çevre sağlığı 2. dönem özet (bir teşekkür yeter arkadaşlar)

adem3500

Yeni Üye
Katılım
8 Nis 2009
Mesajlar
4
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Şehir:
Adana
6
ENERJİ KAYNAKLARININ YÖNETİMİ
Enerji: Kinetik potansiyel,ısı,ışık,mekanik , elektrik, yer çekimi,kimyasal , nükleer , ve ses enerjisi gibi farklı şekli vardır.
Termodinamik ve enerji kaynaklarında çeşitlilik: Belirli enerji türleri arasında gerçekleşen dönüşümlerin hangi yönde ve en fazla hangi verimlilikte gerçekleştirilebileceği termodinamik bilim dalı yardınıyla belirlenir. Termodinamik çözümleme de sistemin toplam enerjisini oluşturan değişik enerji biçimlerini makroskobik ve mikroskobik olarak 2 grupta ele alınır.
Makroskobik enerji: Kinetik ve potansiyel enerji gibi sistemin tümünün bir dış referans koşuluna göre sahip olduğu bağlı enerjidir.
Mikroskobik enerji: Dış referans koşullarından bağımsızdır.
Termodinamiğin 1. yasası enerjinin korunumu yasasıdır. 2. Yasası enerjinin niceliğinin yansında niteliğinin de dikkate alınması gerektiğinin yasasıdır. 2.Yasaya entropi (düzensizlik eğilimi ) yasası denir.
1-Yakıtlar ,Yanma Olayları ve Yanma Mekanizması
Yakıldığı zaman enerji veren maddeler(yakıtlar) temelde hidrojen ve karbondan oluşur.Bu hidrokarbon yakıtlar CnHm genel formülü ile belirtilir. Katı (kömür) , sıvı(benzin), gaz(doğalgaz) hallerinde bulunabilir.
Kuru Hava %20,9 oksijen , %78,1 azot , %0,9 argon ve karbondioksit,helyum ve neon ve hidrojen den oluşur. Bazı yakıtların atmosferik havada tutunma sıcaklıkları: Benzin 260C , Karbon 400C , Hidrojen 580C , Karbonmonoksit 610C , Metan 630C dir.
Teorik ve gerçek Yanma İşlemleri: Yanma işlemi sırasında yakıt içindeki karbonun tümü karbondioksit e dönüşüyorsa yanma tamdır.Bir yakıtın ideal koşullarda tam olarak yanması için gerekli en az hava miktarına stokiyometrik veya teorik hava denir. Stokiyometrik miktarının üzerinde olan hava miktarına fazla hava denir.Daha azına eksik hava denir.
2-Enerji Kaynaklarında Çeşitlilik:Enerji kaynakları 1. (primer) enerji kaynakları; bunlar doğada bulunduğu gibi kaynağından çıktığı gübü tüketilen kömür,petrol gibi dir. 1.Enerji kaynaklarının belli işlemlerden geçirilmesiyle elde edilen elekrtrik ,kok gibi enerji kaynaklar ise sekonder yani 2. enerji kaynaklarıdır.Birleşmiş milletlere göre enerji kaynakları 3 e ayrılır.1-Fosil yakıtlar , 2-Yeni enerji kaynakları (hidrojen,toryum gibi) , 3-Yenilenebilir enerji kaynakları
3-Enerjinin Üretim ve Tüketim İstatistikleri: Eğilimler ve yaklaşımlar;Günümüzde tüketilen enerjinin yaklaşık %85 satış amacıyla üretilen ticari enerjidir. Kömür petrol ve doğalgaz dünya enerji gereksinimin ¾ nü karşılar .Kalanını nükleer,hidrolik,odun bitki hayvan atıkları ile karşılanır.
Dünya enerji tüketiminin % 26 sını tek başına ABD gerçekleştirir. Avrupa %21 , Rusya ve BDT % 10,4 , Asya Pasifik Ülkeleri % 25 , Ortadoğu 4,5 , Afrika % 3 gerçekleştirir.
4-Yenilenemeyen Enerji Kaynakları ve Çevresel Etkileri:
Kömür,petrol,doğalgaz gibi fosil yakıtlar ve nükleer enerji , yenilenmesi uzun zaman alan enerji kaynakları
A: fosil yakıtlar: Dünyanın 1.cil enerjisinin %85 ini fosil yakıtlar sağlar. Elektrik üretiminde kömür egemendir.
Kömür dünya enerji üretiminin % 26 si kömürdür.1.4 trilyon tonluk dünya kömür rezervinin % 31,6 si linyit. % 52. 2 Sİ bitümlü , ve % 18.2 si alt bitümlü kömürdür.
Petrol ve doğalgaz: petrol bir hidrokarbon karışımıdır. Doğal gaz kullandığımız en temiz fosil yakıttır ülkemizde kullandığımız enerjinin % 6,5 ni üretiyoruz. Önemli bir kısmında rusyadan alıyoruz.
Fosil yakıtların etkileri: atmosferin altlatmalarındaki zararlı maddeler artar küresel ısınma ve iklim değişikliğine yol acar.
Enerji sektörünün sera gazlarına etkileri : atmosferde su buharıyla birleşen SO2 ve NOX bunlar asit yağmurlara yol acarlar (sülfürik asit ve nitrik asit oluştururlar )
Nükleer enerji : atom çekirde gizli olan nükleer enerji iki küçük çekirdeğin birleştirilmesi ( füzyon ) veya büyük bir çekirdeğin paralanması (fisyon ) ile yoluyla kazanılır.
Nükleer santraller fosil yakıt santrallerin yerine kullanldığı zaman çevreyi sera etkisi asit yağmuru ve ozan tabakasının incelmesi gibi etkilerden korur.
NOT : fosil yakıtlardan salınan karbondioksit CO2 , karbonmonoksit CO metan CH4 kükürdioksit SO2 ve azot oksit NOX hava kirliliğini arttırır sera etkisi küresel ısınma ve iklim değişikliği yapar. (klorofloro karbonlar)

5. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI:
Hidrolik enerji: sudan elektrik enerji üreten santrale hidroelektrik san treli denir
Rüzgar enerji,
jeotermal enerji
biokütle enerjisi : klasik biokütle orman ağaç enerji bitkisi v.s. modern biokütle biodizel etanol gibi yakıtlarıdır.biyogaz üretimi sonucu ortaya çıkan katı ve sıvı atık organik atık besin değeri yüksek gübre olur. Güneş enerjisinde toplayıcılık sistemi kullanılır.

7.
HAVA KALİTESİ VE KONTROLU
1306 da Londra da kömür yakılması yasaklanmıştır..1848 de büyük Britanya da halk sağlığı yasası yapılmıştır. 1863 de alkali yasası çıkmıştır.1952 le london smog literatürü , 1955 te los Angeles smog literatürü ve Amerika da federal hava kirliliği yasası çıktı.
Hava Kirleticiler: Karbonmonoksit , kükürt dioksit , ozon , azotdioksit , partikül madde ve kurşun dur
Kükürtdioksit ve kükürttrioksit ( SO2 ve SO3) volkan patlakaları sonucu çıkar
Kükürttrioksit su buharı ile birleşir ve sülfirik asiti oluşturur ve asit yağmuruna neden olur.
Isı adası etkisi: Şehir merkezleri ve çevresinkeki alanlar arasında meydana gelen çevrime denir.
Pamuk,arpa.buğday ve elma SO2 den çok etkilenir. Florür ise çayır ve çam kozalarını etkiler.
İnsan üzerindeki zararlı etkilerden kaçınmak için 1 saat süresince karbvonmonoksitin konsantrasyonu 35 ppm i aşmamalıdır.
Emisyon kontrol stratejisi açısından önemli kirleticiler : Karbonmonoksit , kükürt dioksit ,azot oksitler ve uçucu organik bileşiklerdir.
Açık ortam hava kalitesi ölçümünde kullanılan metodlar pasif örnekleme,aktif örnekleme ve otomatik örnekleme dir.
Eksoz ölçümü hava kirliliği tespitinde emisyon ölçümü amacıyla gerçekleştirir.


8
SU KİRLİLİĞİ
Dünyada tüm ölümlerin 1/3 ve hastalıkların % 80 i kirli sulardan olur.
Nüfus artışı , sanayileşme ve tarım ilaçları suyu kirleten önemli 3 şeydir.
Suyu Kirletenler:foseptik çujurları,kanalizasyon sızıntıları,katı atıklar,gübreler,tarım ilaçları , endüstriyel kökenli ağır metaller , fenoller ve radyoaktiflerin arıtılmadan atılması; dır
Temiz Suda Oksijen , Azot , karbondioksit gibi gazlar ile ; sodyum , potasyum , magnezyum , calcium , demir gibi katyonlar ve klorür,sülfat,bikarbonat gibi anyonlar içerir.
İncelenecek su numuneleri +4 C de buzdolabında saklanır. İçme suyuna demir mangan ve krom gibi ağır metaller renk verir.İçme suyunda platin kobalt çizgisine göre 15 üniteden fazla renk bulunmamalıdır. Yer altı sularının sıcaklığı her 33mt de 1C yükselir.
Suyun 25C de PH ı 7 dir.Doğal suların ph değeri 4-9 arasındadır.Sudaki çözünen kalsiyum ve magnezyum tuzlarından sertlik oluşur.Sertlik tayininde hesap yöntemi ve EDTA titrimetrik yöntemi kullanılır.
AKM (askıda katı madde): suyun içindeki katı maddelerin ölçümü 103-105 C de yapılır.
Biokimyasal oksijen ihtiyacı: Suyun kirlilik derecesini en iyi gösteren kriter dir.

İçme suyunda azot 4 şekilde aranır:amonyak azotu , nitrat azotu , nitrit azotu , arganik azot. İçme suyundaki amonyak taze fekal dışkıyla kirlenmeyi gösterir.
Metallerin kandidatif tayininde ; atomik absorbsiyon spektrofotometri , kolorimetri ve polarografi yöntemleri kullanılır.
Sudaki 4 patojen salgın nedenidir ; virüs , bakteri , protist ler ve helmint yumurtaları.
1 gr insan dışkısında 109 PFU ( hastalık yapan birim) virüs olabilir.protistler ishalve dizanteriye yol açar. Helmintleri konaçlısı genelde insandır.
SU ARITIMI
Fiziksel ve Kimyasal arıtma
Izgaralar:
Kum tutucular:
Havalandırma: Karbondioksit ve hidrojen sülfür uçması için yapılır. (h2s)
Kogülasyon: Sudaki askıda parçacıkların giderilmesi için yapılır.
Çöktürme (Sedimantasyon) :
Yüzdürme ( Flotasyon ) :
Süzme ( Filitrasyon ) :

Biyolojik Arıtma
Suyun içindeki zararlıların mikroorganizmalar tarafından Zarasız bileşiklere dönüştürülmesi işlemidir.
Aerobik prosesler: Aerpbik parçalanma çözünmüş oksijen varlığında olur. Örn: aktif çamur sistemi
Anaerobik Prosesler:Organik atıklar metan (CH4) , Kabondioksit (CO2) , Amonyak (NH3) ve Hidrojen sülfür (H2S) gibi maddelere dönüşür.
Fakültatif Prosesler: Aerobik ve anaerobik arıtım prosesinin aynı anda gerçekleştiği sistemde ara bölgede fakültatif denen ve her ikisinin özelliğini taşıyan bölge bulunur.Burada fakültatif mikroroganizmalar yaşar. Örn: Fakültatif stabilizasyon havuzları.

İleri Arıtım Yöntemleri
Kimyasal Yükselgeme:
İyon Değişimi:
Adsorpsiyon: En yaygın adsorban aktif karbondur (geniş yüzey alanı sebebiyle)

Membran Süreçleri:
“Sudaki askıda koloidal veya çözünmüş bileşikleri gidermede kullanılır. 5 sınıfa ayrılır; nanofiltrasyon , elektrodiyaliz , ultrafiltrasyon ve mikrofiltrasyon ve ters ozmoz dur

Dezenfeksiyon: Klordioksit , ozon , ultraviole (UV) , kloraminler ve porasyum permanganat lar kullanılır.
Gaz sıyırma: Sudaki çözünmüş gazların sıvı fazdan gaz fazına geçişi
Ağırlıkça % 0,25 ile % 12 katı madde içeren atıklar artıma çamuru olarak adlandırılır.
Türkiyede ilk yasal düzenleme 1971 yılında 1380 sayılı Su ürünleri kanunu dur.
Su kirliliği kontrolü yönetmeliği 31 Aralık 2004 tarihinde , çıktı.
1- S.K.Y. (su kirliliği yönetmeliği) idari usüller tebliği
2- SKY numune alma ve analiz metodları tebliği
3- SKY teknik usüller tebliği
4- Sude tehlikeli ve zararlı maddeler tebliği

Tehlikeli maddelerin su ve çevresinde neden olduğu kirliliğin kontrolü yönetmeliği 26 Kasım 2005 tarihinde , çıktı.


----------------------
9
ENTEGRE ATIK YÖNETİMİ
Atık yönetimi 3 R diye tanımlanır. Reduce ( azalt ) , Reuse ( yeniden kullan ) , Recycle ( geri dönüştür).
Atık yönetimini hiyerarşik sistemi : atık azatlımı , yeniden kullanma , geri dönüşüm , karpostlama , yakma ( insinerasyon) , ve düzenli depolamadır.
Kentsel Katı atıklar:Ülkemizde % 65 yiyecek , % 23 kül , % 12 ambalaj atığı
Endüstriyel Katı atıklar:
Tehlikeli toksik atıklar: 4 özelliği ne bakılır
Korozivite : asidik veya alkali olması
Parlayıcılık :
Reaktivite :
Toksisite :
Atık Yağlar:
PCB Atıkları: Poliklorlu bifeniller 200 den fazla kimyasal maddeyi kapsar. Toksisitesi çoktur.İnsandaki etkileri; gözde tahriş , baş ağrısı , yorgunluk , ciltte akne , bulantı kusma sindirim bozukluğu ve karaciğeri etkiler.
Piller ve aküler:
Tıbbi atıklar:
Tarımsal Atıklar:
Özel Atıklar: (elektrik,hafriyat,hurda gibi)
ENTEGRE ATIK YÖNETİMİ
A-Katı atıkların toplanması
B-Kaynakta azaltma
C- Geri Dönüşüm
D_Kompostlama:atık doğada biyolojik olarak bozulması ve doğaya entegre olması. Çayır bataklık ve ormanlık alanda bitki olan heryerde yapılabilir.
Kompostlamadaki parametreler:
1- Besin Dengesi
2- Partikül boyutu ve kompost yığınının yapısı
3- Nem Kontrolü
4- Havalandırma Gerekleri
5- Sıcaklık ve Ph
E-Atık Yakma:Atığın yanma açısından kimyasal değeri ısıl değeridir.hava ve atık ısı değeri 1506-2510 kcal/kg arasında değişir.
F- Düzenli Depolama:Ülkemizde düzenli depolama alanı olan sadece 15 belediye vardır.
Depolama alanlarında metan gazı bulunur.
10
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE ÇEVRE SAĞLIĞI

1972 Stokholm zirvesi:kalkınma ve çevre konuları birlikte anıldı
1992 Rio konferansında çevreye duyarlı kalkınma konusu işlendi ve GÜNDEM 21 raporu sunuldu. Hukuki bağlayıcılığı yoktur.
2002 Johannesburg zirvesi:yoksullukla mücadele;
1987 ortak geleceğimiz raporu nda ilk kez sürdürülebilir kalkınma kavramı ele alınmıştır.
1996 Habitat II zirvesi: yaşanabilirlik ve hakçacılık
1976 yılında Akdeniz i kirliliğe karşı korumak için Barselona konvansiyonu ilk çabadır.
21-24 Mart 2005 de Antalya da 1.Çevre ve Ormancılık Şürası toplandı.
 

sonsuz_nur

Özel Üye
Katılım
30 May 2009
Mesajlar
1,860
Tepkime puanı
3
Puanları
0
Şehir:
Yozgat
ooooo sen mükemmel birisin adem kardeş:)
 

_zeynepp

Yeni Üye
Katılım
28 Nis 2010
Mesajlar
1
Tepkime puanı
0
Puanları
0
Şehir:
Adana
teşekkürler özet için sagol yaa daha önceki dönemlere ait sorular açılmıyo cevre saglığı ve hay.ürü.tekno. derslerini verip okulu bitiremiyorum bi türlü bide 4 yıllığa geçiş olsa hemşireliğe çok güzel olurdu rüya gibi...
 

ATTİLA

Yeni Üye
Katılım
31 Ocak 2010
Mesajlar
210
Tepkime puanı
2
Puanları
0
Şehir:
Adana
teşekkürler kardeşim emeğine sağlık;)
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst