İktisada Giriş (dersane notlarım )

Sonkez

Özel Üye
Katılım
7 Nis 2009
Mesajlar
487
Tepkime puanı
3
Puanları
0
Şehir:
Gaziantep
İktisat: sonsuz olan ihtiyaçların sınırlı olan kaynaklarla nası karşılaşacağını araştıran bilim dalıdır.
*iktisadın en önemli görevi yorumlamadır.Yorum görevi ;bir olayın başlangç ve bitiş arasındaki ilişkileri sistematik olarak açıklamaktır.
*Hipotez :Koşula bağlandığında hipotezdir ;yani -se -sa eki alıyorsa.
*Varsayım :Koşula bağlanmadığında varsayımdır.Gerçek olduğu düşünülen önermedir.
*Makro iktisadın inceleme alanları ;İŞSİZLİK,GSMH,PARA,BANKACILIK.
*Mikro iktisadın inceleme alanları;FİRMA,ÜRETİM,TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI.
*Elde edilmesi için çaba sarfedilen ve belli bir bedel ödenen mallara''EKONOMİK MALLAR ''denir.
*Elde edilmesi için çaba sarfedilmeyen doğada bulunan ve hiçbir bedel ödenmeyen mallara''SERBEST MALLAR'' denir.
*Üretim faktörleri;;
-EMEK (İŞGÜCÜ)kıt bir kaynaktır
-SERMAYE(YARI MAMUL ,HAMMADDE)
-DOĞAL KAYNAKLAR (DOĞA VE TOPRAK)
-GİRİŞİMCİ (MÜTEŞEBBİS)
-TEKNOLOJİ
NOT : Para finansal bir araç niteliğinde iken Sermaye bir üretim faktörüdür.Para sermaye değildir.

*Fırsat maliyeti ;Bir karar alınırken vazgeçilen bir başka karardır.

*Üretim imkanları eğrisi:Mevcut üretim faktörleri ve üretim teknolojileri sabit iken belli bir dönemde ekonominin max düzeyde üretebileceği çeşitli ürün bileşimlerini gösteren eğriye denir.
-*ÜRETİM İMKANLARI EĞRİSİ orjine göre iç bükeydir .Bunun nedeni ;
ARTAN FIRSAT MALİYETİDİR.

*MARjinal dönüşüm oranı ;Üretim imkanları eğrisinde bir maldan daha fazla üretebilmek için öteki malın üretiminden ne kadar fedekarlık etmek gerektiğini gösteren kavrama denir.
*Piyasa ekonomileri ;temel koordinasyonu FİYATTIR.Neyin nasıl ve kimler için üeretileceği konusunda sinyal görevi görür.İnsanların tüketimlerine ve üretimlerine yönelik teşvik mekanizması oluşturur.'''DEVLET''ancak piyasalar başarısız olduğu zaman müdahelelerde bulunur.
*Emir kumanda ekonomileri ;Ekonomik sorunlarailişkin kararların merkezi otorite (DEVLET) tarafından alındğı sistemdir.
*KArma ekonomik sistem;hem kamu hem özel mülkiyetin piyasa ekonomisine müdahelesi ile oluşan bir ekonomik sistemdir.*ülkeden ülkeye değiştiği için homojen değildir..



FAYDA;;bireylerin tüketilen mal ve hizmetlere elde ettiği memnuniyettir.
*FAYDANIN ölçülebileceğini savunan iktisatçılar ''SAYISALCILAR (KARDİNALİSTLER) denir.
*FAYDANIN ölçülemeyeceğini savunan iktisatçılara ''SIRASALCILAR(ORDİNALİSTLER) denir.

**Toplam fayda;;Belirli bir zaman diliminde bireylerin diğer mal ve hizmetlerden olan tüketim sabitken ,bir malın çeşitli miktarlarının tüketilmesi sonucu ulaşılan tatmin düzeyidir.''TU'' ile gösterilir.

