---->> Bir ormanda iki kişi ağaç kesiyormuş. Birinci adam sabahları erkenden kalkıyor, ağaç kesmeye başlıyormuş, bir ağaç devrilirken hemen diğerine geçiyormuş. Gün boyu ne dinleniyor ne öğle yemeği için kendine vakit ayırıyormuş. Aksamları da arkadaşından bir kaç saat sonra ağaç kesmeyi bırakıyormuş.
İkinci adam ise arada bir dinleniyor ve hava kararmaya başladığında eve dönüyormuş. Bir hafta boyunca bu tempoda çalıştıktan sonra ne kadar ağaç kestiklerini saymaya başlamışlar.
Sonuç: İkinci adam çok daha fazla ağaç kesmiş. Birinci adam öfkelenmiş: Bu nasıl olabilir? Ben daha çok çalıştım. Senden daha erken ise başladım, senden daha geç bitirdim. Ama sen daha fazla ağaç kestin. Bu isin sırrı ne?
İkinci adam yüzünde tebessümle yanıt vermiş:
Ortada bir sır yok.. Sen durmaksızın çalışırken, ben arada bir dinlenip baltamı biliyordum. Keskin baltayla, daha az çabayla daha çok ağaç kesilir.
Hangi sınava hazırlanırsak hazırlanalım, aslında ilk sormamız gereken "Nasıl ders çalışmalı?" sorusu olmalı bence. Yoksa yukarıdaki örnekte olduğu gibi saatler harcadığımız halde, sonumuz hüsran olabilir. Bu yazıda elimden geldiğince, somut örneklerle beraber ders çalışma ilkelerini anlatmaya çalışacağım.
AMAÇ
Bir sınava hazırlık sürecinde ilk aşama amacı belirlemektir. Bu amaç tamamen kişisel olmalıdır. Kimse ailesi,öğretmeni vs. için kendisini sıkıntıya sokup ders çalışamaz. Eğer motivasyon konusunda sorunlarınız varsa sitemizin rehberlik bölümüne bakmanızı tavsiye ederim. Motivasyon konusunda diğer bir tavsiyem de, amacınızı büyük bir kağıda veya kartona yazıp, çalışma masanızın tam karşısına asmanızdır.
PLAN
Amacı belirledikten sonra, çalışmanız gereken konuları belirleyip, sınava kadar olan sürede hangi konuların çalışılacağını planmanız gerekir. En iyi plan kendi yapacağınız plandır, çünkü kendinizi en iyi siz tanırsınız. Planın aksadığını hissederseniz, planı değiştirmekten çekinmeyin.
Unutulmaması gereken bir nokta da, planınızda muhakkak tekrara yer ayırmanız gerektiğidir. Bunun gerekliliğine çalışma teknikleri bölümünde değineceğiz.
ÇALIŞMA ORTAMI
Amacı belirledikten sonra ders çalışma ortamını hazırlamaya gelir sıra. Ders çalışma ortamını düzenlerken dikkat edilecek ilk nokta, çalışmanın hep aynı yerde yapılmasıdır. Bu sayede çalıştığınız yere geçtiğinizce otomatik olarak ders çalışmaya güdüleneceksiniz. Eğer evinizde kendinize ait bir masanız yoksa, yemek yediğiniz masada ders çalışıyorsanız, en azından örtüyü değiştirip çalışma masanızı size özgü hale getirmelisiniz.
Sınava hazırlanan gençlerin çoğunun odasında posterler, televizyon, bilgisayar, cd çalar, cep telefonu vs. gibi dikkat dağıtıcı bir çok unsur bulunabilir. Sınav dönemi sonuna kadar bunları başka bir odaya taşımanızda sonsuz fayda vardır. Bu şekilde "şeytana uyma" olasılığınızı azaltabilirsiniz.
Yine gençlerin çok yaptığı bir hata da müzik dinlerken ders çalıştıklarını zannetmelidir. Araştırmalar göstermiştir ki insan beyni, bilinç düzeyinde birçok uyarıcıyı birlikte algılayamaz. Dolayısıyla müzik dinlerken ders çalışabildiğini zannedenler aslında sadece müzik dinliyorlar, ancak farkında değiller. Müzik dinlemek isterseniz buna vakit ayırın ve dinleyin, ders çalışma ve müziği bir araya getirip ikisinin de tadını kaçırmayın.
Sınava hazırlık süreci içinde ailenizle gireceğiniz her çatışma sizin ders çalışma isteğinize ket vuracaktır, sizi engelleyecektir. Plan yapma aşamasında ailenizle konuşarak sorumluluklarınızı plana dahil edin.
Eğer imkanınız varsa kendinize ait bir çalışma odanız olmalıdır. Bu oda gürültüden uzak, doğrudan güneş ışığı alabilecek bir konumda olmalıdır. Çalışacağınız masa, cam kenarında olmamalı. Çünkü böyle bir durumda sesle, görüntüyle, ısı ve ışıkla doğrudan muhatap olacağınızdan, hem bedensel hem de zihinsel olarak kendinizi rahat hissedemezsiniz. Yine ışığın sol taraftan gelmesi, çalışma alanınıza elinizin gölgesinin düşmesini engeller(solaklar için tam tersi).
Odanızın ısı durumu, verimli ders çalışmaya müsait olmalı. Esneme katsayınızı artıran veya titreme periyodunuzu hızlandıran oda sıcaklığı, dikkatinizi bedensel problemlerinize yönlendireceğinden çalışacağınız konu üzerinde yoğunlaşmanız imkansız hale gelir. Çalışma masanızı, sıcaklıktan doğrudan etkilenebileceğiniz yerlere (kaloriferin, sobanın yanı vb.) koymayın. Ayrıca, odayı ısıtmak için katalitik türü ısıtıcılara rağbet etmeyin. Çünkü bu tür ısıtıcılar, odadaki oksijeni kullandıkları için beynin verimli çalışmasını engeller. Beynin en temel gıdasının oksijen olduğunu düşünürseniz, bunun ne kadar doğru olduğunu daha kolay algılarsınız.
Ders çalışırken kullanacağınız materyaller (kitaplar, testler, kalem-kağıt , su vb.) yanı başınızda bulunmalıdır. Çalışmaya başladıktan sonra diğer odaları dolaşarak bu malzemeleri toplamaya başlarsanız, hem zaman kaybı olur hem de çalışma ciddiyeti bozulur. O nedenle eğer mümkünse masanızın yanında bir kütüphanenizin olmasında büyük fayda var.
Eğer imkanınız varsa masanın boyuna uygun, sizi bedenen yormayacak nitelikte sandalyeleri tercih ediniz. Sandalyenin ne çok rahat olmalı, ne de çok rahatsız olmalıdır.
ÇALIŞMA TEKNİKLERİ
Okuldaki derslerin neden 40-45 dakika olduğunu düşündünüz mü? Sebep şudur: İnsanlar ancak 40-45 dakika süresince dikkatlerini bir noktaya yoğunlaştırabilirler. Bu süre geçtikten sonra ister istemez dikkat dağılır. Ayrıca yapılan araştırmalar, yeni öğrenilen bilgilerin çok büyük bir miktarının öğrenmeden hemen sonra unutulduğu göstermiştir. Bunu önlemenin tek yolu tekrardır. İşte bu sebeplerden dolayı:
Ders çalışma senaslarınız 20-40 dakika arası sürmelidir. Bu süreyi takip eden 10 dakika içinde yeni öğrenilen bilgiler tekrar edilmelidir. Ve bir 10 dakika da muhakkak ara verilmesi gerekir. Bu arada kısa bir yürüyüş yapmak, balkonda hava almak, çalışmanın oluşturduğu fiziki gerginliği atmanıza yardımcı olacaktır. Ancak bu 10 dakikalık arada kesinlikle televizyonu açmayın, yoksa verdiğiniz ara saatler, belki günler bile sürebilir.
Yine araştırmacılar, öğrenme üzerinde en az bozucu etki yapan etkinliğin uyku olduğunu bulmuşlar. Bunun anlamı şu: Formül ezberlenmesi gerekiyorsa, gece uyumadan önce not aldığınız küçük kağıtlardan bu formüllere baktığınızda, formülleri çok daha kolay hatırladığınızı göreceksiniz.
Burada bir parantez açıp, sınava dershane veya kursta hazırlananlara seslenelim. Bu gibi ortamlarda anlatılan dersleri çok iyi dinleyin. Ders sırasında anlatılanlar hakkında düşünün. Mümkünse derse katılın. Okul yaşantınıza baktığınızda, bazılarının hiç ders çalışmadığı halde başarılı olduklarını görürsünüz. Bunun sebebi o kişilerin dersi dikkatli dinlemeleridir. Ders en iyi derste öğrenilir. Aksi durum sadece vakit kaybına neden olur.
HAFIZA TEKNİKLERİ
Bu bölümde bilgileri daha kolay öğrenmek ve öğrenmeyi zevkli hale getirmek için kullanılabilecek birkaç teknikten bahsedeceğiz. Ama önce şunu belirtmek gerek. Bu teknikleri kullanabilmek için belli bir kültür birikiminizin olması gerekir. Bunun için de bol bol okumak gerekir.
Şimdi birkaç ders bazında kullanılabilecek bazı tekniklerden bahsedelim.
TÜRKÇE
Herkesin bildiği bir örnekle başlayalım. "fıstıkçı şahap" kelime gurubunda renkli yazılmış ünsüz harfler sert ünsüzlerdir. Bu tip kelime oluşturma yöntemi her zaman işe yarar.
TARİH
Özellikle ülke adları vs. gibi bilgileri hatırlamak için kelimelerin baş harflerinden bir kelime oluşturma yöntemi kullanılışlıdır. Örneğin Lale devrinde yapılan yenilikleri ÇİM (çiçek aşısı, itfaiye, matbaa) kelimesiyle hafızanıza yerleştirebilirsiniz. Bu tip kelimeler bulmak ayrıca oldukça eğlencelidir.
GEOMETRİ
Soyut bir çalışma alanı olan geometri de konuları somutlaştırmak öğrenmeyi kolaylaştırır. Özellikle bazı konuları şekiller üzerinde çalışmak, somutlaştırmaya çok yardımcı olur. Aşağıdaki iki şekle bakın.
İlk üçgendeki iç açıortay teorimininde, durumu çizgilerle ifade edince, ters duran bir kalbi görebiliriz. Artık içaçıortay teoremini öğrenmek çok kolay.
İkinci üçgendeki dış açıortay teoreminde de çizgilerle çalışınca, hilali açıkça görebilirsiniz. Hilalin ağzı her zaman dış açıortay tarafına bakar.
MATEMATİK
Özellikle formülleri "sözel" bir biçimde ifade etmek, bazen çok işe yarar. Girdiğim bir sınavda, bir soruyu aklımda kalan "y'yi yalnız bıraktığımızda x'in katsayısı eğimi verir" ifadesi sayesinde çözmüştüm. Bahsettiğim ifade, doğrunun analitik incelemesinde yer alan "y=mx+n" doğru denklemininde geçerlidir. Sınavdan 4-5 yıl önce matematik öğretmenimden duyduğum bu ifade sayesinde bir soru fazla yapmıştım.
FİZİK
Öğrencilerin en çok çekindiği derslerden biri olan fiziktir. Gelelim örneğimize. Isı formülü "Q=m.c.Δt" dir. Bunu KörMecit şeklinde kolayca aklımızda tutabiliriz.
KİMYA
İdeal gaz denklemi P.V=n.R.T dir. Bunu da "Paran Varsa ne RahaT" ile kolayca hatırlayabiliriz.
İNGİLİZCE
İngilizce'de aşağıdaki fiiller continuous tense'lerle kullanılamaz.
like love hate want need prefer
know suppose believe understand realise mean remember
belong fit seem contain consist
Şimdi bu fiilleri aşağıdaki şekilde düşünürsek kolayca hatırlarız.
liderliği leyla hatice we necdet paylaştı
knor sufle bence ucuz reklama meklama rağbetetmez
bellona fiskos sehpası cok cezbedici
Sizin de ders çalışmakta kullandığınız teknikler varsa, lütfen yazınız.
İkinci adam ise arada bir dinleniyor ve hava kararmaya başladığında eve dönüyormuş. Bir hafta boyunca bu tempoda çalıştıktan sonra ne kadar ağaç kestiklerini saymaya başlamışlar.
Sonuç: İkinci adam çok daha fazla ağaç kesmiş. Birinci adam öfkelenmiş: Bu nasıl olabilir? Ben daha çok çalıştım. Senden daha erken ise başladım, senden daha geç bitirdim. Ama sen daha fazla ağaç kestin. Bu isin sırrı ne?
İkinci adam yüzünde tebessümle yanıt vermiş:
Ortada bir sır yok.. Sen durmaksızın çalışırken, ben arada bir dinlenip baltamı biliyordum. Keskin baltayla, daha az çabayla daha çok ağaç kesilir.
Hangi sınava hazırlanırsak hazırlanalım, aslında ilk sormamız gereken "Nasıl ders çalışmalı?" sorusu olmalı bence. Yoksa yukarıdaki örnekte olduğu gibi saatler harcadığımız halde, sonumuz hüsran olabilir. Bu yazıda elimden geldiğince, somut örneklerle beraber ders çalışma ilkelerini anlatmaya çalışacağım.
AMAÇ
Bir sınava hazırlık sürecinde ilk aşama amacı belirlemektir. Bu amaç tamamen kişisel olmalıdır. Kimse ailesi,öğretmeni vs. için kendisini sıkıntıya sokup ders çalışamaz. Eğer motivasyon konusunda sorunlarınız varsa sitemizin rehberlik bölümüne bakmanızı tavsiye ederim. Motivasyon konusunda diğer bir tavsiyem de, amacınızı büyük bir kağıda veya kartona yazıp, çalışma masanızın tam karşısına asmanızdır.
PLAN
Amacı belirledikten sonra, çalışmanız gereken konuları belirleyip, sınava kadar olan sürede hangi konuların çalışılacağını planmanız gerekir. En iyi plan kendi yapacağınız plandır, çünkü kendinizi en iyi siz tanırsınız. Planın aksadığını hissederseniz, planı değiştirmekten çekinmeyin.
Unutulmaması gereken bir nokta da, planınızda muhakkak tekrara yer ayırmanız gerektiğidir. Bunun gerekliliğine çalışma teknikleri bölümünde değineceğiz.
ÇALIŞMA ORTAMI
Amacı belirledikten sonra ders çalışma ortamını hazırlamaya gelir sıra. Ders çalışma ortamını düzenlerken dikkat edilecek ilk nokta, çalışmanın hep aynı yerde yapılmasıdır. Bu sayede çalıştığınız yere geçtiğinizce otomatik olarak ders çalışmaya güdüleneceksiniz. Eğer evinizde kendinize ait bir masanız yoksa, yemek yediğiniz masada ders çalışıyorsanız, en azından örtüyü değiştirip çalışma masanızı size özgü hale getirmelisiniz.
Sınava hazırlanan gençlerin çoğunun odasında posterler, televizyon, bilgisayar, cd çalar, cep telefonu vs. gibi dikkat dağıtıcı bir çok unsur bulunabilir. Sınav dönemi sonuna kadar bunları başka bir odaya taşımanızda sonsuz fayda vardır. Bu şekilde "şeytana uyma" olasılığınızı azaltabilirsiniz.
Yine gençlerin çok yaptığı bir hata da müzik dinlerken ders çalıştıklarını zannetmelidir. Araştırmalar göstermiştir ki insan beyni, bilinç düzeyinde birçok uyarıcıyı birlikte algılayamaz. Dolayısıyla müzik dinlerken ders çalışabildiğini zannedenler aslında sadece müzik dinliyorlar, ancak farkında değiller. Müzik dinlemek isterseniz buna vakit ayırın ve dinleyin, ders çalışma ve müziği bir araya getirip ikisinin de tadını kaçırmayın.
Sınava hazırlık süreci içinde ailenizle gireceğiniz her çatışma sizin ders çalışma isteğinize ket vuracaktır, sizi engelleyecektir. Plan yapma aşamasında ailenizle konuşarak sorumluluklarınızı plana dahil edin.
Eğer imkanınız varsa kendinize ait bir çalışma odanız olmalıdır. Bu oda gürültüden uzak, doğrudan güneş ışığı alabilecek bir konumda olmalıdır. Çalışacağınız masa, cam kenarında olmamalı. Çünkü böyle bir durumda sesle, görüntüyle, ısı ve ışıkla doğrudan muhatap olacağınızdan, hem bedensel hem de zihinsel olarak kendinizi rahat hissedemezsiniz. Yine ışığın sol taraftan gelmesi, çalışma alanınıza elinizin gölgesinin düşmesini engeller(solaklar için tam tersi).
Odanızın ısı durumu, verimli ders çalışmaya müsait olmalı. Esneme katsayınızı artıran veya titreme periyodunuzu hızlandıran oda sıcaklığı, dikkatinizi bedensel problemlerinize yönlendireceğinden çalışacağınız konu üzerinde yoğunlaşmanız imkansız hale gelir. Çalışma masanızı, sıcaklıktan doğrudan etkilenebileceğiniz yerlere (kaloriferin, sobanın yanı vb.) koymayın. Ayrıca, odayı ısıtmak için katalitik türü ısıtıcılara rağbet etmeyin. Çünkü bu tür ısıtıcılar, odadaki oksijeni kullandıkları için beynin verimli çalışmasını engeller. Beynin en temel gıdasının oksijen olduğunu düşünürseniz, bunun ne kadar doğru olduğunu daha kolay algılarsınız.
Ders çalışırken kullanacağınız materyaller (kitaplar, testler, kalem-kağıt , su vb.) yanı başınızda bulunmalıdır. Çalışmaya başladıktan sonra diğer odaları dolaşarak bu malzemeleri toplamaya başlarsanız, hem zaman kaybı olur hem de çalışma ciddiyeti bozulur. O nedenle eğer mümkünse masanızın yanında bir kütüphanenizin olmasında büyük fayda var.
Eğer imkanınız varsa masanın boyuna uygun, sizi bedenen yormayacak nitelikte sandalyeleri tercih ediniz. Sandalyenin ne çok rahat olmalı, ne de çok rahatsız olmalıdır.
ÇALIŞMA TEKNİKLERİ
Okuldaki derslerin neden 40-45 dakika olduğunu düşündünüz mü? Sebep şudur: İnsanlar ancak 40-45 dakika süresince dikkatlerini bir noktaya yoğunlaştırabilirler. Bu süre geçtikten sonra ister istemez dikkat dağılır. Ayrıca yapılan araştırmalar, yeni öğrenilen bilgilerin çok büyük bir miktarının öğrenmeden hemen sonra unutulduğu göstermiştir. Bunu önlemenin tek yolu tekrardır. İşte bu sebeplerden dolayı:
Ders çalışma senaslarınız 20-40 dakika arası sürmelidir. Bu süreyi takip eden 10 dakika içinde yeni öğrenilen bilgiler tekrar edilmelidir. Ve bir 10 dakika da muhakkak ara verilmesi gerekir. Bu arada kısa bir yürüyüş yapmak, balkonda hava almak, çalışmanın oluşturduğu fiziki gerginliği atmanıza yardımcı olacaktır. Ancak bu 10 dakikalık arada kesinlikle televizyonu açmayın, yoksa verdiğiniz ara saatler, belki günler bile sürebilir.
Yine araştırmacılar, öğrenme üzerinde en az bozucu etki yapan etkinliğin uyku olduğunu bulmuşlar. Bunun anlamı şu: Formül ezberlenmesi gerekiyorsa, gece uyumadan önce not aldığınız küçük kağıtlardan bu formüllere baktığınızda, formülleri çok daha kolay hatırladığınızı göreceksiniz.
Burada bir parantez açıp, sınava dershane veya kursta hazırlananlara seslenelim. Bu gibi ortamlarda anlatılan dersleri çok iyi dinleyin. Ders sırasında anlatılanlar hakkında düşünün. Mümkünse derse katılın. Okul yaşantınıza baktığınızda, bazılarının hiç ders çalışmadığı halde başarılı olduklarını görürsünüz. Bunun sebebi o kişilerin dersi dikkatli dinlemeleridir. Ders en iyi derste öğrenilir. Aksi durum sadece vakit kaybına neden olur.
HAFIZA TEKNİKLERİ
Bu bölümde bilgileri daha kolay öğrenmek ve öğrenmeyi zevkli hale getirmek için kullanılabilecek birkaç teknikten bahsedeceğiz. Ama önce şunu belirtmek gerek. Bu teknikleri kullanabilmek için belli bir kültür birikiminizin olması gerekir. Bunun için de bol bol okumak gerekir.
Şimdi birkaç ders bazında kullanılabilecek bazı tekniklerden bahsedelim.
TÜRKÇE
Herkesin bildiği bir örnekle başlayalım. "fıstıkçı şahap" kelime gurubunda renkli yazılmış ünsüz harfler sert ünsüzlerdir. Bu tip kelime oluşturma yöntemi her zaman işe yarar.
TARİH
Özellikle ülke adları vs. gibi bilgileri hatırlamak için kelimelerin baş harflerinden bir kelime oluşturma yöntemi kullanılışlıdır. Örneğin Lale devrinde yapılan yenilikleri ÇİM (çiçek aşısı, itfaiye, matbaa) kelimesiyle hafızanıza yerleştirebilirsiniz. Bu tip kelimeler bulmak ayrıca oldukça eğlencelidir.
GEOMETRİ
Soyut bir çalışma alanı olan geometri de konuları somutlaştırmak öğrenmeyi kolaylaştırır. Özellikle bazı konuları şekiller üzerinde çalışmak, somutlaştırmaya çok yardımcı olur. Aşağıdaki iki şekle bakın.
İlk üçgendeki iç açıortay teorimininde, durumu çizgilerle ifade edince, ters duran bir kalbi görebiliriz. Artık içaçıortay teoremini öğrenmek çok kolay.
İkinci üçgendeki dış açıortay teoreminde de çizgilerle çalışınca, hilali açıkça görebilirsiniz. Hilalin ağzı her zaman dış açıortay tarafına bakar.
MATEMATİK
Özellikle formülleri "sözel" bir biçimde ifade etmek, bazen çok işe yarar. Girdiğim bir sınavda, bir soruyu aklımda kalan "y'yi yalnız bıraktığımızda x'in katsayısı eğimi verir" ifadesi sayesinde çözmüştüm. Bahsettiğim ifade, doğrunun analitik incelemesinde yer alan "y=mx+n" doğru denklemininde geçerlidir. Sınavdan 4-5 yıl önce matematik öğretmenimden duyduğum bu ifade sayesinde bir soru fazla yapmıştım.
FİZİK
Öğrencilerin en çok çekindiği derslerden biri olan fiziktir. Gelelim örneğimize. Isı formülü "Q=m.c.Δt" dir. Bunu KörMecit şeklinde kolayca aklımızda tutabiliriz.
KİMYA
İdeal gaz denklemi P.V=n.R.T dir. Bunu da "Paran Varsa ne RahaT" ile kolayca hatırlayabiliriz.
İNGİLİZCE
İngilizce'de aşağıdaki fiiller continuous tense'lerle kullanılamaz.
like love hate want need prefer
know suppose believe understand realise mean remember
belong fit seem contain consist
Şimdi bu fiilleri aşağıdaki şekilde düşünürsek kolayca hatırlarız.
liderliği leyla hatice we necdet paylaştı
knor sufle bence ucuz reklama meklama rağbetetmez
bellona fiskos sehpası cok cezbedici
Sizin de ders çalışmakta kullandığınız teknikler varsa, lütfen yazınız.
