Halk Hikayesi İle Manzum Hikaye Arasındaki Farklar

asah

GOLD Üye
Katılım
14 Eki 2012
Mesajlar
2,943
Tepkime puanı
11
Puanları
0
Bölüm:
Türk Dili ve Edebiyatı
Şehir:
Zonguldak
Halk Hikayesi İle Manzum Hikaye Arasındaki Farklar

Manzum hikâye

Nazım şeklinde yazılan hikâyelere manzum hikâye denir. Manzum hikâyelerin öykülerden tek farkı şiir biçiminde yazılmış olmalarıdır. Bu tür hikâyelerde didaktik şiir özelliği görülür.
Hikayede bulunan bütün özellikler (olayyerzamankişiler) manzum hikâyede de bulunur.
Eski edebiyatımızda uzun hikâyeler mesnevi türü ile yazılırdı. Tanzimat’tan itibaren ortaya çıkan manzum hikâye türü kafiyeli ve redifli şiir biçiminde hikâye yazmak amacını güder.
Manzum hikâyelerde şairler ya bir olayı anlatırlar ya da öğüt vermek gayesini güderler.
Bu tür için ilk adımları Recaizade Mahmud Ekrem ile Muallim Naci atmıştır.
Bu tür Servet-i Fünun döneminde en etkili hale gelmeye başlamıştır.
En büyük iki temsilcisi Tevfik Fikret ve Mehmet Akif Ersoy’dur.
Tevfik Fikret’in Balıkçılar ve Hasta Çocuk gibi önemli manzum hikâyeleri vardır.
Mehmet Akif Ersoy’un ise Küfe Seyfi Baba Mahalle Kahvesi Hasta gibi önemli manzum hikâyeleri bulunmaktadır.
Ersoy ve Fikret dışında Beş Hececiler’de manzum hikâye denemeleri yapmışlardır. Bunun dışında Türk şiirinin babası sayılan Yahya Kemal de manzum hikâyeler yazmıştır. Onun Nazar şiiri en güzel manzum hikâyelerden bir tanesidir.
Manzum hikâyeler genellikle bir çevre tasviriyle başlar o çevrenin kişileri tanıtılır. Sonra olay anlatılır. Amaç okura bu bölümde ders vermektir. Bir hikâye gibi sonlandırılır. Manzum hikâyeler düşündürücüdür eğiticidir.
Manzum hikâyede her olay işlenebilir. Sıradan olaylar sosyal olaylar vs.

Tarih

Eski edebiyatımızda uzun hikâyeler mesnevi türü ile yazılırdı. Tanzimattan sonra ortaya çıkan manzume türü kafiyeli ve redifli şiir biçiminde hikâye yazmak amacını güder. Bu tür için ilk adımları Recaizade Ekrem yazmıştır.SEYFİ Baba Mahalle Kahvesi Hasta gibi önemli manzum hikâyeleri bulunur.Bu tür Servet-i Fünun döneminde yaygınlaşmaya başlamıştır.

Temsilcileri

En önemli temsilcileri Mehmet Âkif Ersoy ve Tevfik Fikret' tir. Bunun yanı sıra Beş Hececiler de bu türe önemli katkılarda bulunmuşlardır. Düşündürücü ve eğitici manzum hikâyelere örnek olarak ise Yahya Kemal Beyatlı'nın Nazar isimli eserini örnek verebiliriz

Özellikleri

-Manzum hikâyeler edebi metinlerdir.

-Konu ve özellik bakımından hikâye ile aynı özellikleri gösterirler.

-Manzum hikâyelerde şair ya bir olayı anlatır ya da bir öğüt verme çabası güder.

-Manzum hikâyeler genellikle bir çevre tasviriyle başlar ardından o çevrede bulunan kişiler anlatılır. Daha sonra ise olay anlatılır. Amaç okuyucuya bu bölümde ders veya öğüt vermektir.

- Giriş gelişme ve sonuç bölümleri hikâye ile benzer özellikler gösterir.

-Manzum hikâyeler düşündürücü ve eğiticidir.

-Manzum hikâyeler birçok bölümden oluşur. İlk bölümde anlatılmak istenen olaydan ve kişilerden bahsedilir. İkinci bölümde ise olaylar anlatılır ve örneklerle tasdik edilir. Üçüncü bölümde ise olay son bulur ve okuyucuya ders vermeyi güden cümleler yer alır.

-Manzum hikâyede her olay işlenebilir. Sıradan olaylar sosyal olaylar vs.

-Manzum hikâyeler dörtlük beyit bent şeklinde de yazılabilir.

-Mensur hikâyeden (düzyazı) hiçbir farkı yoktur. Kişiler zaman mekân olay bu hikâyelerde de vardır. Tek farkı şiirselliktir. Dizelerdir. Kafiye ve rediftir.

Halk Hikayeleri

Kaynağını gerçek yaşamdan alananlatıya sazın - ezginin eşlik ettiğises ve mimiklerin kullanıldığı uzun soluklu anlatım türüdür.Boyutları açısından ikiye ayrılırlar:

1)Efsaneden masaldan ya da gerçek yaşamdan alınmışbir tek olay çevresinde geçen yapısı basit kısa hikâyelerdir.Türküleriyle birlikte en çok iki saatlik anlatma süresi vardır.
2)Daha çok kalabalık kişileribirbiri ardından gelen beklenmedik durumları ve bunun sonucu olarak da az çok çapraşıklaşan olayları birbirine ekleyerek anlatıya uzun bir süre sağlayan hikâyeler.Bu hikâyeler 1-7 gece devam edebilir.

Çeşitli ve sayıları pek çok olan Anadolu Halk hikayeleri çok değişik kaynaklardan gelmişlerdir. Bunlar arasında kökleri binlerce yıl önceki Türk tarihinin derinliklerinde olanlar bulunduğu gibi yeni olaylardan doğanlar veya yabancı kültürden aktarılanlar da vardır. Halk hikayelerini kaba bir sınıflandırma ile aşağıdaki türlere ayırabiliriz:

1) Destanlar ve Destanımsılar
2) Tarihler ve Menkıbeler
3) Âşık Hikâyeleri
4) Masallar Fıkralar ve Efsaneler

Halk hikayesinin özellikleri

- Aşıklar tarafından anlatılan manzum ve mensur bölümlerden oluşan sonraki dönemlerde yazıya geçirilen anonim ürünlerdir.

- Aşk ve kahramanlık konuları işlenir.

- hikayelerde olağanüstü özellikler dikkati çeker.

- Hikayelerin yapısı masal ve destanlarda olduğu gibi olay örgüsükişilerzaman ve mekan unsurlarından oluşur.

- Belirsiz bir zaman ifadesi ve mekan anlatımı söz konusudur.

HALK HİKAYESİ

-Tarihi bir vakanın olması şart değildir.

-Nazım-Nesir karışıktır. Zamanla nesir nazıma üstünlük kazanmıştır.

- Şahısları ve olayların anlatılmasında realist çizgilere daha çok yer verilmiştir.

-Kahramanlıktan çok aşk maceraları konunun ağırlığını teşkil etmektedir



[HR][/HR]
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst