Aöf İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dersi 3.Ünite Ders Notları

tremendous

Forum Yöneticisi
Katılım
11 Ara 2012
Mesajlar
1,781
Tepkime puanı
8
Puanları
0
Bölüm:
MEZUN
Şehir:
İstanbul
Aöf İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dersi 3.Ünite Ders Notları


İŞ İLİŞKİSİNİN ÜCRET, ZAMAN VE KİŞİLER BAKIMINDAN DÜZENLENMESİ
İş sözleşmesinin yapılmasıyla birlikte sözleşmenin tarafları açısından bazı haklar ve yükümlülükler doğmaktadır.
Ücret de işçinin iş sözleşmesinden doğan iş görme ediminin karşısında yer alan işverenin en önemli borcudur.
İŞ İLİŞKİSİNİN ÜCRET BAKIMINDAN DÜZENLENMESİ
Ücretin Tanımı ve Unsurları
Ücret ödeme borcu, işçinin iş görme borcu karşısında yer alan ve işverenin iş sözleşmesinden doğan önemli bir
borcudur.
Ücretin ilk unsuru, ücretin bir işin karşılığı olmasıdır. Ancak, Kanunun sosyal ve koruyucu yapısı içinde bir iş karşılığı
olmaksızın ücret ödenecek haller de düzenlemiştir. Zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması, hafta tatili, ulusal bayram ve
genel tatil günleri ve yıllık ücretli izinlerde bir iş karşılığı olmadığı halde işçiye ödenen bu ücrete “sosyal ücret” adı
verilir
İş Kanunu’ndaki maddede düzenlenmiş olan ve asıl ücret olarak nitelenen ücretin para (nakit) olarak ödenen tutar
olması ücretin ikinci unsurudur.
İş Kanunu’na göre, ücretin işveren veya üçüncü kişiler tarafından ödenmesi ücretin üçüncü unsurudur.
Ücret Türleri
1.Zamana Göre Ücret: Ücretin çalışılan süreye bağlı olarak ödenmesi halinde zamana göre ücret söz konusu
olmaktadır. Bu ücret sisteminde saat, gün, hafta veya ay gibi zaman dilimi için ödenecek para belirlenir. Burada
önemli olan ücretin ödenmesi için kararlaştırılmış olan zamanın karşılığında ücretin ödenmesidir. Yapılan işin
miktarı, kalitesi ücreti etkilemez. Hesaplanmasındaki kolaylık nedeniyle uygulamada yaygın bir şekilde tercih
edilmektedir.
2.Akort Ücret: Yapılan işe bağlı olarak hesaplanan ücret türüdür. Bu ücret türünde parça sayısı, uzunluk, ağırlık ve
büyüklük gibi birimler esas alınarak işçinin alacağı ücret belirlenir. İşçi, daha çok çalışmasına bağlı olarak daha
yüksek ücret geliri elde edebileceği gibi yavaş çalışması halinde ücreti düşecektir. Bu ücret sistemi işçiyi, daha
yüksek ücret geliri elde edebilmek için daha fazla çalışmaya sevk edip yorabilir. Bunun sonucunda da işçi, iş kazası
ve meslek hastalığı riskine daha açık hale gelebilir. Ayrıca, yaptığı işin kalitesinde de bozulma olabilir işçi, sözleşme
gereğince yalnız bir işveren için sadece parça başına veya götürü iş yapmayı üstlenmişse işveren, ona yeterli iş
vermekle yükümlüdür.
İşveren, kendi kusuru olmaksızın sözleşmede öngörülen parça başına veya götürü işi sağlayamadığında veya
işletme koşulları geçici olarak gerektirdiğinde işçiye ücreti zaman esasına göre öder.
3.Götürü Ücret: Hukuki yönden akort ücret ile götürü ücret arasında fark bulunmamakla birlikte götürü ücret,
yapılan işin sonucuna göre hesaplanan bir ücret türüdür. Uygulamada, birimin belirlenmesinin zor olduğu veya
birbirine benzemeyen ve genellikle devamlılık göstermeyip bir süre sonra biten işlerde işin sonucuna göre ücret
kararlaştırıldığı zaman götürü ücret söz konusu olur.
4.Yüzde Usulü Ücret: Otel, lokanta, eğlence yerleri ve benzer yerlerde uygulanan bir ücret türüdür. İşveren
tarafından servis karşılığı veya başka isimlerle müşterilerin hesap pusularına “yüzde” eklenerek veya ayrı şekillerde
alınan paralarla müşteri tarafından kendi isteğiyle işverene bırakılan ya da onun kontrolü altında bir araya toplanan
paraları işveren işyerinde çalışan tüm işçilere eksiksiz olarak ödemekle yükümlüdür.
5.Prim: Prim, işçinin bireysel olarak veya grup içinde büyük bir çaba göstererek yapmış olduğu işi ödüllendirmek
amacıyla ödenen ek bir ücrettir. İşçinin, daha iyi ve verimli çalışmasını teşvik etmek amacına yöneliktir.
6.İkramiye: İkramiye, işveren tarafından işçinin yaptığı işten duyulan memnuniyeti göstermek veya yeni yıl,
evlenme ve doğum gibi bazı özel nedenlerle verilen ek bir ödemedir.
7.Komisyon Ücret: Komisyon ücret, işçinin yaptığı iş sonucunda işverene sağladığı menfaat üzerinden veya işçinin
gerçekleştirdiği işlem üzerinden belirli bir yüzdeye göre veya sabit olarak belirlenen bir paranın ödendiği bir ücret
türüdür. Kitap pazarlamacısının sattığı her kitap setinin fiyatından sabit bir tutar veya yüzde alması komisyon ücret
uygulamasıdır. Komisyon ücret, asıl ücret olarak belirlenebileceği gibi temel ücrete ek olarak da belirlenebilir.
8.Aracılık Ücreti: (BK)işveren tarafından işçiye belirli işlerde aracılık yapması karşılığında bir ücret ödeneceği
kararlaştırılmışsa aracılık yapılan işlemin üçüncü kişi ile geçerli olarak kurulmasıyla işçinin bu ücreti talep hakkı
doğar. İşçinin aracılığıyla işveren ve üçüncü kişi arasında kurulan sözleşme, işveren tarafından kusuru olmaksızın ifa
edilmezse ve üçüncü kişi borçlarını yerine getirmezse ücret istemine yönelik hak sona erer.
9.Kardan Pay Alma: Kardan pay alma, işyerinin elde ettiği karın bir bölümünün çalışanlara onları işyerine
bağlamak ve verimliliği arttırmak gibi nedenlerle ödenen bir ücret türüdür. İşçinin ücretinin sadece kardan pay alma
şeklinde belirlenebilmesi mümkün değildir.
Ücretin Belirlenmesi ve Asgari Ücret
İş sözleşmesinin tarafları ücreti istedikleri gibi belirleyebilirler. İş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile belirlenen
sözleşmede hüküm bulunmayan durumlarda ise işveren asgari ücretten az olmamak üzere emsal ücreti ödemekle
yükümlüdür.
Asgari Ücret Yönetmeliği’ne göre de, tarafların belirleyecekleri ücret tutarı, asgari ücretin altında olamaz ve iş
sözleşmelerine ve toplu iş sözleşmelerine de bunun aksine hüküm konulamaz.
Asgari ücret, iş sözleşmesiyle çalışan ve İş Kanunu kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve
sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda Asgari Tespit Komisyonu
aracılığıyla en geç 2 yılda bir belirlenir. Asgari Ücret Tespit Komisyonu işçi, işveren ve devlet temsilcilerinden
oluşmaktadır. Komisyonun kararları kesindir ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girer.
Asgari ücret işçilerin 16 yaşını doldurmuş olup olmadıklarına göre ayrı ayrı belirlenir
Ücretin Ödenmesi
İş Kanunu’na göre ücret, para ile ödenen tutardır. Kanuna göre ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit
istihkak kural olarak Türk parası ile ödenir. Ücretin yabancı para olarak belirlenmesinde bir engel yoktur. Ancak
ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak yabancı para olarak kararlaştırmışsa ödeme günündeki rayice
göre Türk parası ile ödeme yapılabilir.
Asıl ücretin ayni yani mal olarak ödenmesi mümkün olmamakla birlikte ücret eki olarak kabul edilen ödemeler para
veya ayni olarak ödenebilir.
Ücretin Ödenme Yeri
Ücret, işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir.
Ücretin Ödenme Zamanı
İş Kanunu’na göre ücret, en geç ayda bir ödenir. Ancak, iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi
bir haftaya kadar indirilebilir.
Ücretin, işgünlerinde ödenmesi gerekir. Ödeme gününün tatile denk gelmesi halinde ücret ödemesi tatili takip eden
tatil olmayan ilk gün yapılır.
Ücretin, ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmemesi halinde işçi, iş görme
borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle, işçilerin kişisel kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine
getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa bile bu durum grev olarak nitelendirilemez. İşçinin, işi geçici
olarak bırakmasıyla iş görme borcu ortadan kalkmaktadır.
Ancak, çalışmadığı süre için işçi ücrete hak kazanamaz. İşçilerin, bu nedenle iş sözleşmeleri çalışmadıkları için
feshedilmez ve yerine yeni işçi alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz. Ekonomik kriz, mücbir bir neden olarak
kabul edilmemektedir. İşçi, ücretinin ödenmemesi durumunda iş sözleşmesini haklı nedenle de feshedebilir.
İş sözleşmesinin sona ermesinde işveren, işçinin ücreti ile sözleşme ve Kanundan doğan para ile ölçülmesi mümkün
menfaatlerinin tam olarak ödemek zorundadır.
Ücret Hesap Pusulası
Ücretin ödendiğini işveren ispatlamak zorundadır. İşveren, işçiye işyerinde veya bankaya yaptığı ödemelerde ücret
hesabını gösteren imzalı ve işyerinin özel işaretini taşıyan bir pusula vermekle yükümlüdür. Bu pusulada, ödemenin
günü ve ilişkin dönemde fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her türlü
eklemelerin ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterilmesi
gerekir. Bu işlemler, damga vergisi ve her çeşit harçtan da muaftır.
Ücrete İlişkin Zamanaşımı ve Faiz
Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Zamanaşımı, alacağın doğmasıyla işlemeye başlar ve işçinin
çalışması zamanaşımını durdurmaz.
Ücretin Korunması
İşçilerin tek geçim kaynağı olarak kabul edilen ücretin korunmasına yönelik olarak bazı düzenlemeler yapılmıştır.
