tremendous
Forum Yöneticisi
- Katılım
- 11 Ara 2012
- Mesajlar
- 1,781
- Tepkime puanı
- 8
- Puanları
- 0
- Bölüm:
- MEZUN
- Şehir:
- İstanbul
Aöf Sosyal Politika Dersi 3.Ünite Ders Notları
İSTİHDAM, İŞSİZLİK, ÜCRETLER VE ÇALIŞMA KOŞULLARI
İstihdam ve İşsizlik = Kavramsal Çerçeve ,
• Sosyal Politikacılar için İstihdam : Amaç olarak görmektedir
• İktisatçılar için İstihdam : Gelir hedefine ulaşmanın bir aracı şeklinde değerlendirmektedir.
• Geniş Anlamda İstihdam : Üretim faktörlerinin yani emek sermaye doğal kaynaklar, müteşebbis , üretime sevk edilmesi., gelir sağlamak amacıyla çalışması, çalıştırılması anlamıdır. Yani üretim faktörlerinin bir yıl içinde kullanılma derecesi dir.
• Geniş anlamda Tam İstihdam : Bir ekonomide üretim faktörlerinin tümünün üretime katılması , ekonominin mevcut üretim potansiyelinden tam olarak yararlanılması
• Dar Anlamda İstihdam: Üretim faktörlerinden sadece emek unsurunu dikkate alır , yani emeğin üretimde kullanılması yada gelir sağlamak amacıyla çalışması çalıştırılması demek
• Dar Anlamda Tam İstihdam : Mevcut çalışma koşulları ve cari ücret düzeyinde çalışmak isteyen herkesin iş bulduğu istihdam düzeyi, genellikle 3-5 oranında doğal işsizlik kabul edilir.
• Milli Gelir : Bir ekonominin belirli bir dönemde ürettiği mal ve hizmetlerin toplamıdır.İstihdam ile milli gelir arasında yakından bir ilişki vardır. İstihdam oranı arttıkça milli gelirde artar.
• Eksik İstihdam : Bir ülkede mevcut emeğin tamamının kullanılmamasıdır
• Görülebilir Eksik İstihdam : Çalışma süreleri normal sürelerin altında, bireyler arzu etmedikleri halde kısmı süreli çalışmaktadır. Bu istihdamın nedeni talep yetersizliğidir .1929 bunalımı gibi
• Görülemeyen Eksik İstihdam : Çalışma sürelerinde bir kısıtlama yok, elde edilen gelir düşük, işin niteliği, işçinin niteliği, ve üretken kapasitenin kullanılmasına izin vermiyor , Bu istihdamın nedeni ise Talep yetersizliği ve Sermaye Donanımı yetersizliği dir.
• Aşırı İstihdam : Bir ülkede mevcut emeğin kullanılmasına rağmen, talebin karşılanamamasıdır. II dünya savaşı gibi.
• Toplum açısından İşsizlik : üretici kaynaklarının bir bölümünün kullanılmaması demek
•Birey açısından İşsizlik : Gücünde ve çalışmaya hazır bireyin, cari ücret ve mevcut çalışma koşullarında belirli sürelerle iş aramasına rağmen bulamaması demek.
Çalışma Hakkı ve Çalışma Hakkı Çerçevesinde Düzenlenen Sosyal Politika Tedbirleri
• Bireyin çalışma ve işini serbestçe seçebilme hakkının Uluslar arası alanda İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesidir
Çalışma Hakkı için Düzenlenen Sosyal Politika Tedbirleri
• Yeterli istihdamın sağlanması
• Yaşam boyu öğrenme ile bireyin mesleki eğitim yoluyla niteliklerini geliştirme
• İş arayanlar ile işverenleri buluşturma
• İş hayatında iş güvencesi ve koruyucu standartların oluşturulması
• Gelir güvencesinin sağlanması ( asgari ücret )
• İş sağlığı ve güvenliği konusunun sağlanması
• Sendikalaşma imkanını verilmesi ( örgütlenme )
• Aktif ve pasif istihdam ile işsizlik karşısında koruma
• Sosyal güvenlik ile işçinin sosyal risklere karşı korunması ( mal varlığında oluşacak azalma riskler, ölüm, hastalık riskleri gibi )
İşsizliğin Sosyo-Ekonomik ve Bireysel Etkileri
• Bağımlılık Oranı : Bir ülkede belirli bir işte üretime katılanların, kendileriyle birlikte üretime katılmayanların da ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde üretimde bulunmaları gerekir.
İşsizliğin Ekonomik Etkileri :
• İşsizlik oranının yükselmesi, o ekonominin daha fazla üretme gücü olduğu halde üretemiyor demesidir.
• İşsizliğin yükselmesi tüketici nüfus üzerinde baskıyı artırır
• İşsizlik bağımlı oranla doğru orantılıdır. Arttığı zaman artar, azaldığı zaman azalır
• İşsizliğin artması, tasarruf tedbirlerinin azalması yatırımların düşmesine neden olur.
• İşsizlik gelir dağılımındaki adaletsizliği ve yoksulluğu artırır
• İşsz.arttığı zaman transfer harcamaları da artar
• İşsizlik arttıkça sigortasız insan sayısı artacağından sosyal güvenlik gelirleri ve gelir vergileri azalır
İşsizliğin Bireysel Etkileri :
• Bireyin ve ailenin hayat standardı düşer
• Birey vasıflarını ortaya koyamaz Tembelliğe alışır .
• İşsizliğin uzun sürmesinden dolayı iş ortamındaki alışkanlıkların kaybeder
• Uzun süreli işsizliklerde ruhsal bozukluklar yaşar
İşsizliğin Toplumsal Etkileri :
• Toplumda huzur ve istikrar ortamı bozulur
• İşsizlik sosyal dışlanmaya neden olur
• Madde bağımlıları çoğalır
İşsizlikle Mücadelede İzlenen Aktif ve Pasif İstihdam Politikaları
Aktif İstihdam:
• İstihdam alanlarının açılması, işsizlerin iş bulma zorluklarının giderilmesi
• Öncelikli hedef kitlesi ,işsizlik riski ile karşı karşı ya kalan uzun dönemli işsizler ile dezavantajlı kişilerdir( kadın çocuk genç, engelliler)
Aktif İstihdam Politikaları :
• Mesleki Eğitim Proğramları
• Girişimciliğin desteklenmesine yönelik proğramlar
• Ücret ve istihdam sübvansiyonları
• Doğrudan Kamu istihdamı
• Kamunun eşleştirme ve Danışmanlık Hizmeti
Pasif İstihdam :
• İşsizlik oranları azaltmak yerine, bireyin aile ve toplum üzerindeki olumsuz etkilerini gidermeyi amaçlar .Daha gelişmiş ülkelerde uygulanmaktadır
Pasif İstihdam Politikaları :
• İşsizlik Sigortası ve yardımı
• Çalışma Paylaşımı ( erken emeklilik – iş paylaşımı – Çalışma Sürelerinin Kısaltılması )
Ücret ve Ücrete İlişkin Kavramlar :
• Geniş Anlamda Ücret : işletmelerin kar ve zararına bağlı olmayan işveren tarafından emek sahibine üretilen malın satışı beklenmeden ödenen, miktarı önceden belirlenmiş gelir dir.
• Ücretin Unsurları : Bir iş karşılığında ödenmesi, işveren veya üçüncü kişiler tarafından ödenmesi ve para olarak ödenmesi dir. Ücret türleri
• Ücret Haddi : Kök, ana, çıplak ücret .Üretim birimi başına elde ettiği para miktarını ifade eder .
• Nominal Ücret : Para ile ifade edilen ücret .Doğrudan maliyeti ifade ettiği için işletmelerin kasasından çıkan parayı ifade eder.İşçinin eline geçen para
• Reel Ücret : Nominal ücret karşılığı satın alınabilecek mal ve hizmeti ifade eder .Paranın satın alma gücü.Nominal Ücretin Tüketici Fiyatları endeksine bölünmesine ile bulunur ( N.Ü : TÜFE= R.Ücret )
• Nakdi Ücret : Ücretin para ile ödenmesini ifade eder
• Ayni Ücret : Ücretin mal ve eşya ile ödenmesi Sosyal yardımlar gibi.Truck Sistemi de denir.
• Brüt Ücret : Tahakkuk eden kesintiler öncesi olan ücreti ifade eder .
• Net Ücret : Kesintilerden sonra işçiye verilecek kısmı ifade eder.
• Asgari Ücret : işçi ve ailesinin günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre insanca yaşamasını sağlayacak insanlık onuruyla bağdaşacak bir ücreti ifade eder.Ücretin en alt kısmını oluşturur.
Ücret Sistemleri
• Zaman Esasına Dayalı Ücret Sistemi : Hiçbir unsurun dikkate alınmadığı, belirli bir süre çalışılması sonunda hak edilen ücret sistemi .
• Miktar Esasına Dayalı Ü.S. : Zaman dikkate alınmaksızın üretilen parça sayısına göre hesaplanan ü.s
• Verimlilik Esasına Dayalı ( performans ) Ü. S : Bir unsurun gerçekleştirilmesine bağlı olarak asıl ücrete ek olara prim ödemeleri yapılmasını ü.s.
Devletin Çalışma Koşullarına Müdahalesi Müdahaleyi gerekli kılan nedenler
• Büyük fabrika yaşamı ile birlikte çalışma koşullarının kötüleşmesi
• Uzun çalışma süreleri , sefalet ücretler, Çalışma olanaklarının sağlıksızlığı ,
• Çocuk ve kadınların kütle halinde fabrikalara girişi
Müdahaleler
• İlk müdahale, 1802 yılında İngiltere de Dokuma sanayisinde çalışan çocukları korumaya yöneliktir .Uluslara Arası Çalışma Örgütü ( İLO )
• Kuruluş amacı, Yaşam standardını yükseltmek
• 21 Y.Y da ki hedefi ise Herkes için düzgün iş olmuştur.
Düzgün İşler Sağlanmasında Temel Hedefler • Temel hak ve özgürlüklerin işyerlerinde hayata geçirilmesi • Uygun istihdam ve gelir elde etmek için kadın ve erkeklere daha fazla fırsat verme• Sosyal korumanın kapsamı ve etkinliği herkes için artırılması • Sosyal diyaloğun ve üçlü katılımın güçlendirilmesi
İSTİHDAM, İŞSİZLİK, ÜCRETLER VE ÇALIŞMA KOŞULLARI
İstihdam ve İşsizlik = Kavramsal Çerçeve ,
• Sosyal Politikacılar için İstihdam : Amaç olarak görmektedir
• İktisatçılar için İstihdam : Gelir hedefine ulaşmanın bir aracı şeklinde değerlendirmektedir.
• Geniş Anlamda İstihdam : Üretim faktörlerinin yani emek sermaye doğal kaynaklar, müteşebbis , üretime sevk edilmesi., gelir sağlamak amacıyla çalışması, çalıştırılması anlamıdır. Yani üretim faktörlerinin bir yıl içinde kullanılma derecesi dir.
• Geniş anlamda Tam İstihdam : Bir ekonomide üretim faktörlerinin tümünün üretime katılması , ekonominin mevcut üretim potansiyelinden tam olarak yararlanılması
• Dar Anlamda İstihdam: Üretim faktörlerinden sadece emek unsurunu dikkate alır , yani emeğin üretimde kullanılması yada gelir sağlamak amacıyla çalışması çalıştırılması demek
• Dar Anlamda Tam İstihdam : Mevcut çalışma koşulları ve cari ücret düzeyinde çalışmak isteyen herkesin iş bulduğu istihdam düzeyi, genellikle 3-5 oranında doğal işsizlik kabul edilir.
• Milli Gelir : Bir ekonominin belirli bir dönemde ürettiği mal ve hizmetlerin toplamıdır.İstihdam ile milli gelir arasında yakından bir ilişki vardır. İstihdam oranı arttıkça milli gelirde artar.
• Eksik İstihdam : Bir ülkede mevcut emeğin tamamının kullanılmamasıdır
• Görülebilir Eksik İstihdam : Çalışma süreleri normal sürelerin altında, bireyler arzu etmedikleri halde kısmı süreli çalışmaktadır. Bu istihdamın nedeni talep yetersizliğidir .1929 bunalımı gibi
• Görülemeyen Eksik İstihdam : Çalışma sürelerinde bir kısıtlama yok, elde edilen gelir düşük, işin niteliği, işçinin niteliği, ve üretken kapasitenin kullanılmasına izin vermiyor , Bu istihdamın nedeni ise Talep yetersizliği ve Sermaye Donanımı yetersizliği dir.
• Aşırı İstihdam : Bir ülkede mevcut emeğin kullanılmasına rağmen, talebin karşılanamamasıdır. II dünya savaşı gibi.
• Toplum açısından İşsizlik : üretici kaynaklarının bir bölümünün kullanılmaması demek
•Birey açısından İşsizlik : Gücünde ve çalışmaya hazır bireyin, cari ücret ve mevcut çalışma koşullarında belirli sürelerle iş aramasına rağmen bulamaması demek.
Çalışma Hakkı ve Çalışma Hakkı Çerçevesinde Düzenlenen Sosyal Politika Tedbirleri
• Bireyin çalışma ve işini serbestçe seçebilme hakkının Uluslar arası alanda İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesidir
Çalışma Hakkı için Düzenlenen Sosyal Politika Tedbirleri
• Yeterli istihdamın sağlanması
• Yaşam boyu öğrenme ile bireyin mesleki eğitim yoluyla niteliklerini geliştirme
• İş arayanlar ile işverenleri buluşturma
• İş hayatında iş güvencesi ve koruyucu standartların oluşturulması
• Gelir güvencesinin sağlanması ( asgari ücret )
• İş sağlığı ve güvenliği konusunun sağlanması
• Sendikalaşma imkanını verilmesi ( örgütlenme )
• Aktif ve pasif istihdam ile işsizlik karşısında koruma
• Sosyal güvenlik ile işçinin sosyal risklere karşı korunması ( mal varlığında oluşacak azalma riskler, ölüm, hastalık riskleri gibi )
İşsizliğin Sosyo-Ekonomik ve Bireysel Etkileri
• Bağımlılık Oranı : Bir ülkede belirli bir işte üretime katılanların, kendileriyle birlikte üretime katılmayanların da ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde üretimde bulunmaları gerekir.
İşsizliğin Ekonomik Etkileri :
• İşsizlik oranının yükselmesi, o ekonominin daha fazla üretme gücü olduğu halde üretemiyor demesidir.
• İşsizliğin yükselmesi tüketici nüfus üzerinde baskıyı artırır
• İşsizlik bağımlı oranla doğru orantılıdır. Arttığı zaman artar, azaldığı zaman azalır
• İşsizliğin artması, tasarruf tedbirlerinin azalması yatırımların düşmesine neden olur.
• İşsizlik gelir dağılımındaki adaletsizliği ve yoksulluğu artırır
• İşsz.arttığı zaman transfer harcamaları da artar
• İşsizlik arttıkça sigortasız insan sayısı artacağından sosyal güvenlik gelirleri ve gelir vergileri azalır
İşsizliğin Bireysel Etkileri :
• Bireyin ve ailenin hayat standardı düşer
• Birey vasıflarını ortaya koyamaz Tembelliğe alışır .
• İşsizliğin uzun sürmesinden dolayı iş ortamındaki alışkanlıkların kaybeder
• Uzun süreli işsizliklerde ruhsal bozukluklar yaşar
İşsizliğin Toplumsal Etkileri :
• Toplumda huzur ve istikrar ortamı bozulur
• İşsizlik sosyal dışlanmaya neden olur
• Madde bağımlıları çoğalır
İşsizlikle Mücadelede İzlenen Aktif ve Pasif İstihdam Politikaları
Aktif İstihdam:
• İstihdam alanlarının açılması, işsizlerin iş bulma zorluklarının giderilmesi
• Öncelikli hedef kitlesi ,işsizlik riski ile karşı karşı ya kalan uzun dönemli işsizler ile dezavantajlı kişilerdir( kadın çocuk genç, engelliler)
Aktif İstihdam Politikaları :
• Mesleki Eğitim Proğramları
• Girişimciliğin desteklenmesine yönelik proğramlar
• Ücret ve istihdam sübvansiyonları
• Doğrudan Kamu istihdamı
• Kamunun eşleştirme ve Danışmanlık Hizmeti
Pasif İstihdam :
• İşsizlik oranları azaltmak yerine, bireyin aile ve toplum üzerindeki olumsuz etkilerini gidermeyi amaçlar .Daha gelişmiş ülkelerde uygulanmaktadır
Pasif İstihdam Politikaları :
• İşsizlik Sigortası ve yardımı
• Çalışma Paylaşımı ( erken emeklilik – iş paylaşımı – Çalışma Sürelerinin Kısaltılması )
Ücret ve Ücrete İlişkin Kavramlar :
• Geniş Anlamda Ücret : işletmelerin kar ve zararına bağlı olmayan işveren tarafından emek sahibine üretilen malın satışı beklenmeden ödenen, miktarı önceden belirlenmiş gelir dir.
• Ücretin Unsurları : Bir iş karşılığında ödenmesi, işveren veya üçüncü kişiler tarafından ödenmesi ve para olarak ödenmesi dir. Ücret türleri
• Ücret Haddi : Kök, ana, çıplak ücret .Üretim birimi başına elde ettiği para miktarını ifade eder .
• Nominal Ücret : Para ile ifade edilen ücret .Doğrudan maliyeti ifade ettiği için işletmelerin kasasından çıkan parayı ifade eder.İşçinin eline geçen para
• Reel Ücret : Nominal ücret karşılığı satın alınabilecek mal ve hizmeti ifade eder .Paranın satın alma gücü.Nominal Ücretin Tüketici Fiyatları endeksine bölünmesine ile bulunur ( N.Ü : TÜFE= R.Ücret )
• Nakdi Ücret : Ücretin para ile ödenmesini ifade eder
• Ayni Ücret : Ücretin mal ve eşya ile ödenmesi Sosyal yardımlar gibi.Truck Sistemi de denir.
• Brüt Ücret : Tahakkuk eden kesintiler öncesi olan ücreti ifade eder .
• Net Ücret : Kesintilerden sonra işçiye verilecek kısmı ifade eder.
• Asgari Ücret : işçi ve ailesinin günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre insanca yaşamasını sağlayacak insanlık onuruyla bağdaşacak bir ücreti ifade eder.Ücretin en alt kısmını oluşturur.
Ücret Sistemleri
• Zaman Esasına Dayalı Ücret Sistemi : Hiçbir unsurun dikkate alınmadığı, belirli bir süre çalışılması sonunda hak edilen ücret sistemi .
• Miktar Esasına Dayalı Ü.S. : Zaman dikkate alınmaksızın üretilen parça sayısına göre hesaplanan ü.s
• Verimlilik Esasına Dayalı ( performans ) Ü. S : Bir unsurun gerçekleştirilmesine bağlı olarak asıl ücrete ek olara prim ödemeleri yapılmasını ü.s.
Devletin Çalışma Koşullarına Müdahalesi Müdahaleyi gerekli kılan nedenler
• Büyük fabrika yaşamı ile birlikte çalışma koşullarının kötüleşmesi
• Uzun çalışma süreleri , sefalet ücretler, Çalışma olanaklarının sağlıksızlığı ,
• Çocuk ve kadınların kütle halinde fabrikalara girişi
Müdahaleler
• İlk müdahale, 1802 yılında İngiltere de Dokuma sanayisinde çalışan çocukları korumaya yöneliktir .Uluslara Arası Çalışma Örgütü ( İLO )
• Kuruluş amacı, Yaşam standardını yükseltmek
• 21 Y.Y da ki hedefi ise Herkes için düzgün iş olmuştur.
Düzgün İşler Sağlanmasında Temel Hedefler • Temel hak ve özgürlüklerin işyerlerinde hayata geçirilmesi • Uygun istihdam ve gelir elde etmek için kadın ve erkeklere daha fazla fırsat verme• Sosyal korumanın kapsamı ve etkinliği herkes için artırılması • Sosyal diyaloğun ve üçlü katılımın güçlendirilmesi