**MArjinal fayda;;Belirli bir zaman diliminde bir maldan bir ürün daha fazla tüketilmesi sonucu toplam fayda da meydana gelen değişmedir..''MU''ile gösterilir.

**Toplam faydanın sıfır olduğu noktada marjinal fayda maxsimumdur...

**FAYda maxsimizasyonu;Bir mal için harcanan bir birim paranın marjinal faydasını bir başka mala harcanan bir birim paranın marjinal faydasına eşitleyen mal bileşimlerine denir.


***TALEP ;;;Ceteris Paribus varsayımına göre diğer değişkenler sabitken belli bir zaman diliminde piyasada tüketicilerin değişik fiyat düzeylerinde satın almaya hazır olduklaraı mal ve hizmet miktarıdır..

**CETERİS PARİBUS;;bir kavramı belirleyen çok saydaki değişkenlerden sadace bir tanesinin değişebilir olduğunu idiğer değişkenlerin sabit kalacağı varsayımıdır..

****FİYAT İLE TALEP miktarı arasındaki ters orantı 2 etkiye bağlıdır;
1)İKAME ETKİSİ
2)GELİR ETKİSİ

**Talepteki kaymalar ;piyasada fiyat dşındaki değişkenlerde meydana gelen değişmeler talep eğrisinin SAĞA ya da SOLA kaydrır.
**Talep eğrisinin kaymasına neden olan faktörler;;;
1)tüketicinin gelirindeki değişme -NORMAL MAL;gelir arttğnda talebi artan mallardır.-DÜŞÜK MAL ;kişinin geliri arttığında talebi azalan mallardır.
2)ilişkili malların fiyatları ;-İKAME MALLAR;biri diğerinin yerine kullanılabilen mallar.-TAMAMLAYICI MALLAR;biri olmadan diğeri hiç bir işe yaramayan mallardır

ARZ ;Diğer değişkenler sabitken belirli bir zaman diliminde piyasada üreticilerin değişik fiyat düzeylerinde satmaya hazır oldukları mal ve hizmet miktarıdır.

ARZ EĞRİSİNİN kaymasına neden olan faktörler;

-girdi fiyatlarındaki değişmeler

-diğer malların fiyatlarındaki değişmeler

-teknolojinin değişmesi

-üreticinin beklentileri

-vergiler..



*****ESNEKLİK ;BİR değişkenin diğer değişkendeki değişmeye karşılık gösteridiği tepkidir.

esneklik değeri ''Ed'' ile gösterilir

**ed>1 ise; ESNEK TALEP

ed<1 ise; ESNEK OLMAYAN TALEP (İNELASTİK TALEP)

Ed=1 ise ; BİRİM ESNEK TALEP

Ed =0 ise; TAM İNELASTİK TALEP (HİÇ ESNEK OLMAYAN TALEP)

Ed =sonsuz ise; TAM İNELASTİK TALEP (SONSUZ ESNEK TALEP )



KISa dönemde esneklik ; Belirli bir zaman diliminde mevcut şartların tamamının değiştirilmediği dönemdir .

Uzun dönemde esneklik ;Belirli bir zaman diliminde mevcut şartların tamamının değiştirildiği dönemdir..



**çarpraz talep esnekliği ;; bir malın fiyatındaki değişme % ise değişmenin bir başka malın talep miktarını nasıl etkilediğinin ölçüldüğüdür.


****ARZ ESNEKLİĞİ ; fiyat değişmeleri karşısında satılmak istenen mal miktarının tepkisini ölçmeye yarar.


*es >1 ise; ESNEK ARZ

*es <1 İSE; İNELASTİK ARZ

*es =1 ise ; BİRİM ESNEK ARZ

*es =0 ise (TAM KATI ARZ )HİÇ ESNEK OLMAYAN

*es= sonsuz (SONSUZ ESNEK)

***ARZI ETKİLEYEN FAKTÖR konusunu çalışı önemli

***TABAN FİYAT ; devletin mal ve hizmet üreticilerini korumak için piyasada işlem görecek asgari fiyat belirlemesidir

***TAVAN FİYAT ;devlet tüketicileri korumak için piyasda işlem görecek en yüksek fiyatı belirlemesidir.


VERGİLER MİKTAR VE DEĞER ÜZERİNDEN ALINIR.
**SPESİFİK VERGİ ; belli bir maddi ölçü üzerinden alınan vergidir.
**ADVALOREM VARGİ ;belli bir parasal değerinin % 'si şeklinde heseplanan vergilerdir.

NOT ;;;verginin ne kadarının tüketici ne kadarının üreticinin ödeyeceğini belirleyen unsur ARZ ve TALEBİN esneklik değeridir...


**TOPLAM RANT; üreticinin satmaya razı olduu fiyat ile tüketicinin satın almaya razı olduğu fiyat arasındaki alandır..

**TÜKETİCİ RANTI ;Tüketicilerin bir mal için ödemeye hazır oldukları fiyat ile gerçekte ödediği fiyat arasındaki farktır..

**ÜRETİCİ RANTI ;üreticinin bir mal satmaya razı olduğu fiyat ile gerçekte satış yaptığ fiyat arasındaki farktır...

---------------------------------------------------------------------------------------------------
*Üretim=insan ihityaçlarını karşılamak amacıyla mal ve hizmet yaratma çabasıdır.
*Firma=üretim gerçekleştiren ve bunların satışı konusunda karar veren ekonomik birimleridir..
*Ürün=üretim faktörlerini üretim sürecine katılmasıyla elde edilen çıktılardır..
*ÜRETİM FONKSİYONU=belli bir dönemde kullanılan alternatif girdi bileşimlerinin olası max. çıktı ile ilişkilendirilmesidir.

Q=f(K,L,T,t)
K=Sermeye girdisidir.
L=emek girdisi
T=toprak (doğal kaynaklar)
t=teknoloji


*ÜRETİM SONUCU YARATILAN FAYDALAR
1)ŞEKİL FAYDASI =hammadde ve yarı mamullerin üretim süreci sonunda şeklini değiştirerek yeni mamul elde etmektir.ÖR:ağaç

2)YER FAYDASI=Ürünün bir yerden bir yere taşınmasıdır..ÖR:ayakkabı

3)ZAMAN FAYDASI=ürünün stoklanması istenildiği anda hazır hale olmasıdır..

4)MÜLKİYET FAYDASI=ürüne en fazla değer veren kişilerin sahip olmasıdır.


TOPLAM FİZİKİ ÜRÜN (TPP)=değişken girdi miktarının artmasıyla artan ,azalmasıyla azalan çıktı miktarıdır.

ORTALAMA FİZİKİ ÜRÜN (APP)=emek birimi başına düşen ürün miktarıdır..(parça başı)

APP=TPP/L

TPP=toplam fiziki ürün
L=emek miktarı



MARJİNAL FİZİKİ ÜRÜN (MPP)=emek miktarındaki bir birim değişmenin toplam fiziki üründe (TPP)meydana getirmiş olduğu değişim miktardır..


*MPP (marjinal fiziki ürün )APP (ortalama fiziki ürün )eğrisinin max .olduu noktada keser....




AZALAN VERİMLER YASASI =Diğer üretim miktarları sabitken bir üretim faktörünün üretimde kullanılan miktarının artırılması durumunda her ilave birimin sağladığı ürün miktarının azaldığını ifade eden yasadır..*kısa dönem için geçerlidir.David Richardo tarafından ortaya atılmıştır...


UZUN DÖNEMDE ÜRETİM=tüm üretim faktörlerinin değişmesiyne olanak sağlayacak kadar geçen dönemdir..
Uzun dönemde tüm girdi bileşenlerinin değiştirilebildiğinden AZALAN VERİMLER YASASI geçerliliğini kaybeder ve yerini ölçek ve ölçeğin verimi kanununa bırakır..


MARJİNAL ÜRÜN DEĞERİ =bir girdinin marjinal fiziki ürününün piyasa fiyatının çarpılmasıyla elde edilir..