Ücretin Haciz, Devir ve Takas Edilememesi
İşçilerin aylık ücretlerinin 1/4’den fazlası haczedilemez. Nafaka borcu alacaklılarının hakları saklıdır. Dolayısıyla,
işçinin ücretinden nafaka borçlarının ödenmesinde haciz açısından herhangi bir sınırlama söz konusu değildir,
işçinin ücretinin 1/4'den fazlası haczedilebilir. Bu şekilde, tek gelir kaynağı ücret olduğu kabul edilen işçinin ve
ailesinin zor duruma düşmeleri önlenmek istenmiştir.
Türk Borçlar Kanunu’na göre işveren, işçiden olan alacağı ile ücret borcunu işçinin onayı ile takas edebilir.
İşverenin Ödeme Güçlüğüne Düşmesinde Ücretlerin Korunması
İşsizlik Sigortası Kanunu anlamında sigortalı sayılan kişileri iş sözleşmesine tabi olarak çalıştıran işverenin
konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleri ile işverenin
ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan 3 aylık ödenmeyen ücret alacakları ücret
garanti fonundan ödenir.
Bu durumlardan birinin ortaya çıkması halinde işçinin ödenmeyen ücret alacakları için Türkiye İş Kurumu’na
başvurması gerekir.
Ücret garanti fonu, işverenler tarafından işsizlik sigortası primi olarak yapılan ödemelerin yıllık toplamının %1’idir
Ücretin İmtiyazlı Alacak Olması
İcra ve İflas Kanunu’na göre, işverenin iflası halinde işçilerin iş ilişkisine dayanan ve iflasın açıklanmasından önceki
bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dahil alacakları ile iflas nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesiyle
hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları alacakları, devlet alacakları ve rehinle temin olunan alacaklardan
sonra birinci sırada gösterilmiştir.
Kamu Kuruluşlarında Çalışan İşçilerin Ücretlerinin Korunması
Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel
kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar, asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina,
köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlar tarafından
ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine
ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların
hakedişlerinden öderler.
Çalışmadığı Halde İşçiye Ücret Ödenmesi
İşçilere hafta tatilinde, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde, yıllık ücretli izinli oldukları dönemde bir iş karşılığı
olmaksızın günlük asıl ücretleri ödenir. İş Kanunu’nda gösterilen zorlayıcı nedenler dolayısıyla çalışmayan ve
çalıştırılamayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yarım ücret ödenir.
İşçinin hastalanması halinde sadece aylık ücret alanların ücretleri tam olarak ödenir.
İş Kanunu’nda gebelik halinde işçinin iş sözleşmesinin askıda olması nedeniyle işine gidemediği süreler için ücret
işlemeyeceği ifade edilmiştir. Bu nedenle, bu dönemde kadın işçiye ücret ödenmez.
Askerlik durumunda işçiye ücret ödeneceğine ilişkin bir hüküm İş Kanunu’nda bulunmamaktadır.
Türk Borçlar Kanunu’na göre de işverenin, temerrüdü halinde yani işçinin çalışmaya hazır olmasına rağmen işveren
tarafından çalıştırılmadığında işveren, işçiye ücretini ödemekle yükümlüdür. Ancak, işçinin işi yapmamasından dolayı
tasarruf ettiği ve başka bir iş yaparak kazandığı veya kazanmaktan bilerek kaçındığı meblağ işçinin ücretinden
indirilir.
Ücret Kesme Cezası
İşverenin, işçiye ücret kesme cezası verebilmesi için toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmelerinde ücret kesme
cezasının uygulanabileceği durumlar düzenlenmelidir. Ayrıca işveren, işçi ücretinden yapılacak ceza kesintilerini
işçiye derhal nedenleriyle beraber bildirmesi gerekir.
İşçi ücretlerinden yapılacak ceza kesintileri, bir ayda 2 gündelikten veya parça başına ya da yapılan iş miktarına göre
verilen ücretlerde işçinin 2 günlük kazancından fazla olamaz.
Ücretten İndirim Yapılamaması
Her türlü işte uygulanmakta olan çalışma sürelerinin kanuni olarak daha aşağı sınırlara indirilmesi veya işverene
düşen kanuni bir yükümlülüğün yerine getirilmesi nedeniyle ya da İş Kanunu hükümlerinden birinin uygulanması
sonucuna dayanılarak işçi ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun eksiltme yapılamaz.
Kanuni İpotek
Medeni Kanun’da yer alan düzenlemeye göre, bir taşınmaz inşaatında çalışan işçilerin o inşaat üzerinde kanuni
ipotek hakları vardır. İşçilerin, bu haktan önceden sözleşme ile vazgeçmeleri de geçerli değildir. Dolayısıyla, işçilerin
ücretlerinin ödenmemesi durumunda işçiler ücretleri ödeninceye kadar inşaat üzerine ipotek koydurabileceklerdir.
İŞ İLİŞKİSİNİN ZAMAN BAKIMINDAN DÜZENLENMESİ
Çalışma Süresi
İş Kanunu’na İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği’nde çalışma süresi, “işçinin çalıştırıldığı işte geçirdiği süre” olarak
ifade edilmiştir.
Haftalık Çalışma Süresi
İş Kanunu’na göre haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir. Kanunda düzenlenmiş olan haftalık çalışma süresine
ilişkin hüküm nisbi emredici bir hükümdür. Yani işyerinde haftalık çalışma süresi her zaman 45 saatin altında
belirlenebilir.
Haftalık çalışma süresi, taraflar arasında aksi kararlaştırılmadıkça haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek
uygulanır. İşyerinde, haftanın işgünlerinden birinde kısmen çalışılıyorsa bu süre haftalık çalışma süresinden
düşüldükten sonra kalan sürenin çalışılan gün sayısına bölünmesi suretiyle günlük çalışma süresi bulunur.
Denkleştirme Esasına Göre Çalışma
Haftalık çalışma süresi, tarafların anlaşması ile işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine günde 11 saati aşmamak
koşuluyla farklı şekilde dağıtılabilir. Yoğunlaştırılmış iş haftası veya haftalarından sonraki dönemde işçinin daha az
sürelerle çalıştırılması suretiyle toplam çalışma süresi, çalışması gereken toplam normal süreyi geçmeyecek şekilde
denkleştirilir. Denkleştirme süresi, 2 aydır. Ancak, toplu iş sözleşmeleri ile 4 aya kadar arttırılabilir. Burada önemli
olan denkleştirme süresi olarak belirlenen dönemde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresinin normal haftalık
çalışma süresini aşmamasıdır.
**Denkleştirme yapılan durumlarda işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, 45 saati aşmamak şartıyla bazı
haftalarda 45 saati aşsa bile fazla çalışma sayılmayacaktır.
Denkleştirme süresi esasına dayalı olarak çalışmada, taraflar arasında yazılı anlaşma yapılması gereklidir.
Denkleştirme dönemi içinde günlük ve haftalık çalışma süreleri ile denkleştirme süresi uygulamasının başlangıç ve
bitiş tarihleri işveren tarafından belirlenir.
Denkleştirme, işyerinin tamamında veya bazı bölümlerinde ya da bir bölümde çalışan bir grup işçiye
uygulanabileceği gibi tek bir işçi için de uygulanabilmesi mümkündür.
Haftalık İşgünlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri
Karayollarında, demiryollarında ve deniz, göl ve akarsularda hareket halindeki taşıtlarda yapılan vb. işlerde çalışma
süresinin bir haftanın çalışma günlerine bölünmesi suretiyle yürütülmesine nitelikleri bakımından olanak bulunmayan
işlerde, çalışma dönemi işin niteliğine göre en çok 6 ayı geçmemek üzere işveren tarafından belirlenir. Yönetmelik
söz konusu işlerde, en az 2 en çok 6 aylık bir dönemde çalışma sürelerini denkleştirme imkânı sağlamaktadır.
Yönetmelikte günlük çalışma süresinin uygulanmasında, günlük çalışma süresinin 11 saati, gece çalışma süresinin
7,5 saati, işin niteliği itibarıyla profesyonel ve ağır vasıta ehliyeti ile taşıt kullananların günlük çalışma süresinin ise 9
saati geçemeyeceği düzenlenmiştir.
**Yönetmelikte düzenlenmiş olan işlerde, çalışma döneminde ortalama haftalık çalışma süresinin 45 saati aşmaması
şartıyla bazı haftalarda 45 saatin üzerinde çalışma yapılması fazla çalışma olarak kabul edilmez.
Çalışma Süresinden Sayılan Haller
İşçinin fiilen çalıştırıldığı sürelerin dışında bazı sürelerin de işçinin günlük çalışma süresinden sayılacağı
düzenlenmiştir. Buna göre,
a.yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya
girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler
b. İşçilerin, işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen
süreler
c. İşçinin, işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek
boş geçirdiği süreler
d. İşçinin, işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işverenin evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili
herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler
e. Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler
f. Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi işçilerin yerleşim yerlerinden
uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve
düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler günlük çalışma süresinden sayılır.
Gece Çalışmaları ve Postalar Halinde Çalışma
Gece Çalışmaları
Kanuna göre “Çalışma hayatında ‘gece’ en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen ve
herhalde en fazla on bir saat süren dönemdir” .
İş Kanunu’nda gece sayılan dönem en fazla 11 saat olarak belirlenmesine rağmen işçilerin gece sayılan dönemdeki
çalışmaları 7,5 saati geçemez.
Gece sayılan dönemde 18 yaşından küçük çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması yasaktır.
Postalar Halinde Çalışma
İşyerinin gece ve gündüz sayılan dönemde faaliyette olduğu ve nöbetleşe işçi postalarının kullanıldığı işyerlerinde,
işçilerin bir hafta gece postasında çalıştırıldıktan sonra gelen ikinci çalışma haftasında gündüz çalıştırılmaları
suretiyle postalar sıraya konulur. Gece ve gündüz postalarında, iki haftalık nöbetleşme esasının uygulanması da
mümkündür. Yalnız posta değişimleri sırasında işçinin kesintisiz 11 saat dinlendirilmesi gereklidir. Aksi takdirde,
diğer postada çalıştırılamaz.
Telafi Çalışması
İşveren, zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi
veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil
edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde 2 ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması
yaptırabilir. Bu çalışmalar, fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma da sayılmaz.
Telafi çalışmasının yapılması konusunda sınırlama getirilmiştir. Buna göre telafi çalışması, günlük en çok çalışma
süresini aşmamak koşuluyla günde 3 saatten fazla olamaz. Ayrıca işveren, tatil günlerinde de telafi çalışması
yaptıramaz.
Kısa Çalışma
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı nedenlerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici
olarak önemli ölçüde azaltılması veya işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması
hallerinde işyerinde 3 ayı aşmamak üzere kısa çalışma yapılabilir. İşverenin, kısa çalışma talebini gerekçeleri ile
birlikte Türkiye İş Kurumu’na, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya yazı ile bildirmesi gereklidir. Dolayısıyla,
işveren öncelikli olarak kısa çalışma için Kurumdan talepte bulunacak, faaliyetin kısmen veya tamamen
durdurulması ancak talebin uygun bulunması halinde gerçekleşecektir.
Günlük kısa çalışma ödeneği, sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük
ortalama brüt kazancının %60’ıdır. 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının
%150’sini geçemez.
Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Kavramı
Kanuna göre fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalardır.
Fazla sürelerle çalışma ise haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlendiği durumlarda haftalık
çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalardır.
Fazla Çalışma Türleri
Normal Fazla Çalışma: ülkenin genel yararları veya işin niteliği ya da üretimin arttırılması gibi nedenlerle fazla
çalışma yapılabilir.
Normal fazla çalışma, ülkenin genel yararları veya işin niteliği ya da üretimin arttırılması gibi nedenlerle yapılan fazla
çalışmadır.
İş Kanuna göre fazla çalışmanın toplamı, yılda 270 saatten fazla olamaz.
Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yapılabilmesi için işçinin onayının alınması gereklidir.
**Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %50
yükseltilmesiyle ödenir. Fazla süreli çalışmalarda ise her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma
ücretinin saat başına düşen miktarının %25 yükseltilmesiyle ödenir.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi, isterse bu çalışmaları karşılığında zamlı ücret yerine fazla
çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş
dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir.

Zorunlu Nedenlerle Fazla Çalışma: gerek bir arıza sırasında gerek bir arızanın mümkün görülmesi halinde ya da
makineler veya araç ve gereç için hemen yapılması gerekli acele işlerde veya zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması
durumlarında işyerinin normal çalışmasını sağlayacak dereceyi aşmamak koşuluyla işçilerin hepsine veya bir
kısmına fazla çalışma yaptırılabilir.
Zorunlu nedenlerle yapılan fazla çalışma, işyerinin normal çalışmasını sağlayıncaya kadar yapılacaktır. İşyeri,
normal çalışmasına döndükten sonra fazla çalışma yaptırılamaz.
***zorunlu nedenlerle fazla çalışmanın karşılığı zamlı ücret olarak ödenir, serbest zaman olarak kullandırılamaz.
Olağanüstü Nedenlerle Fazla Çalışma: seferberlik sırasında ve bu süreyi aşmamak şartıyla yurt savunmasının
gereklerini karşılayan işyerlerinde fazla çalışmaya gerek görülürse işlerin çeşidine ve ihtiyacın derecesine göre
Bakanlar Kurulu günlük çalışma süresini işçinin en çok çalışma gücüne çıkarabilir.
Olağanüstü nedenlerle fazla çalışmada, işçinin onayı aranmaz.
Olağanüstü nedenlerle yapılan fazla çalışmada da yapılan çalışmanın karşılığının zamlı ücret olarak ödenmesi
gereklidir, serbest zaman kullandırılamaz.
Fazla Çalışma Yaptırılamayacak İşler ve Kişiler
Fazla çalışma yaptırılamayacak işler 7. maddede düzenlenmiştir. Buna göre:
a. sağlık kuralları bakımından günde ancak 7,5 saat ve daha az çalışılması gereken işlerde fazla çalışma
yaptırılamaz.
b. gece sayılan gün döneminde yürütülen işlerde fazla çalışma yaptırılamaz.
c. Maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon, tünel inşaatı gibi yeraltında ve su altında yapılan işlerde fazla
çalışma yaptırılamaz.
fazla çalışma yaptırılamayacak kişiler ifade edilmiştir. Buna göre:
a. 18 yaşını doldurmamış işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.
b. sağlıklarının elvermediği işyeri hekiminin veya Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı hekiminin, bunların
bulunmadığı yerlerde herhangi bir hekimin raporu ile belgelenen işçilere fazla çalışma yaptırılmaz.
c. yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.
d. Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. Aynı şekilde, kısmi süreli iş sözleşmesi
ile çalışan işçilere fazla sürelerle çalışma da yaptırılamaz.
Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri
Hazırlama, tamamlama ve temizle işleri için ayrı bir işçi grubu istihdam edilmeyip işyerindeki günlük çalışma
sürelerine ek olarak bu işlerde çalışan işçiler, hazırlama, tamamlama ve temizleme işlerinde en çok 2 saat daha
çalıştırılabilirler.
İşyerinde asıl işin bitmesinden sonra bu işlerde çalışacak olan işçilere, bu işlere başlamadan önce belirtilen ara
dinlenme hakları saklı kalmak koşuluyla yarım saatten az olmamak üzere dinlenme süresinin verilmesi zorunludur.
Hazırlama, tamamlama ve temizleme işinde çalışan işçilere, bu çalışmasının her saati için normal çalışma ücretinin
saat başına düşen tutarı %50 yükseltilerek ödenir.
Ara Dinlenmesi
Ara dinlenmesi, işçilere günlük çalışma süresinin ortalama bir zamanında, o yerin gelenekleri ve işin gereğine göre
ayarlanarak verilir. Ara dinlenme süresi, işçilerin günlük çalışma sürelerine bağlı olarak değişiklik gösterir. İşçilere,
a. 4 saat veya daha kısa süreli işlerde 15 dakika,
b. 4 saatten fazla ve 7,5 saate kadar (7,5 dahil) süreli işlerde yarım saat,
c. 7,5 saatten fazla süreli işlerde 1 saat ara dinlenmesi verilir .
Ara dinlenmeler, günlük çalışma süresinden sayılmaz. Bu nedenle de, ara dinlenme süreleri için işveren işçiye ücret
ödemek zorunda değildir.
Ücretli Tatiller ve Yıllık Ücretli İzin
Hafta Tatili
Kanuna göre, nüfusu 10.000 veya 10.000’den çok olan şehirlerdeki tüm sınai ve ticari işyerlerinde çalışmanın
haftada bir gün tatil edilmesi zorunludur. Yalnız ziraat, avcılık, balıkçılık, çobanlık, ormancılık ve benzer işler Hafta
Tatili Kanunu’nun uygulama alanı dışındadır.
hafta tatili Pazar günüdür. Pazar günü çalışılan işyerlerinde çalıştırılan işçilere haftanın başka bir gününde izin
verilmesi gereklidir.
İş Kanunu’nda düzenlenmiş olan hafta tatili hakkından yararlanabilmek için işçilerin, İş Kanunu kapsamında olmaları
gereklidir. Aksi halde, İş Kanunu’nda düzenlenmiş olan hafta tatili hakkından yararlanamazlar.
Ayrıca, zorlayıcı ve ekonomik bir neden olmadan işyerindeki çalışmanın haftanın bir veya birkaç gününde işveren
tarafından tatil edilmesi halinde haftanın çalışılmayan günleri ücretli hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış gibi
sayılır.
Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir.
Saat ücretiyle çalışan işçilerin tatil günü ücreti, saat ücretinin 7,5 katıdır. Yüzde usulü ücretin uygulandığı işyerlerinde
hafta tatili ücreti işveren tarafından ödenir.
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller
Ulusal Bayram,
• 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı
Resmi Tatiller,
• 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı,
• 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı,
• 30 Ağustos Zafer Bayramı
Dini Bayramlar,
• 3,5 gün Ramazan Bayramı,
• 4,5 gün Kurban Bayramı
Bunların dışında,
• 1 Ocak yılbaşı tatili,
• 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü
29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda ise resmi ve özel tüm işyerlerinin kapatılması zorunludur
İş Kanunu’nun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçiler, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmazlarsa bir
iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir. İşçilerin, bu günlerde çalışmaları halinde ise ayrıca çalışılan
her gün için bir günlük ücret ödenir.
Yıllık Ücretli İzin
Yıllık ücretli izin, işçilerin yıl içinde dinlenmelerini sağlamak amacıyla Anayasa’da güvence altına alınan bir haktır.
Yıllık ücretli iznin niteliği, işçi açısından mutlaka kullanılması, işveren açısından da mutlaka kullandırılmasını
gerektirir
Yıllık Ücretli İzne Hak Kazanma
İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık
ücretli izin verilir.
İş Kanunu kapsamına giren işverenin işyerinde çalışmakta olan işçilerin, aynı işverenin işyerlerinde İş Kanunu
kapsamına girmeksizin geçirdikleri süreler de bir yılın hesaplanmasında dikkate alınır. Ayrıca işçinin, aynı işverene
ait işyerinde aralıksız çalışması da şart değildir.
Yönetmeliğe göre, kısmi süreli veya çağrı üzerine iş sözleşmesiyle çalışanlar da yıllık ücretli izin hakkından tam
süreli çalışanlar gibi yararlanır ve farklı işleme tabi tutulamazlar.
Aşağıda sayılan hallerde işçi fiilen çalışmasa da çalışmış gibi sayılır. Kanundaki hükme göre;
a. İşçinin uğradığı kaza veya tutulduğu hastalık nedeniyle işine gidemediği günler
b. Kadın işçilerin doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler,
c. İşçinin, muvazzaf askerlik hizmeti dışında manevra veya herhangi bir kanundan dolayı ödevlendirilmesi sırasında
işine gidemediği günler (bu sürenin yılda 90 günden fazlası sayılmaz),
d. Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı nedenler yüzünden işin aralıksız bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu
işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın 15 günü (işçinin yeniden işe başlaması şartıyla),
e. İş Kanunu’nun 66. maddede sözü geçen günlük çalışma süresinden sayılan zamanlar,
f. Hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri,
g. röntgen muayenehanelerinde çalışanlara Pazar gününden başka verilmesi gereken yarım günlük izinler,
h. İşçilerin arabuluculuk toplantılarına katılmaları, hakem kurullarında bulunmaları, kongre veya kurullarına işçi veya
sendika temsilcisi olarak katılması nedeniyle işlerine devam edemedikleri günler,
i. İşçilerin evlenmelerinde 3 güne kadar, ana veya babalarının, eşlerinin, kardeş veya çocuklarının ölümünde 3 güne
kadar verilecek izinler,
j. İşveren tarafından verilen diğer izinler ile kısa çalışma süreleri,
k. İş Kanunu’nun uygulanması sonucu olarak işçiye verilmiş olan yıllık ücretli izin süresi yıllık ücretli izin hakkının
hesabında çalışılmış gibi sayılır.
Yıllık Ücretli İzin Süreleri ve İznin Kullanılması
Kanuna göre işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
• Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden,
• Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara 20 günden,
• Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz . Ancak Kanunda, 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle
50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresinin 20 günden az olamayacağını düzenlenmiştir.
Yıllık ücretli iznin bir bütün olarak kullanılması esastır, işveren tarafından bölünemez. Ancak, yıllık izin süresi
tarafların anlaşması ile bir bölümü 10 günden az olmamak üzere en çok üçe bölünebilir
İşveren, yıllık ücretli izinlerini işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara talepte
bulunmaları halinde ve bu durumu belgelemeleri şartıyla gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreler için toplam 4
güne kadar ücretsiz yol izni vermek zorundadır.
İşçinin, hak ettiği yıllık iznini kullanmak istediği zamandan en az 1 ay önce işverene yazılı olarak bildirmesi gereklidir.
**İşyerlerinde, Nisan ayı başı ile Ekim ayı sonu arasındaki süre içinde toplu izin uygulamasına gidilebilir.
Yıllık İzin Ücreti
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye yıllık izin dönemine ilişkin ücretini işçi izne başlamadan önce peşin
olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır.
Yıllık ücretli izne denk gelen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri için ücretleri ayrıca ödenir.
Yıllık ücretli iznin amacı işçinin dinlenmesini sağlamak olduğu için işçinin yıllık ücretli izinde olduğu süre içinde başka
bir işte ücret karşılığında çalıştığı anlaşılırsa işveren tarafından işçiye ödenen izin ücreti geri alınabilir.
İŞ İLİŞKİSİNİN KİŞİLER BAKIMINDAN DÜZENLENMESİ
İş İlişkisinin Çocuk ve Genç İşçiler Yönünden Düzenlenmesi
Çocuk işçi, 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişidir. Genç işçi, 15 yaşını
tamamlamış ancak 18 yaşını tamamlamamış kişidir
Çalıştırma Yasakları
İş Kanunu’na göre, 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Bununla birlikte, 14 yaşını doldurmuş ve
ilköğretimini tamamlamış olan çocuklar bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin
okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılmaları mümkündür.
İş Kanunu’na göre, maden ocakları ile kablo döşemesi, kanalizasyon ve tünel inşaatı gibi yeraltında veya su altında
çalışılacak işlerde 18 yaşını doldurmamış olanların çalıştırılması yasaktır
Umumi Hıfzısıhha Kanunu’na göre de, 18 yaşından aşağı çocukların bar, kabare, dans salonu, kahve, gazino ve
hamamlarda çalıştırılmaları yasaktır
Yıllık İzinde Koruma
18 ve daha küçük yaştaki işçilerin yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz.
İş İlişkisinin Kadın İşçiler Yönünden Düzenlenmesi
Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılmaz.
Çalışma Düzeni
İşverenin, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin nedenler zorunlu kılmadıkça işçiye iş sözleşmesinin yapılmasında,
şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya
dolaylı farklı bir işlem yapması yasaktır.
Çalıştırma Yasakları
Ek-1’de karşısında (K) harfi bulunan işlerde çalışabilirler. Ayrıca, ihtisas ve meslek öğrenimi veren okulları bitirip bu
işi meslek edinmiş kadınlar ihtisas ve mesleklerine uygun ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılabilir
kadın işçiler de diğer işçiler gibi gece postasında 7,5 saatten fazla çalıştırılamazlar. Kadın işçiler, gece postasında
çalıştırılacaklarsa işyeri, belediye sınırları dışında ise veya belediye sınırları içinde olmakla birlikte posta değişim
saatlerinde ulaşım zorluğu bulunuyorsa işveren gece postalarında çalıştıracağı kadın işçileri uygun araçlarla
ikametgâhlarına en yakın merkezden işyerine getirip götürmekle yükümlüdür
Analık Halinde Çalışma ve Süt İzni
İş Kanunu’na göre kadınların doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta kanuni
doğum izinleri vardır. Çoğul gebelik söz konusu ise doğumdan önce çalıştırılamayacak 8 haftalık süreye 2 hafta
daha ilave edilir. Ancak, kadın işçinin sağlık durumu uygunsa doktorun onayıyla doğumdan önceki üç haftaya kadar
işyerinde çalışabilir.
Kadın işçinin istemesi halinde 16 haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde 18 haftalık süreden
sonra 6 aya kadar da ücretsiz izin verilir. Ancak, kadın işçinin ücretsiz izin kullanması halinde bu süre yıllık ücretli
izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
Kadın işçilere 1 yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1,5 saat süt izni verilir.
İş Sözleşmesinin Feshi
İş Kanunu, işverenin iş sözleşmesinin sona ermesinde cinsiyet nedeniyle ayrım yapmasını yasaklamaktadır.
İş İlişkisinin Özürlüler ve Eski Hükümlüler Yönünden Düzenlenmesi
İş Kanunu’nda özürlü ve eski hükümlülerin istihdam edilebilmelerine yönelik kota yöntemine ilişkin hükme yer
verilmiştir. Kanuna göre işverenler, 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde %3 özürlü, kamu
işyerlerinde ise %4 özürlü ve %2 eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla
yükümlüdürler. İşverenin, aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri varsa bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu
işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanacaktır.
Özürlü ve Eski Hükümlü İşçilerin Sağlanması
Özel sektör işvereni, özürlü açığını yükümlülüğün doğduğu andan itibaren 30 gün içinde karşılamak zorundadır.
İşverenler, çalıştırmakla yükümlü oldukları işçileri Türkiye İş Kurumu aracılığıyla sağlarlar.
Maluliyeti Sona Eren İşçileri Çalıştırma
İşveren, işyerinin işçisi iken sakatlananlara öncelik tanıyacaktır. İşyerinden malulen ayrılmak zorunda kalıp da
sonradan maluliyeti ortadan kalkan işçiler, eski işyerlerinde tekrar işe alınmalarını istedikleri takdirde işveren bunları
eski işlerine veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek o
andaki şartlarla işe almak zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü
yerine getirmezse işe alma isteğinde bulunan eski işçiye altı aylık ücret tutarında tazminat ödeyecektir.

Özürlü ve Eski Hükümlü Çalıştırılmasının Teşviki
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na tabi özürlü sigortalılar ile korumalı işyerlerinde
çalıştırılan özürlü sigortalıların, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren
hisselerinin tamamı, kontenjan fazlası özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran işverenlerin bu
şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren
hisselerinin %50’si Hazine tarafından karşılanır.
Özürlü ve Eski Hükümlü Çalıştırmamanın Yaptırımı
İşverenin, özürlü ve eski hükümlü çalıştırma yükümlülüğüne aykırı davranması halinde işveren veya işveren vekiline
çalıştırmadığı her özürlü ve eski hükümlü ve çalıştırmadığı her ay için 750.000.000 TL para cezası verilir. Kamu
kuruluşları da bu para cezasından hiçbir şekilde muaf tutulamazlar.
Bu para cezası, her yıl yeniden değerleme oranında arttırılır.

1. Aşağıdakilerden hangisi işçiye sattığı her tencere seti fiyatı üzerinden %10 ödemenin yapılacağı ücret türüdür?
a. Akort ücret
b. Götürü ücret
c. Komisyon ücret
d. Kardan pay alma
e. Yüzde usulü ücret
2. Asgari ücret en geç ne zaman belirlenir?
a. 6 ayda bir
b. Yılda bir
c. 2 yılda bir
d. 3 yılda bir
e. 5 yılda bir
3. Gıda fabrikasında çalışan bir işçiye aşağıdakilerden hangisinde ücret ödemesi yapılamaz?
a. Fabrikanın muhasebe bölümünde
b. Fabrikanın yemekhanesinde
c. Fabrikanın bahçesinde
d. Gece kulübünde
e. Banka hesabına
4. İş Kanunu’na göre haftalık çalışma süresi en çok kaç saattir?
a. 36 b. 40 c. 42 d. 45 e. 48
5. Aşağıdakilerden hangisi günlük çalışma süresinden sayılan sürelerden değildir?
a. Öğle yemeği süresi
b. Kadın işçinin çocuğunu emzirdiği zaman
c. Mağazada satış elemanı olarak çalışan işçinin
müşteri beklerken boş geçirdiği zaman
d. İşyerine bahçıvan olarak alınan işçinin işverenin
evinin bahçesinin bakımını yaptığı zaman
e. Mali müşavirin yanında çalışan işçinin vergileri
yatırmak için vergi dairesine gittiği zaman
6. İşyerinde 2 yıldır çalışmakta olan 52 yaşındaki işçinin yıllık izin süresi ne kadardır?
a. 14 gün
b. 16 gün
c. 20 gün
d. 24 gün
e. 26 gün
7. Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği’nde karşısında (Gİ) harfleri bulunan işlerde hangi yaş grubundaki işçiler çalışabilir?
a. 14-16
b. 16-18
c. 17-18
d. 18-20
e. Her yaş grubundaki çocuk ve genç işçiler çalışabilir.
8. İş Kanunu’na göre tekil gebelik halinde kadınların kanuni doğum izin süreleri toplam ne kadardır?
a. 10 hafta
b. 12 hafta
c. 14 hafta
d. 16 hafta
e. 18 hafta
9. Kamuya ait 50’den fazla işçinin çalıştığı bir işyerinde özürlü ve eski hükümlü istidam oranı aşağıdakilerden hangisidir?
a. %4 özürlü-%2 eski hükümlü
b. %3 özürlü-%2 eski hükümlü
c. %2 özürlü-%1 eski hükümlü
d. %4 özürlü-eski hükümlü istihdamı zorunluluğu
yoktur.
e. %3 özürlü-eski hükümlü istihdamı zorunluluğu
yoktur.
10. İşverenler, çalıştırmakla yükümlü oldukları özürlü ve eski hükümlü işçiyi hangi kurum aracılığı ile sağlarlar?
a. Valilik
b. Belediye
c. İl Müdürlüğü
d. Bölge Müdürlüğü
e. Türkiye İş Kurumu

 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst