bir Polonya ordusunun Moskova'yı ele geçirip bir kukla yönetim kurması
* 1608 dolayları, teleskopun icadı
* 1618-1648, Otuz Yıl Savaşları
* 1620, ingilizlerin Massachussets kolonisini kurmaları
* 1626, Felemenkler'in New York'ta koloni kurmaları
* 1636, Japon hükümetinin, kendi iç sorunlarından dolayı açık deniz gemiciliğini uyruklarına yasaklaması
* 1638, Japonya'nın kabuğuna çekilme politikası
* 1640'lar, İngiliz, Fransız ve Felemenk girişimcilerinin, şekerkamışı ticaretini Portekizlilerin ve İspanyolların elinden alıp başı çekmeleri,
* 1642-1648, İngiliz iç savaşları
* 1648, Westphalia Antlaşması, bunun sonucunda İtalya'nın ve Almanya'nın bölünmesi ile ortaya çıkan küçük devletlerin, duruma göre Fransa'nın yanında ya da karşısında yer almaları.
* 1648, Fransız üstünlüğünün başlaması
* 1648, İngiltere'de Parlamento egemenliğinin kurulması
* 1648-1715, XVI. Louis yönetimi dönemi
* 1648-1789, Avrupa'nın Eski Rejim ve kolonici yayılma dönemi
* 1649, İngiliz kralı I. Charles'in idamı
* 1653-1689, Fransa'nın rakipleri karşısında kesin üstünlüğe sahip olduğu dönem
* 1688, İngilizlerin İspanyol armadasına karşı zafer kazanmaları
* 1689, Petro'nun Avrupa gezisi dönüşü, geniş çaplı reform hareketlerini başlatması
* 1696, Petro'nun Türklere karşı başarı kazanması
* 1700-1721, Petro'nun İsveçlileri yenilgiye uğratabilip, Finlandiya Körfezinde denize açılabilmesi
* 1701-1714, İspanyol Taht Savaşları sırasında, Avusturyalıların, İspanya'nın bölüşülmesinde en büyük parsayı toplamaları
* 1707, Kok kömürü yapma yöntemlerinin bulunuşuyla, demir cevherini eritmede kömürden yararlanma olanağının doğuşu
* 1740-1786, Büyük Frederick (II. Frederick) yönetimi döneminde, Prusya'nın Avrupa'nın büyük güçlerinden biri durumuna gelmesi.
* 1745, Abdül Vahab'in Arabistan'da Vahhabiliğin ilkelerini oluşturması
* 1756-1763, Yedi Yıl Savaşları 1762, bir Alman prensesinin kocasının öldürülmesi üzerine, II. Katerina adıyla Rusya imparatorluğu tahtına çıkması.
* 1763, İngiltere'nin Hindistan, Kanada gibi denişaşırı ülkelerde kesin zafer kazanması.
* 1768-1774, Rusların Osmanlı ordularını ağır bir yenilgiye uğratmaları ve Küçük Kaynarca Anlaşması'nın yapılması.
* 1772, Polonya'nın ilk bölüşülmesinde Prusyalılar ve Avusturyalılar, Türkler karşısındaki ilerleyişini durdurmak için Rusya'ya sus payı olarak Polonya'nın büyük bir parçasının işgaline izin vermeleri.
* 1774, Safevi imparatorluğunun dağılması
* 1774-1778, İspanya'nın Amerika limanlarının kıyı ticaretini yasaklayıp, kolonilere yapılan dışsatımları ve iç alımları Cadiz kentinden tekelci bir tutumla düzenlemesi
* 1775-1783, Amerikan bağımsızlık savaşı
* 1789, 1 Mayıs, Etats-Generaux'un toplanması
* 1789, 14 Temmuz, Kralın Ulusal Meclis'i kaldıracağı söylentisi üzerine, halkın Bastille'e saldırması
* 1789, 4 Ağustos, Ulusal Meclis'in feodal hakları kaldırarak köylü çoğunluğunu Devrim Safhalarına çekmesi.
* 1791, Yeni Fransız anayasalarının hazırlanması
* 1793, Polonya'nın ikinci bölüşülmesi
* 1794, Robespierre'in öldürülmesi
* 1795, Polonya'nın üçüncü bölüşülmesi, ile Rusya sınırlarını, batıda Vistül Irmağı'na kadar genişlemesi
* 1799, Napoleon'un bir darbe ile iktidara getirilişi
* 1803, Sırpların Osmanlı'ya başkaldırması,
* 1807, İlk buharlı geminin Robert Fulton tarafından yapılması
* 1812-1815, Napoleon'un Avrupa devletleri koalisyonunca yenilgiye uğratılması
* 1815, Viyana Konferansı, sonucu barış anlaşmasının yapılması
* 1821-1830, Yunan devrimi
* 1830, Cezayir'in Fransızlarca işgali
* 1833, Köleliğin, Büyük Britanya'nın yönetimindeki tüm ülkelerde kaldırılması
* 1839-1841, Afyon Savaşı
* 1839, Tanzimat Fermanı'nın ilanı
* 1840, posta sisteminin Büyük Britanya'da kuruluşu
* 1840'lar demiryolları ağı yapımının başlayışı
* 1847, Liberya'nın Amerika'dan eski yurtlarına dönen eski kölelerce, Birleşik Devletler anayasasına benzeyen bir anayasa sahip bir cumhuriyet olarak kurulması
* 1848 devrimleri
* 1848, Marx'ın gittikçe yoksullaşan proleter kitlelerin bir devrimle toplumsal sorunu çözecekleri düşüncesini ortaya atması.
* 1848-1852, Fransa'da, III. Napoleon'un devlet başkanlığında cumhuriyet dönemi
* 1854, Japonya'nın kabuğuna çekilme politikasını bırakıp dışa açılmak zorunda kalışı.
* 1854, Kırım Savaşı'nda Fransa'nın ve Britanya'nın Ruslara karşı Türklerin yardımına koşup, Rusların Kırım'da yenilgiye uğratılması
* 1856, Islahat Fermanı'nın ilanı
* 1859, İtalya'nın Kont Cavour'un çabalarıyla birleştirilmesi
* 1859, Darwin'in canlıların evrimi kuramını ortaya atması
* 1861-1865, Amerikan iç savaşı
* 1863, ABD'de köleliğin kaldırılması ;
* 1869, Süveyş Kanalı'nın açılışı
* 1870-1871, Prusya'nın Fransa'yı yenilgiye uğratması
* 1871, Almanya'nın, Bimarck'ın çabalarıyla birleştirilmesi
* 1878-1908, Abdülhamid II'nin iktidarı dönemi
* 1885, Hindistan Ulusal Kongresi'nin (Kongre Partisi'nin) kurulması
* 1888, köleliğin Brezilya'da kaldırılması
* 1889, İkinci Enternasyonal'in kuruluşu
* 1889, Japon İmparatoru Meiji'nin Bismarck Almanyasını örnek alan bir Anayasa çıkarması; Diyet'in kurulması
* 1893, Havai Adaları'nın ABD topraklarına katılması
* 1900, Batılı devletlerin gönderdikleri uluslararası birliğin Pekin'i ele geçirmesi
* 1901, Avusturya'nın İngiliz Uluslar Topluluğu'nun kendi kendini yöneten dominyonu olması
* 1903, Sibirya'yı aşan demiryolunun tamamlanması
* 1904-1905, Rus-Japon savaşı beklenmeyen sonuçla Japonların yenmesi
* 1905, Hindistan Müslüman Birliği'nin kurulması
* 1906, Rusya'nın, parlamenter organa sahip olması
* 1908, Jön Türkler'in iktidara ortak olmak isteğiyle, Abdülhamid'i deviren darbeyi gerçekleştirmeleri
* 1910, Japonların Kore kralını indirip, Kore Yarımadası'nı ülkelerine katmaları
* 1912, Mançu hanedanının yakılıp, Çin Cumhuriyetinin kurulması.
* 1912-1913, Balkan Savaşları ile Balkanlardaki toprakların kaptırılması
* 1914, Berlin-Bağdat demiryolunun başlaması.
* 1914, Panama Kanalı'nın açılması
* 1914-1919, Birinci Dünya Savaşı
* 1915, Japonlar'ın, Çin'deki özel ayrıcalıklarını, öne sürdükleri "Yirmi Beş İstek" ile artırmaya kalkmaları.
* 1917, 6 Nisan, ABD Kongresi'nin Almanya'ya savaş ilanı,
* 1917, Kasım, İkinci bir devrimci hükümet darbesinin Sosyal Demokrat seçilmesi,
* 1918, Ekim, Alman ve Avusturya hükümetlerinin Başkan Wilson'un barışın dayandırılacağı "On Dört Nokta"sını kabul etmeleri.
* 1918-1920, Rusya'da ve Rusya'nın sınır ülkelerde iç savaş
* 1919, Paris Barış Konferansı'nın Rusya'daki durumu ele almaya kalkmayıp, savaşı yitiren Almanya, Avusturya ve Osmanlı hükümetlerine barış koşullarını zorla kabul ettirmeleri.
* 1919, barış antlaşmasının, Arap dünyasının zengin ve kalabalık bölgelerini Fransız ve İngiliz koloni yönetimlerine bırakması
* 1921, Çin Komünist Partisi'nin kurulması
* 1922, Faşizmi İtalya'da iktidara getiren hükümet darbesi
* 1922, Lenin'in "Yeni Ekonomik Politikası"nı (NEP) ilan etmesi
* 1923, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması
* 1925, Rıza Pehlevi'nin İran'da iktidarı ele geçirip, Mustafa Kemal'inkine benzer bir laik reform hareketini başlatması.
* 1925, Abdülaziz İbni Suud'un Arabistan Yarımadası'nı fethedip, Mekke'nin ve Medine'nin denetimini eline geçirmesi
* 1929, New York borsasının çökmesiyle ABD'de 1920'lerin hızlı ekonomik gelişmesinin sona ermesi
* 1930'lar, Japon yayılmasının yeniden canlanışı
* 1030'lar, Amerikan Başkanı Franklin D. Roosevelt'in "New Deal" politikası
* 1931, Japonların Mançurya'yı istila etmesi
* 1932, Irak'ın formal olarak bağımsızlığını kazanması
* 1933, New Deal politikasının başlatılması
* 1933, Haziran, Hitler'in iktidara gelmesiyle Almanya'nın köklü bir rejim değişikliği geçirmesi.
* 1934, Etiyopya'nın 1896 yenilgisinin öcünü almak isteyen İtalya'nın saldırısına uğrayıp, uçakların ve zehirli gazların yardımıyla İtalya emperyalizmi altına sokuluşu
* 1938 Eylül, Çekoslovakya'nın Almanların yaşadığı bölgelerinin Almanya'ya geçirilmesi
* 1939, 1 Eylül, Hitler'in Polonya'ya saldırması
* 1939-1945, İkinci dünya Savaşı
* 1940 ilkbaharı, Almanların Danimarka'yı ve Norveç'i ele geçirmeleri
* 1941, 22 Haziran, Hitler'in savaş duyurusunda bulunmadan Rusya'ya saldırması
* 1942, Kasım'ı 1943 Şubat'ı, Ruslar'ın Almanlar'ı geri püskürtmeleri
* 1943, Temmuz'u, Mussolini'nin, İngiliz-Amerikan birliklerinin İtalya'ya çıkmasıyla iktidardan düşmesi, İtalya'nın savaştan çekilmesi.
* 1944, 6 Haziran, İngiliz-Amerikan birliklerinin Normandiya çıkartması
* 1945, 1 Mayıs, Hitler'in kendini öldürmesi, Alman başkomutanlığının teslim belgesini imzalamaları.
* 1945, Hiroşima'ya ve Nagazaki'ye atom bombalarının atılması
* 1946, Türkiye'de çok partili hayata geçiş
* 1947, İsrail Yahudi devletinin kurulması
* 1947, Hindistan'ın İngiltere'den çekilmesi
* 1947, Birleşmiş Milletler'in Filistin'in Araplar ve Yahudiler arasında bölüştürülmesi, kararı
* 1947, Truman Doktrini
* 1948, Ghandi'nin öldürülmesi
* 1948 (ve 1956, 1967, 1973) İsrail-Arap savaşları
* 1949, NATO'nun kurulması
* 1949, komünistlerin, Kuomingtang'a karşı kesin zafer kazanıp Çin'in yönetimini ele geçirmeleri
* 1949, ilk Rus atom bombası denemesi
* 1950, Kuzey Kore komünist yönetiminin Güney Kore'ye saldırmasıyla Kore Savaşı'nın çıkışı
* 1953, Kore Savaşı'nda ateşkes
* 1953-1954, Rusların, Amerika'dan birkaç ay sonra hidrojen bombalarını patlatmaları
* 1954, Vietnam'ın Fransız egemenliğinden kurtulması
* 1956, Macarların ülkelerindeki komünist rejime başkaldırmaları
* 1956, Süveyş bunalımı
* 1957, Gana'nın bağımsızlığını kazanan ilk Afrika kolonisi olması
* 1957, Rusya'nın uzaya uydu gönderen ilk ülke oluşu
* 1957, Roma Andlaşması ile AET'nin kurulması
* 1958, Suriye ile Mısır'ın birleşmesi
* 1961, Suriye'nin Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrılması
* 1962, Fransa'da halkoyu yoklamasının Cezayir'e bağımsızlıktan yana sonuç vermesi
* 1962, ABD Küba'daki füzelerin çekmesini istediğinde SSCB'nin üçüncü dünya savaşı korkusuylabu isteğe uyuşu
* 1964, Vietnam'da Amerikan askeri etkinliklerinin başlayışı
* 1966, De Gaulle Fransası'nın NATO'dan çekilerek mutlak egemenlik hakkını elinde tutmayı seçmesi.
* 1967, İsrail ile Arap devletleri arasında Ekim Savaşı
* 1969, ABD uzay gemilerinin ay'a inip dönmeyi başarmaları
* 1970, Sovyetler Birliği'nin ticaret ve yatırım olanakları yolunda Federal Almanya ile görüşmelere başlaması
* 1973, Ocak, İngiltere, İrlanda ve Danimarka'nın Avrupa Topluluğu'na tam üye olmaları
* 1973, İsrail ile Arap devletleri arasında Ramazan Savaşı; petrol ambargosu ve ardından petrol fiyatlarının yükselmesi.
* 1975, Yumuşamanın göstergesi olan Helsinki Anlaşması
* 1978, Çin Halk Cumhuriyeti'nde Deng Şaoping'in önderliğinde ekonomik reformların başlaması.
* 1979, Mısır ile İsrail arasında Camp David Andlaşması'nın imzalanması
* 1979, İran'da Ayetullah Humeyni önderliğindeki İslamcıların bir devrimle yönetimi ele geçirmesi
* 1979, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgal etmesi
* 1980-1988, İran-Irak savaşı
* 1981, Ocak, Yunanistan'ın AT'ye tam üye olması
* 1985-1991, Ülkesinde glasnost ve perestroika'yı uygulamaya çalışacak olan Michael Gorbachev'in başkanlık süresi
* 1986, Ocak, İspanya ve Portekiz'in AT'ye tam üye olması
* 1987, Temmuz, Avrupa Tek Senedi'nin (Single Act) kabul edilmesi
* 1988, Nisan, Türkiye'nin AT'ye tam üyelik başvurusunda bulunması
* 1989, Doğu Avrupa'da marksist ekonomilerin çökmesi
* 1989, Kasım, Berlin Duvarının yıkılması
* 1990, Sovyetlerin dağılması ve Soğuk Savaş'ın sona ermesi
* 1990, Ağustos, Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesi
* 1990, Ekim, Almanyaların birleşmesi
* 1991, Aralık, Bağımsızlık Devletler Topluluğu'nun kurulması
* 1995, Ocak, İsveç, Finlandiya ve Avusturya'nın Avrupa Birliğine tam üye olmaları
* 1996, Ocak, Dayton Barış Andlaşması ile Bosna Savaşı'nın sona ermesi...
--------------------------------------------------------------------------------
Dünya Tarihini Oluşturan Gelişmelerin Kronolojisi
* M.Ö. 8500-7000, Ortadoğu'da çiftçiliğe geçiş
* M.Ö. 3500-3000 Dicle-Fırat ve Nil vadilerinde uygarlığa geçiş
* M.Ö. 4000-3000, Uygarlığın Sümer'de doğuşu
* M.Ö. 3000 sabanın icadıyla insanların tarımda hayvan gücünden yararlanmanın yolunu bulmaları
* M.Ö. 3000 dolayları, yazılı kayıtların başlayışı
* M.Ö. 2000'den az önce, Mezopotamya çevresindeki bölgelerde taşra uygarlıklarını kurmaya başlayan toprak aristokrasilerinin doğmasını kolaylaştıran koşulların oluşması.
* M.Ö. 1700 dolayları, Hammurabi tarafından insanlığın ilk yasa derlemelerinin çıkarılışı.
* M.Ö. 1700, Avrasya bozkırı kökenli barbar halklar akınlarının Avrupa'nın Atlantik kıyılarına ulaşması.
* M.Ö. 1300 dolayları, alfabetik yazının Suriye'de ve Filistin'de yaygınlaşması.
* M.Ö. 1000 yıllarında, Ortadoğu uygarlığının iki uç bölgesinde (Filistin ve İran'da) verimli düşünce akımlarının doğuşu.
* M.Ö. 700'den az önce Orta Asya'dan ve Güney Rusya'dan göç etmiş İskitler'in Ukrayna'da bir kabileler imparatorluğu kurup, Yunan dünyasıyla ticarete girişmeleri.
* M.Ö. 6. yüzyıl, Lidya Krallığı'nda sikke paranın dolaşıma konması
* M.Ö. 6. yüzyıl, İyonyalı filozofların dünyayı ve insanı akılla kavrama çabası
* M.Ö. 500 dolayları, Çin uygarlık biçiminin temel öğelerinin ortaya çıkışı.
* M.Ö. 500 dolayları, Kastların ve Hind dininin kendine özgü vurgularının biçimlenişi
* M.Ö. 330, Pers İmparatorluğunun Makedonyalıların saldırısıyla yıkılması
* M.Ö. 320, İskender'in İndüs Vadisi'ne girmesi
* M.Ö. 146, Roma'nın Makedonya'yı ve Yunanistan'ı fethetmesi.
* M.Ö. 30, Roma'nın Mısır'ı fethetmesi
* M.S. 70-100, Dört İncil'in yazıldığı yıllar
* M.S. 193, Roma Barışı'nın şiddete başvurulmasıyla bozulması.
* M.S. 372, Hunlar'ın Güney Rusya'ya girip Ostrogotları sürüşleri
* M.S. 378-511, Roma imparatorluğu'nun büyük barbar akınlarıyla çökmesi
* M.S. 410, Hun korkusuyla Roma sınırlarını zorlayan Vizigotlar'ın Roma kentini yağmalamaları ve İspanya'yı geçip krallıklarını kurmaları.
* M.S. 451, Kalkedon (Kadıköy) Kurultayı'nın Papa'nın çağrısıyla toplanıp, kutsal üçleme öğretisinin Papa Büyük Leon'un saptadığı biçimiyle benimseyip, "monofizist" biçimini reddedişi,
* M.S. 453, Attila'nın ölüşü ve Hun Konfederasyonu'nun dağılması
* M.S. 552, Japonya'ya ulaşan Budist misyonerler topluluğunun önemli başarılar elde etmesi.
* M.S. 565'ten sonra (Doğu) Roma İmparatorlarının "Bizans İmparatoru" denmeye başlanışı.
* M.S. 568'den sonra, Cermen kabilesi Lombartların Bizanslıları İtalya'nın iç bölgelerinden çıkan buraların denetimini ellerine geçirmeleri.
* M.S. 572, Türk İmparatorluğu'nun haneden kavgalarıyla ikisi de iç kavgalarla yıpranan doğu ve batı ordularına bölünmesi
* M.S. 600 dolayları, Hint Okyanusu'nda Hindu gemicilerin yerini Müslümanların alması.
* M.S. 622, Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye göçü.
* M.S. 632-1000 arasında İslam'ın Hızla yükselişi ve Ortadoğu'da Kuzey Afrika'da İspanya'da yayılışı,
* M.S. 632, Hz. Muhammed'ön ölümü
* M.S. 636, Arap ordusunun Bizans'ı Suriye'den ve Filistin'den çıkarması
* M.S. 641, Arap akıncı birliklerinin Mezopotamya'yı ele geçirişleri
* M.S. 642, Arap akıncı birliklerinin Mısır'ı ele geçirişleri.
* M.S. 651, İran ve Mezopotamya'da Sasani iktidarının sona ermesi
* M.S. 651, Arap akıncı birliklerinin İran'ı ele geçirmeleri.
* M.S. 711, Vizigot krallığının sona ermesi.
* M.S. 711-715, Kuzey Afrika'nın ve İspanya'nın Müslümanların denetimine geçmesi
* M.S. 715, İslamların Kuzeybatı Hindistan'daki Sind Bölgesinde, daha sonra da Hint Okyanusu'nda üstünlüğü ele geçirmeleri
* M.S. 717-718, Müslümanların İstanbul'u kuşatmaları
* M.S. 750, Emeviler'in halifelik döneminin sona ermesi
* M.S. 751, Talas Meydan Savaşı'nda Çin'e bağlı birkaç vahanın Müslümanlara kaptırılışı.
* M.S. 756, baskı aygıtının Çin'de bulunuşu.
* M.S. 800, Şarlman'a Papa tarafından Romalıların imparatoru olarak taç giydirilişi.
* M.S. 800'den birkaç yıl sonra, Bizans İmparatorunun Şarlman'ın imparatorluğunu tanımasıyla Batı Roma İmparatorluğunun yeniden kuruluşunun Yasallaşması.
* M.S. 831-1000 arası, Danimarka'nın İsveç'in ve Norveç'in Hristiyanlığa geçmeleri.
* M.S. 840, Uygurların yıkılışı
* M.S. 845, Budizmin Çin'de resmen yasa dışı sayılması; bunun üzerine Kore'de devlet dini yapılıp iyice benimsenmesi
* M.S. 900 dolaylarında, Türk askerlerinin kabilelerinin, İslam devletlerinin siyasal yaşamına egemen olmaya başlamaları.
* M.S. 900-14. yüzyıl ortaları, Avrupa'da toprakların tarıma açılışı.
* M.S. 989, Rusya'nın Hristiyanlığa geçişi.
* M.S. 1000 dolayları, kolonileşme ve ticari yayılma sürecinin başlayışı
* M.S. 1000 dolayları, Gazneli Mahmut'un akınlarıyla İslam'ın Hindistan'ın İç bölgelerini ele geçirmeye başlaması.
* M.S. 1000, Macaristan'ın Hristiyanlığa geçmesi
* M.S. 1000 Hristiyanlığın Uzakbatı ülkelerinde Kelt, Cermen ve Slav kabileleri arasında yayılması.
* M.S. 1000-1300 arası, Avrupa'da kasabaların hızla gelişmeleri.
* M.S. 1000-1453 arası, İslamlığın Hindistan'da, Doğu Avrupa'da, Orta Asya'da yayılışı.
* M.S. 1000-1500, İslam mimarlığının görkem ve incelik dönemi
* M.S. 1054, Katolik-Ortodoks bölünmesinin, Papa ile Konstantinopolis Patriğinin birbirlerini afaroz etmeleriyle yaratılışı.
* M.S. 1071, Malazgirt Savaşı ile Türklerin Hristiyanlık (Bizans) dünyasına karşı başarılı olup, Anadolu'nun iç bölgelerinin denetiminin Selçuk Türklerine geçişi.
* 1096-1099, Birinci Haçlı Seferi.
* 1171, Galler ülkesinin ve İrlanda'nın Anglo-Norman şövalyelerince fethinin tamamlanışı.
* 1204, Dördüncü Haçlı Seferi'nde İstanbul'un ele geçirilip yağmalanması ve kısa yaşamlı Doğu Latin İmparatorluğu'nun kurulması.
* 1206-1227, Cengiz Han'ın yönetim dönemi
* 1254; Avrupa'da imparatorluğun çökmesiyle, Papalığın, Latin Hristiyanlık dünyasının evrensel hükümeti olduğunu ileri süren tek kurum olarak kalışı.
* 1300'den sonra, Japonların geniş çaplı denizcilik eylemlerine girişmeleri.
* 1300'den sonra, Cermen ve Frank şövalyelerinin, Baltık ve Doğu imparatorluklarını kurup, ticaret etkinliklerine girişmeleri
* 1337-1453, Yüzyıl Savaşları, İngiltere ile Fransa arasında, kiralık askerlerle yürütülen her yeri yakıp yıkıp yağmalayıcı savaşlar.
* 1347-1351, Avrupa'da Veba salgını
* 1300, Rönesans'ın İtalya'da biçimlenmeye başlanışı.
* 1354, Türkler'in Çanakkale Boğazı'nı geçip Gelibolu Yarımadasını ele geçirerek, Avrupa'ya adım atmaları.
* 1389, Kosova Savaşı'nda Sırpları yenen Türklerin Balkanlarda askeri üstünlüğü ele geçirmeleri.
* 15. yüzyıl İnkalar'ın And Dağları'ndaki merkezlerinde yayılan imparatorluklarının Peru'da merkezi bir rejim kurması.
* 1417, Papalık monarşisinin Konstanz kurultayında onaylanmasıyla Protestan-Katolik ikililiğinin azaltılması
* 1430, Çinlilerin denizlerden çekilmesiyle Japonların Güneybatı Pasifik'te deniz üstünlüğünü ele geçirmeleri.
* 1453, İstanbul'unTürklerin eline geçmesi, bunun üzerine, Rusların Ortodoks kiliselerinin Hristiyanlığın son kalesi olduğuna inanmaları,
* 1480 Moskova, Dükü III. İvan'ın Altınordu egemenliğini tanımayıp, "Çar" sanını alarak bağımsızlığını ilan edişi.
* 1492, Kolomb'un okyanusu aşması
* 1492, Müslüman Faslıların Avrupa'daki son kalesi Grenada'nın alınışı, bu olayla Hristiyan haçlı ruhunun körüklenmesi
* 1500, İtalyan Rönesansı'nın doruğuna ulaşması
* 1500'den sonra, Avrupa'nın deniz üstünlüğü kurması
* 1500-1650, Avrupa'da fiyatların hızla yükseldiği "Fiyat Devrimi"
* 1500-1700 arası milyonlarca kilometrelik ülkenin milyonlarca insanın islam yönetimine sokulmasıyla İslam tarihinin en parlak dönemi
* 1508 Şah İsmail'in Bağdat'ı fethetmesi
* 1509 Portekizlilerin İslam filosunu Umman Denizi'ndeki Diu limanı açıklarında yenilgiye uğratmaları ve Hint Okyanusu'nda üstünlük kurmaya başlamaları,
* 1511, Akdeniz'de, Türk İspanyol ve Portekiz güçleri arasında uzun deniz savaşlarının başlayışı.
* 1512-1520, Yavuz Sultan selim yönetimi dönemi
* 1513, İlk Portekiz tacirin Güney Çin kıyılarına gelmesi
* 1514, Şah İsmail yanlılarının Anadolu'da büyük bir ayaklanmayı kışkırtmaları,
* 1514, Çaldıran savaşında Şah İsmail'in yenilgiye uğratılması
* 1515, Portekizlilerin Hürmüz Adası'nda üs kurmaları
* 1517, Luther'in Wittenberg'deki Kilisenin kapısına 95 maddelik tezini asmasıyla Protestanlık hareketinin başlaması.
* 1520-1566, Kanuni Sultan Süleyman yönetimi dönemi
* 1521, Cortez'in yeni Dünya'nın hazinelerinin kapısını (İspanyollara) açması,
* 1526, Mohaç Savaşı'nda Türkler'den kaçan Macar kralının ölmesiyle, V. Karl'ın Bohemya ve Macaristan taçlarını ele geçirmesi.
* 1526, Timur soyundan gelen Babür'ün Hindistan'ı ele geçirmesiyle, Babür İmparatorluğunun kurulması.
* 1534, İngiltere'nin Papalık ile ilişkilerini koparması, İngiltere kilisesinin yavaş yavaş Protestanlığı benimsemesi
* 1534-1603, İngiltere'de Tudor hanedanı yönetimi ve bölük pörçük reformlar dönemi
* 1536, Fransa kralının, Habsburg gücüne karşı, Osmanlı imparatoruyla imzaladığı ittifak anlaşması.
* 1552, Korkunç İvan'ın Altınordu Hanlığı başkenti Kazan'ı ele geçirişi, bunu izleyen dört yıl içinde Aşağı Volga bölgesinin fethini tamamlaması.
* 1560, İspanyolların, İtalya'yı istila edip, papalık topraklarını ele geçirip, Reform karşıtı harekete izin vermemeleri; bunun üzerine, Papaların Hasbburglular ile işbirliğine girişimleri.
* 1568-1609, Felenekler'in İspayol yönetimine karşı ayaklanmaları
* 1580-1640, İspanyolları Portekiz'i ve imparatorluğunu kendi imparatorlularına katmaları
* 1587-1629, Safevi devleti yöneticisi Büyük Şah Abbas yönetimi dönemi
* 1590, dolayları mikroskopun icadı.
* 1598, İspanyol üstünlüğü döneminin başlayışı
* 1600, denizlerde yeni bir güç dengesiyle, Hint Okyanusu'nda İspanyol ve Portekiz gemilerinin yerini Felemenk, İngiliz, Fransız gemilerinin alışı
* 1600, Felemenk Doğu Hindistan Kumpanyası'nın kurulması
* 1600'den sonra, İngilizlerin Hint Okyanusu'nda ticaret etkinliklerine başlamaları
* 1601, İngiliz Doğu Hindistan kumpanyası'nın kurulması
* 1608, bir Polonya ordusunun Moskova'yı ele geçirip bir kukla yönetim kurması
* 1608 dolayları, teleskopun icadı
* 1618-1648, Otuz Yıl Savaşları
* 1620, ingilizlerin Massachussets kolonisini kurmaları
* 1626, Felemenkler'in New York'ta koloni kurmaları
* 1636, Japon hükümetinin, kendi iç sorunlarından dolayı açık deniz gemiciliğini uyruklarına yasaklaması
* 1638, Japonya'nın kabuğuna çekilme politikası
* 1640'lar, İngiliz, Fransız ve Felemenk girişimcilerinin, şekerkamışı ticaretini Portekizlilerin ve İspanyolların elinden alıp başı çekmeleri,
* 1642-1648, İngiliz iç savaşları
* 1648, Westphalia Antlaşması, bunun sonucunda İtalya'nın ve Almanya'nın bölünmesi ile ortaya çıkan küçük devletlerin, duruma göre Fransa'nın yanında ya da karşısında yer almaları.
* 1648, Fransız üstünlüğünün başlaması
* 1648, İngiltere'de Parlamento egemenliğinin kurulması
* 1648-1715, XVI. Louis yönetimi dönemi
* 1648-1789, Avrupa'nın Eski Rejim ve kolonici yayılma dönemi
* 1649, İngiliz kralı I. Charles'in idamı
* 1653-1689, Fransa'nın rakipleri karşısında kesin üstünlüğe sahip olduğu dönem
* 1688, İngilizlerin İspanyol armadasına karşı zafer kazanmaları
* 1689, Petro'nun Avrupa gezisi dönüşü, geniş çaplı reform hareketlerini başlatması
* 1696, Petro'nun Türklere karşı başarı kazanması
* 1700-1721, Petro'nun İsveçlileri yenilgiye uğratabilip, Finlandiya Körfezinde denize açılabilmesi
* 1701-1714, İspanyol Taht Savaşları sırasında, Avusturyalıların, İspanya'nın bölüşülmesinde en büyük parsayı toplamaları
* 1707, Kok kömürü yapma yöntemlerinin bulunuşuyla, demir cevherini eritmede kömürden yararlanma olanağının doğuşu
* 1740-1786, Büyük Frederick (II. Frederick) yönetimi döneminde, Prusya'nın Avrupa'nın büyük güçlerinden biri durumuna gelmesi.
* 1745, Abdül Vahab'in Arabistan'da Vahhabiliğin ilkelerini oluşturması
* 1756-1763, Yedi Yıl Savaşları 1762, bir Alman prensesinin kocasının öldürülmesi üzerine, II. Katerina adıyla Rusya imparatorluğu tahtına çıkması.
* 1763, İngiltere'nin Hindistan, Kanada gibi denişaşırı ülkelerde kesin zafer kazanması.
* 1768-1774, Rusların Osmanlı ordularını ağır bir yenilgiye uğratmaları ve Küçük Kaynarca Anlaşması'nın yapılması.
* 1772, Polonya'nın ilk bölüşülmesinde Prusyalılar ve Avusturyalılar, Türkler karşısındaki ilerleyişini durdurmak için Rusya'ya sus payı olarak Polonya'nın büyük bir parçasının işgaline izin vermeleri.
* 1774, Safevi imparatorluğunun dağılması
* 1774-1778, İspanya'nın Amerika limanlarının kıyı ticaretini yasaklayıp, kolonilere yapılan dışsatımları ve iç alımları Cadiz kentinden tekelci bir tutumla düzenlemesi
* 1775-1783, Amerikan bağımsızlık savaşı
* 1789, 1 Mayıs, Etats-Generaux'un toplanması
* 1789, 14 Temmuz, Kralın Ulusal Meclis'i kaldıracağı söylentisi üzerine, halkın Bastille'e saldırması
* 1789, 4 Ağustos, Ulusal Meclis'in feodal hakları kaldırarak köylü çoğunluğunu Devrim Safhalarına çekmesi.
* 1791, Yeni Fransız anayasalarının hazırlanması
* 1793, Polonya'nın ikinci bölüşülmesi
* 1794, Robespierre'in öldürülmesi
* 1795, Polonya'nın üçüncü bölüşülmesi, ile Rusya sınırlarını, batıda Vistül Irmağı'na kadar genişlemesi
* 1799, Napoleon'un bir darbe ile iktidara getirilişi
* 1803, Sırpların Osmanlı'ya başkaldırması,
* 1807, İlk buharlı geminin Robert Fulton tarafından yapılması
* 1812-1815, Napoleon'un Avrupa devletleri koalisyonunca yenilgiye uğratılması
* 1815, Viyana Konferansı, sonucu barış anlaşmasının yapılması
* 1821-1830, Yunan devrimi
* 1830, Cezayir'in Fransızlarca işgali
* 1833, Köleliğin, Büyük Britanya'nın yönetimindeki tüm ülkelerde kaldırılması
* 1839-1841, Afyon Savaşı
* 1839, Tanzimat Fermanı'nın ilanı
* 1840, posta sisteminin Büyük Britanya'da kuruluşu
* 1840'lar demiryolları ağı yapımının başlayışı
* 1847, Liberya'nın Amerika'dan eski yurtlarına dönen eski kölelerce, Birleşik Devletler anayasasına benzeyen bir anayasa sahip bir cumhuriyet olarak kurulması
* 1848 devrimleri
* 1848, Marx'ın gittikçe yoksullaşan proleter kitlelerin bir devrimle toplumsal sorunu çözecekleri düşüncesini ortaya atması.
* 1848-1852, Fransa'da, III. Napoleon'un devlet başkanlığında cumhuriyet dönemi
* 1854, Japonya'nın kabuğuna çekilme politikasını bırakıp dışa açılmak zorunda kalışı.
* 1854, Kırım Savaşı'nda Fransa'nın ve Britanya'nın Ruslara karşı Türklerin yardımına koşup, Rusların Kırım'da yenilgiye uğratılması
* 1856, Islahat Fermanı'nın ilanı
* 1859, İtalya'nın Kont Cavour'un çabalarıyla birleştirilmesi
* 1859, Darwin'in canlıların evrimi kuramını ortaya atması
* 1861-1865, Amerikan iç savaşı
* 1863, ABD'de köleliğin kaldırılması ;
* 1869, Süveyş Kanalı'nın açılışı
* 1870-1871, Prusya'nın Fransa'yı yenilgiye uğratması
* 1871, Almanya'nın, Bimarck'ın çabalarıyla birleştirilmesi
* 1878-1908, Abdülhamid II'nin iktidarı dönemi
* 1885, Hindistan Ulusal Kongresi'nin (Kongre Partisi'nin) kurulması
* 1888, köleliğin Brezilya'da kaldırılması
* 1889, İkinci Enternasyonal'in kuruluşu
* 1889, Japon İmparatoru Meiji'nin Bismarck Almanyasını örnek alan bir Anayasa çıkarması; Diyet'in kurulması
* 1893, Havai Adaları'nın ABD topraklarına katılması
* 1900, Batılı devletlerin gönderdikleri uluslararası birliğin Pekin'i ele geçirmesi
* 1901, Avusturya'nın İngiliz Uluslar Topluluğu'nun kendi kendini yöneten dominyonu olması
* 1903, Sibirya'yı aşan demiryolunun tamamlanması
* 1904-1905, Rus-Japon savaşı beklenmeyen sonuçla Japonların yenmesi
* 1905, Hindistan Müslüman Birliği'nin kurulması
* 1906, Rusya'nın, parlamenter organa sahip olması
* 1908, Jön Türkler'in iktidara ortak olmak isteğiyle, Abdülhamid'i deviren darbeyi gerçekleştirmeleri
* 1910, Japonların Kore kralını indirip, Kore Yarımadası'nı ülkelerine katmaları
* 1912, Mançu hanedanının yakılıp, Çin Cumhuriyetinin kurulması.
* 1912-1913, Balkan Savaşları ile Balkanlardaki toprakların kaptırılması
* 1914, Berlin-Bağdat demiryolunun başlaması.
* 1914, Panama Kanalı'nın açılması
* 1914-1919, Birinci Dünya Savaşı
* 1915, Japonlar'ın, Çin'deki özel ayrıcalıklarını, öne sürdükleri "Yirmi Beş İstek" ile artırmaya kalkmaları.
* 1917, 6 Nisan, ABD Kongresi'nin Almanya'ya savaş ilanı,
* 1917, Kasım, İkinci bir devrimci hükümet darbesinin Sosyal Demokrat seçilmesi,
* 1918, Ekim, Alman ve Avusturya hükümetlerinin Başkan Wilson'un barışın dayandırılacağı "On Dört Nokta"sını kabul etmeleri.
* 1918-1920, Rusya'da ve Rusya'nın sınır ülkelerde iç savaş
* 1919, Paris Barış Konferansı'nın Rusya'daki durumu ele almaya kalkmayıp, savaşı yitiren Almanya, Avusturya ve Osmanlı hükümetlerine barış koşullarını zorla kabul ettirmeleri.
* 1919, barış antlaşmasının, Arap dünyasının zengin ve kalabalık bölgelerini Fransız ve İngiliz koloni yönetimlerine bırakması
* 1921, Çin Komünist Partisi'nin kurulması
* 1922, Faşizmi İtalya'da iktidara getiren hükümet darbesi
* 1922, Lenin'in "Yeni Ekonomik Politikası"nı (NEP) ilan etmesi
* 1923, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması
* 1925, Rıza Pehlevi'nin İran'da iktidarı ele geçirip, Mustafa Kemal'inkine benzer bir laik reform hareketini başlatması.
* 1925, Abdülaziz İbni Suud'un Arabistan Yarımadası'nı fethedip, Mekke'nin ve Medine'nin denetimini eline geçirmesi
* 1929, New York borsasının çökmesiyle ABD'de 1920'lerin hızlı ekonomik gelişmesinin sona ermesi
* 1930'lar, Japon yayılmasının yeniden canlanışı
* 1030'lar, Amerikan Başkanı Franklin D. Roosevelt'in "New Deal" politikası
* 1931, Japonların Mançurya'yı istila etmesi
* 1932, Irak'ın formal olarak bağımsızlığını kazanması
* 1933, New Deal politikasının başlatılması
* 1933, Haziran, Hitler'in iktidara gelmesiyle Almanya'nın köklü bir rejim değişikliği geçirmesi.
* 1934, Etiyopya'nın 1896 yenilgisinin öcünü almak isteyen İtalya'nın saldırısına uğrayıp, uçakların ve zehirli gazların yardımıyla İtalya emperyalizmi altına sokuluşu
* 1938 Eylül, Çekoslovakya'nın Almanların yaşadığı bölgelerinin Almanya'ya geçirilmesi
* 1939, 1 Eylül, Hitler'in Polonya'ya saldırması
* 1939-1945, İkinci dünya Savaşı
* 1940 ilkbaharı, Almanların Danimarka'yı ve Norveç'i ele geçirmeleri
* 1941, 22 Haziran, Hitler'in savaş duyurusunda bulunmadan Rusya'ya saldırması
* 1942, Kasım'ı 1943 Şubat'ı, Ruslar'ın Almanlar'ı geri püskürtmeleri
* 1943, Temmuz'u, Mussolini'nin, İngiliz-Amerikan birliklerinin İtalya'ya çıkmasıyla iktidardan düşmesi, İtalya'nın savaştan çekilmesi.
* 1944, 6 Haziran, İngiliz-Amerikan birliklerinin Normandiya çıkartması
* 1945, 1 Mayıs, Hitler'in kendini öldürmesi, Alman başkomutanlığının teslim belgesini imzalamaları.
* 1945, Hiroşima'ya ve Nagazaki'ye atom bombalarının atılması
* 1946, Türkiye'de çok partili hayata geçiş
* 1947, İsrail Yahudi devletinin kurulması
* 1947, Hindistan'ın İngiltere'den çekilmesi
* 1947, Birleşmiş Milletler'in Filistin'in Araplar ve Yahudiler arasında bölüştürülmesi, kararı
* 1947, Truman Doktrini
* 1948, Ghandi'nin öldürülmesi
* 1948 (ve 1956, 1967, 1973) İsrail-Arap savaşları
* 1949, NATO'nun kurulması
* 1949, komünistlerin, Kuomingtang'a karşı kesin zafer kazanıp Çin'in yönetimini ele geçirmeleri
* 1949, ilk Rus atom bombası denemesi
* 1950, Kuzey Kore komünist yönetiminin Güney Kore'ye saldırmasıyla Kore Savaşı'nın çıkışı
* 1953, Kore Savaşı'nda ateşkes
* 1953-1954, Rusların, Amerika'dan birkaç ay sonra hidrojen bombalarını patlatmaları
* 1954, Vietnam'ın Fransız egemenliğinden kurtulması
* 1956, Macarların ülkelerindeki komünist rejime başkaldırmaları
* 1956, Süveyş bunalımı
* 1957, Gana'nın bağımsızlığını kazanan ilk Afrika kolonisi olması
* 1957, Rusya'nın uzaya uydu gönderen ilk ülke oluşu
* 1957, Roma Andlaşması ile AET'nin kurulması
* 1958, Suriye ile Mısır'ın birleşmesi
* 1961, Suriye'nin Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrılması
* 1962, Fransa'da halkoyu yoklamasının Cezayir'e bağımsızlıktan yana sonuç vermesi
* 1962, ABD Küba'daki füzelerin çekmesini istediğinde SSCB'nin üçüncü dünya savaşı korkusuylabu isteğe uyuşu
* 1964, Vietnam'da Amerikan askeri etkinliklerinin başlayışı
* 1966, De Gaulle Fransası'nın NATO'dan çekilerek mutlak egemenlik hakkını elinde tutmayı seçmesi.
* 1967, İsrail ile Arap devletleri arasında Ekim Savaşı
* 1969, ABD uzay gemilerinin ay'a inip dönmeyi başarmaları
* 1970, Sovyetler Birliği'nin ticaret ve yatırım olanakları yolunda Federal Almanya ile görüşmelere başlaması
* 1973, Ocak, İngiltere, İrlanda ve Danimarka'nın Avrupa Topluluğu'na tam üye olmaları
* 1973, İsrail ile Arap devletleri arasında Ramazan Savaşı; petrol ambargosu ve ardından petrol fiyatlarının yükselmesi.
* 1975, Yumuşamanın göstergesi olan Helsinki Anlaşması
* 1978, Çin Halk Cumhuriyeti'nde Deng Şaoping'in önderliğinde ekonomik reformların başlaması.
* 1979, Mısır ile İsrail arasında Camp David Andlaşması'nın imzalanması
* 1979, İran'da Ayetullah Humeyni önderliğindeki İslamcıların bir devrimle yönetimi ele geçirmesi
* 1979, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgal etmesi
* 1980-1988, İran-Irak savaşı
* 1981, Ocak, Yunanistan'ın AT'ye tam üye olması
* 1985-1991, Ülkesinde glasnost ve perestroika'yı uygulamaya çalışacak olan Michael Gorbachev'in başkanlık süresi
* 1986, Ocak, İspanya ve Portekiz'in AT'ye tam üye olması
* 1987, Temmuz, Avrupa Tek Senedi'nin (Single Act) kabul edilmesi
* 1988, Nisan, Türkiye'nin AT'ye tam üyelik başvurusunda bulunması
* 1989, Doğu Avrupa'da marksist ekonomilerin çökmesi
* 1989, Kasım, Berlin Duvarının yıkılması
* 1990, Sovyetlerin dağılması ve Soğuk Savaş'ın sona ermesi
* 1990, Ağustos, Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesi
* 1990, Ekim, Almanyaların birleşmesi
* 1991, Aralık, Bağımsızlık Devletler Topluluğu'nun kurulması
* 1995, Ocak, İsveç, Finlandiya ve Avusturya'nın Avrupa Birliğine tam üye olmaları
* 1996, Ocak, Dayton Barış Andlaşması ile Bosna Savaşı'nın sona ermesi...