MRP=MPP*P
W=MPP*P


MRP=marjinal ürün değeri
P=fiyat
W=emek




MALİYETLER
AÇIK MALİYET=üretim faktörlerini elde etmek için yapılan gerçek ödemelerdir..muhasebeleştirilen maliyetlerdir.
ÖRTÜK MALİYET=gerçekte ödeme yapılmayan ancak bir alternatiften vazgeçilmesi nedeniyle oluşan maliyetlerdir..muhasebeleştirilmeyen maliyetlerdiir.



KISA DÖNEMDE ÜRETİM MALİYETLERİ
1)SABİT MALİYET ;bir firmanın üretim yapsada yapmasada katlanmak zorunda olduğu maliyetlerdir.ÖR:işyeri kirası,sigorta pirimleri

2)DEĞİŞKEN MALİYETLER;üretim miktarı ile değişebilen maliyetlerdir.ÖR:işçi ücretleri,hammadde giderleri..VC ile gösterilir.


3)TOPLAM MALİYETLERİ;değişken maliyetler ile sabit maliyetin toplamına denir..TC ile gösterilir.


4)ORTALAMA TOPLAM MALİYET=ATC ile gösterilir.Firmanın toplam maliyetinin miktarına oranlanmasıyla elde edilir.ATC=FC/Q (formülü)



ORTALAMA SABİT MALİYET=AFC ile gösterilir.Toplam sabit maliyetin ürün miktarına bölünmesiyle bulunur .

AFC=FC/Q


ORTALAMA DEĞİŞKEN MALİYET=AVC ile gösterilir.Toplam değğişken maliyet ürün miktarına oranlanmasıyla elde edilir.Firmanın bir birim başına yapmış olduğu değişken maliyettir.


AVC=VC/Q


MARJİNAL MALİYET=MC ile gösterilir.Firmanın üretimi bir birim artırması sonucu toplam maliyette meydana gelen değişmelerdİR.


MC=AVC olduğu zaman firma kapanma noktasındadır..

UZUN DÖNEMDE MALİYETLER=maliyetler açısından uzun dönem maliyeti kısa dönemden ayıran temel özellik herşeyin değişken olması ,firmanın sabit maliyete katlanmasıdır..



TAM REKABET PİYASASI

*ÖZELLİKLERİ;
-homojenlik :üretilen malların hepsi ayn kalitede olması

-atomize olma:alıcı içinde satıcı içinde fiyat sabittir.

-mobilite :üreticilerin ve tüketicilerin ek bir maliyet ödemesidir.

-şeffaflık: üretici ve tüketiclerin piyasa hakkında bilgiye sahip olmasıdır..



KAR MAX .=MC=MR



*Uzun dönemde ekonomik kar yoktur.



EKSİK REKABET PİYASALARI

MONOPOL(tekel)=tek üretici ve çok sayıda satıcı vardır.

ÖZELLİKLERİ;

-tek bir satıcı var
-sattığı malın yakın ikamesi yoktur
-başka firmalarn piyasaya girişini engellemeketedir.



DOĞAL TEKEL=bir endüstirideki ölçek ekonomilerin tek bir firmanın faaliyetini sürdürebilmesine olanak sağlayan nitelikte olması halinde ortaya çıkan tekeldir.ÖR:ELEKTRİK ,DOĞAL GAZ


tekelde kısa dönem firma dengesi =Tekelde giriş çıkış engeli olduğundan hem uzun dönem hem de kısa dönem kar vardır...

TEKELDE FİYAT FARKLILAŞTIRILMASI

*Tekelin en belirgin özelliğidir.

Fiyat farklılaştrılması;Ayn malın tek bir satıcı tarafından alıcılara farklı fiyattan satma işlemidir.3 türü vardır.


1)Tam fiyat farklılaştırılması (birinci dereceden fiyat farkl.)

2)İkinci dereceden fiyat farklılaştrılması (Miktarlar arasnda farklılaştırlması)

3)üçüncü dereceden fiyat farklılaştrlması (alcılar arasında farkllaştrma)




*TEKELCİ REKABET PİYASASI


GEnel özellikleri

1-Birbirimizden bağmsz hareket eden çok sayıda alıcı ve satıcı vardır.

2-Farklı satıclarn ürünleri farklılaştırılmştır.

3-Piyasaya giriş çıkış kolaydır.



TEKELCİ REKABET PİYASASINDA KSA DÖNEM DENGESİ=Tekelci rekabette kısa dönemde aşırı kar vardır.

TEKELCİ REKABET PİYASASINDA UZUN DÖNEM DENGESİ =Uzun dönemde normal kar vardır,


OLİGOPOL PİYASASI

OLİGOPOL=birbirini etkileyebilecek kadar az sayıda firmanın yani sonsuz alcınn bir araya gelerek oluşturduğupiyasaya denir.

1937 yılında Cornut tarafından ortaya atılmıştır.


*OLİGOPOL PİYASASINN ÖZELLİKLERİ


1-Az sayıda satıcı çok sayıda alıcı vardır.

2-Satılan mallar homojen olabileceği gibi farklılaştırlmışta olabilir.

3-Bir firmann piyasaya girmesi çok güçtür.Piyasadaki firmalar engeller.




*OLİGOPOL TÜRLERİ


*SAF OLİGOPOL ;Firmalrın sattkları malların homojen olduğu piyasadır.Çimento,kömür,aliminyum..

*FARKLILAŞTRILMIŞ OLİGOPOL;Firmalrın sattıkları malların farklılaştırılması sonucu oluşan piyasadır.

*TAM OLİGOPOL;Firmların karlarnı bir grup olarak maxsimize ettikleri oligopoldür.

*KISMİ OLİGOPOL;Firmalrın karlarını bir grup olarak maxsimize temdikelri oligopoldür.

*GİZLİ ANLAŞMALARLA OLUŞAN OLİGOPOL ;Rakip firmalar arasında direk görüşmelerin olduğu oligopol piyasalardır.

*İHTİYARİ İŞBİRLİĞİ İLE OLUŞAN OLİGOPOL;Her firmanın kendi hareketine toplu olarak rakibinin tepkisini dikkatle aldığı ve ona göre politikasını belirlediği

oligopoldür.




OLİGOPOL PİYASASINDA DENGE TEORİLERİ


*Dirsekli talep teorisi ;bir firma fiyatı düşürürse diğer firmalar bu firmayı takip ederler,fakat yüksettiğinde ise takip etmesler.Piyasa talebi firma üzerinde dirsek yapar.


*Fiyat önderliği teorisi;Piyasadki söz sahibi (lider)firma fiyatı belirlemesi ve diğer firmalrın takip etmesidir.




KARTEL UYGULAMASI

Firmaların ortak bir şekilde hareket ederek karların arttırması için üretim miktarlarının azaltılması ürün fiyatının arttırılmasıdır.

Patent uyg.lisans uyg. gibi.




FAKTÖR PİYASALARI VE FAKTÖR GELİRLERİ

FAKTÖR PİYASASI:Üretim faktörlerinin alınp satıldığı piyasa üretim faktörlerinin alınp satılmasını belirleyen unsur faktörleinin türev talep olmasıdır.

*OTOMASYON=Üretimde işgücünün yerini makinaların almasıdır.


1)marjinal ürün geliri;(MRP)

MRP=MPP*P

2)Marjinal faktör maliyeti

-marjinal ürün geliri ;Ek faktör biriminin kullanılması sonucu firmanın toplam gelirinde ortaya çıkan artış gösteren kavramdır..


MRP=TR/Q

-marjinal faktör maliyet (MFC);ek faktörler birimin kullanılması sonucu firmanın toplam maliyetinde ortaya çıkan artıştır.

MFC=TC/Q



*faktör talep esnekliği ve faktör arzı ,formül ve tabloları önemlidir.çalışın..


FAKTÖR GELİRLERİ


ÜCRET 2ye ayrılır...

a)PARASAL ÜCRET=İşçilerin çalşmalrı sonucunda aldıkları para miktardır.

b)REEL ÜCRET=Kişinin parasal geliri ile satın aldığ mal ve hizmet miktarıdır.

*İşgücü üzreti emek arz eğrisi ile talep eğrisinin kesiştiği noktada elde edilir..


FAİZ 2 YE ayrılır;

-NOMİNAL FAİZ=piyasadki açklanan ve bankalarda kullanılan faiz oranlarıdır.


-REEL FAİZ ORANI=beklenen enflansyon oranına göre ayarlanan faiz oranıdır.



ÖDÜNÇ VERİLEBİLİR FON ARZI=tasarruflar ve bankalara yatırılan paralardan oluşur..

ÖDÜNÇ VERİLEBİLİR FON TALEBİ=tüketici kredileri,ticari krediler,yatırım kredileri ve dönem borçlanmasından oluşur..


RANT(KİRA)=Toprağın kullanımı karşılığı ödenen bedele denir.


EKONOMİK RANT=arzı sabit olan toprak ve doğal kaynakların kullanımndan doğan bedeldir..Yani birşeyin frsat maliyetinin üstündeki her türlü ödemedir...


PÜR EKONOMİK RANT=Birşeyin fırsat maliyeti sfırsa o yapılan her ödemeye denir..



Rainbow un payLaşımıdır...Emege Saygı GöstereLim TeşekkürLeri eksik etmeyeLim ArkadaşLar....
 

Linsey

Özel Üye
Katılım
26 May 2008
Mesajlar
458
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Şehir:
Adana
Paylaşım için teşekkürler...
 

rainbow

Özel Üye
Katılım
16 Şub 2009
Mesajlar
1,147
Tepkime puanı
6
Puanları
0
Şehir:
Malatya
Arkadaşlar * koyulan yerler hocamın çıkması muhtemel sorular dediği önemli noktalardır..6. üniteye kadar olan bölüm notları..
devamı gelecek ..başarılar...:cool:
 

Hazır-Cevap

Özel Üye
Katılım
7 Eyl 2007
Mesajlar
3,301
Tepkime puanı
4
Puanları
0
Paylaşım için teşekkürler.Herkese başarılar,iyi çalışmalar.
 

Sonkez

Özel Üye
Katılım
7 Nis 2009
Mesajlar
487
Tepkime puanı
3
Puanları
0
Şehir:
Gaziantep
rica ederim arkadaslar sagolun...tşkler rainbow a ;):cool:
 

rouseee

Yeni Üye
Katılım
14 Ağu 2009
Mesajlar
1
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Şehir:
Adana
ama ben indiremedim hala yardımcı olurmusunuz teşk...
 

gizosss

Yeni Üye
Katılım
13 Şub 2009
Mesajlar
18
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Şehir:
Adana
Arkadaşlar * koyulan yerler hocamın çıkması muhtemel sorular dediği önemli noktalardır..6. üniteye kadar olan bölüm notları..
devamı gelecek ..başarılar...:cool:
hersey ıcın cok saol ama devamınıda alsak ne gusel olur canım :D ,,,emegıne saglık...
 

ksk_prens

Yeni Üye
Katılım
4 May 2010
Mesajlar
664
Tepkime puanı
2
Puanları
0
Bölüm:
Kamu Yönetimi
Şehir:
Edirne
teşekkrler..
 

saboog

Yeni Üye
Katılım
4 Haz 2010
Mesajlar
8
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Bölüm:
Bankacılık ve Sigortacılık
Şehir:
Adana
hacı emeğine sağLık.peki dewamı nerDe???
 

ksk_prens

Yeni Üye
Katılım
4 May 2010
Mesajlar
664
Tepkime puanı
2
Puanları
0
Bölüm:
Kamu Yönetimi
Şehir:
Edirne
geçtim bundan şükür
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst