Aöf Genel Muhasebe 2 Ders Notları (1,2,3 Ünite)

tremendous

Forum Yöneticisi
Katılım
11 Ara 2012
Mesajlar
1,781
Tepkime puanı
8
Puanları
0
Bölüm:
MEZUN
Şehir:
İstanbul
Aöf Genel Muhasebe 2 Ders Notları (1,2,3 Ünite)


Mali Duran Varlıklar:

Duran Varlıklar: Bir işletmede, işletme faaliyetlerinde kullanmak veya yararlanmak amacı ile edinilen ve bir yıldan kısa sürede paraya çevrilmesi, satılması veya tüketilmesi öngörülmeyen varlıklardır.
Duran Varlıklar genel olarak;
-- Mali Duran Varlıklar
-- Maddi Duran Varlıklar
-- Maddi Olmayan Duran Varlıklar

Mali Duran Varlıklar Kapsamındaki Finansal Varlıklar:

Menkul Kıymetler:

  • Mali duran varlıklar kapsamında, menkul kıymet niteliği taşıyan finansal varlıklar bulunur.
  • Ülkemizde menkul kıymetler, sermaye piyasası mevzuatı içinde düzenlenmiştir.

Menkul Kıymetler

  1. Kıymetli evraktır
  2. Ortaklık veya alacaklık hakkı sağlar
  3. Belli bir meblağı temsil ederler
  4. Yatırım aracı olarak kullanılırlar
  5. Yatırımcısına getiri sağlarlar
  6. Seri halinde çıkarılır, ibareleri aynıdır ve şartları kurulca belirlenir.

Menkul Kıymetler
Menkul kıymetler temel olarak ikiye ayrılır:

  1. Hisse Senetleri
  2. Tahviller
Diğer menkul kıymetler hisse senedinin veya tahvillerin türevleridir.

Hisse Senetleri: Sermayesi paylara bölünmüş ortaklıklar tarafından çıkarılan ve ortaklık sermayesine katılma payını temsil eden menkul kıymetlerdir.
Hisse Senedinin Sahibine Sağladığı Haklar:

  • Yönetime katılma (oy) hakkı,
  • Kar Payı (temettü geliri) alma hakkı,
  • Rüçhan hakkı,
  • Tasfiyeden pay alma hakkı,
  • Bilgi edinme hakkı,
  • Bedelsiz pay alma hakkı.
Anonim Şirketler tarafından çıkarılan bir ortaklık belgesidir.

Rüçhan Hakkı: Şirketin sermaye arttırımı nedeniyle ihraç edeceği yeni hisse senetlerini öncelikli olarak alma hakkı kazanır.

Bedelsiz Pay Alma Hakkı: Şirketin içkaynaklardan yapacağı sermaye arttırımlarında çıkarılacak hisse senetlerinden sahip olduğu pay oranındaki hisse senetlerin bedelsiz olarak alma hakkı kazanır.

Hisse Senetlerinde Değer (Fiyat):

Hisse Senetlerinde pek çok değer ortaya çıkabilir.
Nominal değer, itibari değer veya kayıtlı değer: Hisse senedinin üzerinde yazılı olan değere denir.
Defter Değer: Bir işletmenin öz kaynak toplamının hisse senedi sayısına bölünmesiyle bulunan değerdir.
İhraç Değeri: Hisse senetlerinin şirket tarafından çıkarılışı (ihraç) aşamasında satışa sunulduğu fiyattır.
Piyasa değeri: Piyasadaki arz ve talep koşullarına göre belirlenen ve borsa mevcutsa genellikle borsa fiyatı ile eş anlamlı olarak kullanılan fiyattır.
Tasfiye Değeri: İşletmenin tasfiyesi durumunda işletmenin tim varlıklarının satılması ve tüm borçların ödenmesinden sonra kalan tutarın, hisse senedi sayısına bölünmesi sonucu bulunan değerdir.
Gerçek Değer: Yatırımcıların o hisse senedi için ödemeye hazır oldukları ve bir takım teknikler kullanılarak hesaplanan değerdir.
Tahvil: Anonim şirketler ile lamu kurum ya da kuruluşlarının borçlanarak orta veya uzun vadeli fon sağlamak üzere çıkarttıkları borç senetleridir.

Tahvilin Sahibine Sağladığı Haklar:
Tahvil, sahibine

  • Faiz alma hakkı ve
  • Ana parasını alma hakkı sağlar.
Yönetime katılma, ortaklık ve oy hakkı sağlamaz.
Tahviller en az 2 en fazla 7 yıl vadelidir.

Diğer Menkul Kıymetler:
Diğer Menkul Kıymetler;

  • Ya hisse senedinin türevidir
(sahibine hisse senedine benzer haklar sağlar)

  • Ya da tahvil türevidir.
(sahibine tahvile benzer haklar sağlar).

Diğer Menkul Kıymetler

Tahvil Türevleri:

  • Hazine bonoları, devlet ve diğer tüzel kişilerin tahvil ve bonoları
  • Kara iştirakli tahvil-hisse senetleriye değiştirilebilir tahvil
  • İpotekli borç ve irat senetleri
  • Banka bonosu ve banka garantili bonolar
  • Finansman bonoları
  • Gelir ortaklığı senetleri
  • Varlığa dayalı menkul kıymetler
  • Gayrimenkul sertifikaları
  • Türev finansal araçlar

    Hisse Senedi Türevleri:
  • Kar-zarar ortaklığı belgesi,
  • İntifa senedi ve
  • Katılma intifa senedi

Tekdüzen Muhasebe Sistemine Göre Finansal varlıkları Raporlanması:
Finansal Varlıkların Satın alma amacı


Geçici Yatırım Amaçlı Uzun Vadeli Yatırım Amaçlı


  1. DÖNEN VARLIKLAR 2. DURAN VARLIKLAR


11.MENKUL KIYMETLER 24.MALİ DURAN VARLIKLAR
240. Bağlı Menkul Kıymetler
242. İştirakler
245. Bağlı Ortaklıklar
Tekdüzen Muhasebe Sistemine Göre Mali Duran Varlıkların Sınıflandırılması:
Mali Duran Varlıklar,

  • Bağlı Menkul Kıymetler
  • İştirakler
  • Bağlı Ortaklıklar
  • Diğer Mali Duran Varlıklar


Bağlı Menkul Kıymetler;

  • Uzun vadeli alınan ve bir işletmenin toplam sermayesinin % 10’undan daha az sermaye payını temsil eden hisse senetleri ile bir yıldan uzun süre elde tutulan diğer menkul kıymetlerdir.
  • 240. BAĞLI MENKUL KIYMETLER HESABI’nda izlenir.

İştirakler:

  • Bir işletmenin, diğer şirketlerin yönetimine ve ortaklık politikalarının belirlenmesine katılmak üzere toplam sermayesinin % 10 ile % 50 arasındaki sermaye paylarını ifade eder.
  • Bu hisse senetleri edinildiğinde. 242. İŞTİRAKLER HESABI’na borç kaydı yapılır.

Bağlı Ortaklıklar;

  • Bir işletmenin % 50 oranından fazla sermaye ya da oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olunan hisse senetleridir.
  • Satın alındığında 245. BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI’nın borcuna kaydedilmelidir.
Tekdüzen Muhasebe Sistemine Göre Mali Duran Varlıkların Sınıflandırılması
Mali Duran Varlıklar,

  • Bağlı Menkul Kıymetler
  • İştirakler
  • bağlı Ortaklıklar
  • Diğer Mali Duran Varlıklar
Bağlı Menkul Kıymetler

  • Uzun vadeli amaçlarla alınan ve bir işletmenin toplam sermayesinin %10’undan daha az sermaye payını temsil eden hisse senetleri ile bir yıldan uzun süre elde tutulan diğer menkul kıymetlerdir.
  • 240. BAĞLI MENKUL KIYMETLER HESABI’nda izlenir.

İştirakler

  • Bir işletmenin, diğer şirketlerin yönetimine ve ortaklık politikalarının belirlenmesine katılmak üzere toplam sermayesinin %10 ile %50 arasındaki sermaye paylarını ifade eder.
  • Bu hisse senetleri edinildiğinde, 242. İŞTİRAKLER HESABI’na borç kaydı yapılır.

Bağlı Ortaklıklar

  • Bir işletmenin % 50 oranında fazla sermaye ya da oy hakkına veya en az bu oranda yönetim çoğunluğunu seçme hakkına sahip olunan hisse senetleridir.
  • Satın alındığında 245. BAĞLI ORTAKLIKLAR HESABI’nın borcuna kaydedilmelidir.
Mali Duran Varlık İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi

  • Mali duran varlıklar ALIŞ DEĞERİ üzerinden muhasebeleştirilir.
  • Satışta ortaya çıkan kar veya zarar, Tekdüzen Hesap Planına göre OLAĞANDIŞI GELİR veya OLAĞANDIŞI GİDER olarak kayıtlanır.
  • İşletmenin menkul kıymet alış veya satış işlemleri için aracı kurumlara ödediği komisyonlar “653. KOMİSYON GİDERLERİ” hesabına, dönem gideri olarak kayıtlanır.


Bedelsiz Hisse Senedi Edinimi

  • İşletmeler bilançolarında öz kaynaklardaki “SERMAYE YEDEKLERİ” ve “KAR YEDEKLERİ” içinde yer alan tutarları ya da “GEÇMİŞ YILLAR KARLARI”nı sermayeye aktarmak suretiyle içsel kaynaklardan sermaye arttırımı yapabilir.
  • Arttırdığı sermaye karşılığında çıkarttığı hisse senetlerini mevcut ortaklarına payları oranında “BEDEL KARŞILIĞI OLMAKSIZIN” verir. Bu uygulama sonucu ortaklara dağıtılan hisse senetleri “BEDELSİZ HİSSE SENETLERİ” olarak ifade edilir.
Değer Azalışlarında Karşılık Hesaplarının Kullanılması

  • Değerleme: Varlıkların bilançoda raporlanacak tutarlarının belirlenmesidir.
  • Değerleme dönem sonunda yapılır.
  • Finansal varlık hesapları, dönem sonunda alış değeri ile kalan verir.

Değer Azalışlarında Karşılık Hesaplarının Kullanılması

  • Finansal varlıkların değerlemesine ilikin kurallarda farklılıklar vardır.


  • Vergi mevzuatı hisse senetlerinin borsa değerinde ortaya çıkan artış ve azalışları dikkate almaz. Diğer menkul kıymetler borsa rayici ile değerlenir.


  • TMS, bütün menkul kıymetlerdeki artış ve azalışların dikkate alınmasını ister.


  • TDHP, değer azalışlarını dikkate alır, değer artışlarını dikkate almaz.

TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARINDA (TMS) FİNANSAL VARLIKLARINSINIFLANDIRILMASI

TMS’de finansal varlıklar ölçüm (değerleme) yöntemine göre aşağıdaki hesap grupları içinde sınıflandırılarak bilançoda raporlanır.

  • Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar.
  • Gerçeğe uygun değer farkı öz kaynaklara yansıtılan finansal varlıklar
  • Maliyetle ölçülen finansal varlıklar
  • İtfa edilmiş maliyetle ölçülen finansal varlıklar
Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar Veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar
Gerçeğe uygun değer nedir? Bir varlığın normal ticari koşullarda bilgili ve istekli bir satıcı ile bilgili ve istekli bir alıcı arasında el değiştirmesi sırasında saptanan değişim değeridir.
Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar Veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar
Gerçeğe Uygun Değer farkı Kar Veya Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar hesap grubu;

  • Genellikle kısa vadeli amaçlarla satın alınan, alım-satım amaçlı finansal varlıkların yer aldığı hesap grubudur.
  • Bu gruptaki finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki artış ve azalışlar bir yandan gelir-gider olarak gelir tablosunda raporlanır, bir yandan da ilgili aktif hesap arttırılır veya azaltılır.

Gerçeğe Uygun Değer Farkı Öz Kaynaklara Yansıtılan Finansal Varlıklar

  • Genellikle uzun vadeli amaçlarla satın alınan, finansal varlıkların yer aldığı hesap grubudur.
  • Bu grupta yer alan finansal varlıkların gerçeğe uygun değer değişiklikleri kar veya zarara değil öz kaynak grubunda yer alan “Öz Kaynağa Dayalı Finansal Araçlar Gerçeğe Uygun Değer Farkları” adıyla bir hesaba borç veya alacak kaydedilir.

Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar

  • Türkiye Muhasebe Standartlarına göre, gerçeğe uygun değeri kolayca ve güvenilir şekilde ölçülemeyen finansal varlıklar maliyet bedeli ile ölçülür.
  • Maliyet yönteminde, yatırımcı, yatırım yaptığı ortaklıktaki yatırımı elde etme maliyeti ile muhasebeleştirir.

İtfa Edilmiş Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar
Bir finansal varlığın itfa edilmiş maliyeti;
Vadesine kadar olan süre içinde sağlanacak nakit girişlerinin etkin faiz oranı ile indirgenmiş bugünki değeridir.

İtfa Edilmiş Maliyetle Ölçülen Finansal Varlıklar

  • Bu grupta yer alan tahvil ve benzeri borçlanma araçları satın alındığında işlemiş faiz varsa alış bedeline eklenerek, maliyetle kaydedilir.
  • Bedeli ödenmiş olan faiz, tahsil edildiğinde tahvil maliyetinden düşülmeli ve sadece edinimden sonra işleyen faiz gelir olarak kaydedilmelidir.
Maddi Ve Maddi Olmayan Duran Varlıklar
DURAN VARLIKLAR grubu içinde;

  • Mali Duran Varlıklar
  • Maddi Duran Varlıklar
  • maddi Olmayan Duran Varlıklar
  • Özel Tükenmeye Tabii Varlıklar

Maddi Duran Varlıklar Nedir?

Maddi Duran Varlıklar;
İşletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fiziki varlık kalemleridir.
Maddi Duran Varlıkların Varlık Olarak Muhasebeleştirilme Koşulları:

  1. Varlığın işletmeye gelecekte ekonomik yarar sağlamasının muhtemel olması ve
  2. Varlık maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi.

Maddi Duran Varlıkların Sınıflandırılması Ve Raporlanması
TDHP’da Maddi Duran Varlıklar 25. grupta şu hesaplarda yer alır:

  • 250 ARSA VE ARAZİLER HESABI
  • 251 YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ HESABI
  • 252 BİNALAR HESABI
  • 253 TESİS,MAKİNE VE CİHAZLAR HESABI
  • 254 TAŞITLAR HESABI
  • 255 DEMİRBAŞLAR
  • 256 DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR
  • 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI
  • 258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI
  • 259 VERİLEN AVANSLAR HESABI


  • ARAZİ VE ARSALAR, BİNALAR, MAKİNELER, TAŞITLAR, DEMİRBAŞLAR vb maddi duran varlıklar satın alındıklarında maliyet değeri ile ilgili hesaplara borç kaydı yapılır, satıldıklarında yine maliyet bedelleri ile alacaklandırılır.


  • YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ HESABI:
Yer altında ve yer üstünde inşa edilmiş her türlü yol, park, tünel, köprü, bölme, sarnıç, iskele ve benzeri yapıları içerir.

258 YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR HESABI:

  • İşletmede yapımı süren ve tamamlandığında ilgili duran varlık hesabına aktarılacak olan her türlü madde ve malzeme ile işçilik ve genel giderlerle ilgili harcamaların izelndiği hesaptır.
  • Harcama yapıldığında hesaba borç kaydedilir.
  • Yatırım tamamlandığında, tamamlanan yatırım bedelleri için hesaba alacak kaydedilir ve tutar ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılır.


İşletmeler Duran Varlıklarını,

  1. Tamamlanmış olarak satın alabilirler,
  2. Başka işletmelere sipariş vererek yaptırabilirler,
  3. Bizzat kendi işletmelerinde imal veya inşa edebilirler.
Ancak her durumda Duran Varlıklar maliyet bedeli üzerinden muhasebeleştirilerek aktife alınırlar.
Maddi Ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Edinimi
TMS’ye göre Maliyet Değeri şu unsurlardan oluşur:

  • Ticari iskontolar ve indirimler düşüldükten sonra alış giferleri dahil satın alma fiyatı,
  • Duran Varlığı, amaçlanan kullanıma hazır hale getirmekle doğrudan ilişkilendirilebilen tüm harcamalar,
  • Maddi Duran Varlığın sökülmesi ve taşınması ile yerleştirildiği alanın resterasyonuna ilişkin harcamalar.
VUK’a göre Duran Varlıkların Maliyet Bedeline Eklenecek Unsurlar;

  • İthal edilen makine ve tesisat için ithal sırasında ödenen gümrük vergileri ile bunların nakliye ve montaj harcamaları ile satına alınan bir binanın yıktırılması ve arsasının tasfiyesine ilişkin olarak yapılan tüm harcamaların eklenmesi zorunludur.
  • Bunun dışında iktisadi kıymetler için yapılan noter masrafları, mahkeme masrafları, kıymet takdirine ilişkin harcamalar, komisyon harcamaları gibi harcamalar ve taşıt alım vergisi, emlak alım vergisigibi vergiler; mükellefler tarafından istenirse maliyete ilave edilir, istenirse doğrudan gider olarak kaydedilir.

TMS’ye göre maddi ve maddi olmayan duran varlık maliyetine alınmayan ve gerçekleştiğinde dönem gideri kaydedilen harcamalar şöyledir:

  • Yeni bir tesis açılmasına ilişkin harcamalar,
  • Reklam ve tanıtım harcamaları gibi yeni bir ürün veya hizmetin tanıtılmasına ilişkin harcamalar,
  • Yeni bir yerde veya yeni bir müşteri kitlesiyle iş yapmak amacıyla yapılan harcamalar (personel eğitim masrafları dahil),
  • Yönetim giderleri ve diğer genel giderler kapsamındaki harcamalar,
  • Borçlanma Maliyetleri.
İşletme peşin fiyatı 200.000 Tlo lan makineyi 6 ay vadeli olarak 260.000 TL’ye satın almıştır. %18 KDV nakden ödenmiştir.

253. TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR HES.260.000
191 İNDİRİLECEK KDV46.800
679. DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR260.000
100. KASA HESABI46.800

Örnek: İşletme peşin fiyatı 200.000 TL olan makineyi 6 ay vadeli olarak 260.000 TL’ye satın almıştır. 518 KDV nakden ödenmiştir.
253. TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR HESABI 200.000
325. ERTELENEN TİCARİ BORÇLAR VADE FARKI HESABI 60.000
191. İNDİRİLECEK KDV HESABI 46.800
679. DİĞER ÇEŞİTLİ BORÇLAR HESABI 260.000
100. KASA HESABI 46.800
ÖRNEK: DEVAMI TMS’ye göre borç kaydedilen 325 ERTELENEN TİCARİ BORÇLAR VADE FARKI hesabı 6 aylık faiz giderlerini ifade ettiğinden, 6 ay boyunca her ay sonunda bu hesaptan FİNANSMAN GİDERLERİNE o ayın faizi aktarılır.
780. FİNANSMAN GİDERLERİ HESABI 10.000
325. ERTELENEN TİC. BORÇLAR VADE FARKI HES. 10.000

Duran Varlıkların Ediniminden Sonra Yapılan Harcamalar
VUK’a göre edinimden sonra yapılan harcamaları kayıt ilkeleri:

  • Yapılan harcamalar ilgili duran varlığın verimini, hizmet süresini veya değerini arttırıyorsa maliyetine eklenmelidir.
  • Normal bakım ve onarım giderleri, dönem gideri kaydedilmelidir.
Örnek: İşletme sahip olduğu kamyonun verimini ve hizmet süresini arttırmak amacıyla motorunu değiştirmiş, 20.000 TL+ %18 KDV olmak üzere nakit ödemiştir.

254 TAŞITLAR HESABI 20.000
191 İND. KDV HESABI 3.600
100 KASA HESABI 23.600
Maddi Olmayan Duran Varlıklar;
Herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve işletmenin bir yıldan uzun süre faaliyetlerinde yararlandığı veya yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler ile belli koşullar altında hukuken himaye gören haklar ve şerefiyelerdir. Bilimsel ya da teknik bilgi, yeni işlemlerin veya sistemlerin tasarlanması ve uygulanması, lisanslar, fikri haklar, piyasa bilgisi ve markalar satın aldıklarında bunları maddi olmayan duran varlıklar hesabında muhasebeleştirirler.
Maddi Olmayan Duran Varlıkların Bilanço Aktifinde Raporlanması İçin Gerekli Koşullar:

  1. Tanımlanabilir ve ayrıştırılabilir olması,
  2. Varlıkla ilişkilendirilebilen gelecekteki ekonomik yararların işletme için gerçekleşmesinin olası olması,
  3. Maliyetin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi,
  4. İşletme içi yaratılan şerefiyeden kaynaklanmaması gerekir.

TDHP’da Maddi Olmayan Duran Varlıklar 26. grupta şu hesaplarda yer alır:

  • 260 HAKLAR HESABI
  • 261 ŞEREFİYE (PEŞTEMALLIK) HESABI
  • 262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HESABI
  • 263 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ HESABI
  • 264 ÖZEL MALİYETLER HESABI
  • 267 DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR HESABI
  • 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI(-)
  • 269 VERİLEN AVANSLAR HESABI

Maddi Olmayan Duran Varlıkların Sınıflandırılması Ve Raporlanması

260 HAKLAR HESABI: İmtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve unvan gibi bir bedel ödenerek elde edilen bazı hakuki tasarruflar ile kamu otoritelerinin işletmeye belli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma gibi yetkiler dolayısıyla yapılan harcamaları kapsar.
261 ŞEREFİYE (Peştemallık) hesabı: Bir işletme devralınırken katlanılan maliyet ile söz konusu işletmenin rayiç bedelle hesaplanan net varlıklarının değeri arasındaki olumlu farkların izlenmesinde kullanılır. Şerefiyenin muhasebeleştirilmesi ve bilançoda gösterilmesi için bedelinin ödenmiş olması gerekir
ÖRNEK: İşletme, başka bir işletmenin isim hakkını ve iş bilgisini 10 yıl kullanmak karşılığında 110.000 TL+ 19.800 KDV’yi bankadan ödemiştir.
260 HAKLAR HESABI 110.000
191 İNDİRİLECEK KDV 19.800
102 BANKALAR HESABI 129.800

Maddi Olmayan Duran Varlıkların Edinimi
ÖZEL MALİYET

  • İşletme kiralayarak kullandığı bir duran varlık için varlığın değerini, ömrünü, verimini arttıran nitelikte bir harcama yaparsa;
  • “264. ÖZEL MALİYETLER HESABI” adıyla bir maddi olmayan duran varlık hesabına kayıtlayarak aktifleştirecek ve diğer maddi ve maddi olmayan duran varlık kalemleri gibi amortismana tabi tutacaktır.
ÖRNEK: İşletme kiralayarak kullandığı işyerine asansör sistemi kurdurmuş bunun için 30.000 TL KDV’yi bankadan ödemiştir.
264 ÖZEL MALİYETLER HESABI 30.000
191 İNDİRİLECEK KDV 5.400
102 BANKALAR 35.400
Maddi Ve Maddi Olmayan Duran Varlıklarda Amortisman
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR HESABI

  • Belirli bir ekonomik ömre sahip olan iktisadi kıymetler, kullanıldıkça aşınma ve yıpranmaya maruz kalırlar ya da teknolojik gelişmeler nedeniyle değer kaybına uğrarlar.
  • bu nedenle kullanım süreleri (ekonomik ömrü) içerisinde her sene maliyet bedelinin belli bir kısmıın, dönem giderlerine yazılması suretiyle amortismana tabii tutulurlar.
  • Amortisman varlığın maliyetinin gidere dönüşen kısmıdır ve varlığın değerindeki azalmayı ifade eder. Bu değer azalışı “Birikmiş Amortismanlar” hesabında izlenir.

TMS’ye göre yıllık Amortisman Hesaplama Yöntemleri:

  • Eşit paylı amortisman yöntemleri,
  • Azalan paylı amortisman yöntemleri,
  • Artan paylı amortisman yöntemleri,
  • Değişen paylı amorisman yöntemleri.


  • Eşit paylı amortisman yöntemleri

Amortisman Payı= Duran VarlıkMaliyeti- Kalıntı Değeri
Yararlı Ömür

  • VUK’a göre, Eşit Paylı Amortisman veya Azalan paylı Amortisman yöntemleri kullanılabilir.


Maddi Ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Satışı

Net Defter Değeri: Maliyet Bedeli- Birikmiş Amortisman
Satış Karı veya Zararı= Satış bedeli-Net defter değeri

Hesaplanan Satış Karı Veya Zararı;

  • TDHP’a göre, olağan dışı gelir veya olağan dışı gider olarak kaydedilir.
  • TMS’e göre, olağan gelir veya gider olarak kaydedilir.
Maddi Duran Varlıklar Satışı
ÖRNEK: İşletme 20.000 TL maliyet bedeli ve 8.000 TL birikmiş amortismanı olan bir demirbaşını 14.000 TL + % 18 KDV ile peşin olarak satmıştır.
255 DEMİRBAŞLAR BİR.AMORT
20.000 8.000


100 KASA HESABI 16.520
257 BİR. AMORT. 8.000
255 DEMİRBAŞLAR HESABI 20.000
391 HESAPLANAN KDV 2.520
670 DİĞ. OLAĞANDIŞI GELİR VE KAR HES. 2.000

Maddi Duran Varlıkların Yenileme Amacıyla Satışı
ÖZEL FONLAR:

  • Maddi Duran Varlıkların Satışı karla sonuçlanmış ve yenisini n alınması amacıyla satılmışsa, VUK’ a göre, satış karı gelir kaydedilmeyerek Öz Kaynaklarda üç yıl süre ile tutulabilir.
  • Bu işlem Yenileme Fonu olarak ifade edilir ve 549 ÖZEL FONLAR HESABI’nda izlenir.

ÖRNEK: İşletme 20.000 TL maliyet bedeli ve 8.000 TL birikmiş amortismanı olan bir demirbaşını yenilemek amacıyla 14.000 TL + %18 KDV ile peşin olarak satmıştır.

100 KASA HESABI16.520
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMAN8.000
255 DEMİRBAŞLAR20.000
391 HES. KDV2.520
549 ÖZEL FONLAR HESABI2.000


  • İşletme üç yıl dolmasına rağmen yeni bir demirbaş satın almazsa üçüncü yılı takip eden yılın sonunda yenileme fonunun, gelir kaydedilerek kapatılması gerekir.
  • İşletme üç yıl dolmadan yeni bir demirbaş satın alırsa; yenileme fonu, yeni alınan demirbaşın amortisman giderleriyle mahsup edilir.

Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar

Özel Tükenmeye Tabi Varlıkların Kapsamı Nedir?
Belirli bir maddi varlıkla çok yakından ilgili bulunan veya tamamen tüketime tabi varlıklar için yapılan, üretim çalışmalarının zamaın ve yoğunluğu ile sınırlı bir ömre sahip olan harcamaları içerir.


Özel Tükenmeye Tabi Varlıklarınİzlendiği Hesaplar

  • 271 ARAMA GİDERLERİ HESABI
  • 272 HAZIRLIK VE GELİŞTİRME GİDERLERİ HS.
  • 277 DİĞER ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLARHS.
  • 278 BİRİKMİŞ TÜKENME PAYLARI HESABI
MALİ BORÇLAR

Varlıkların finansmanı için işletme dışından geçici süre için sağlanan kaynaklar “YABANCI KAYNAKLAR” olarak nitelendirlir ve kısaca işletmenin borçlarını ifade eder.
YABANCI KAYNAKLAR NELERDİR?

  • KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR; Bir yıl içinde veya bir faaliyet dönemi içinde ödenecek borçlardır.


  • UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR; Vadeleri bir yılın üzerinde olan borçlardır.

MALİ BORÇLAR


  • İşletmeye nakit para girişi sağlayan ve geri ödenmeleri de nakitle yapılacak olan işletme dışından sağlanan borçlar mali borçlar (finansal borç) olarak nitelendirilir.

MALİ BORÇLAR NERELERDEN ELDE EDİLİR?

Mali borçlar,

  • bankalardan veya
  • diğer finansal kuruluşlardan kredi şeklinde sağlanabileceği gibi
  • borçlanma senedi niteliğinde menkul kıymet çıkartıp satılarak para ve sermaye piyasalarından da sağlanabilir. Örnek tahvil.

TDHP’DA KISA VE UZUN VADELİ MALİ BORÇLARIN İZLENDİĞİ HESAPLAR

3. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
30. Mali Borçlar(Kısa Vadeli)
4. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
40. Mali Borçlar(Uzun Vadeli)
300 Banka Kredileri
400 Banka Kredileri
301 Finansal Kiralama İşlermlerinden Borçlar
401 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar
302 Ertelenmiş Fin. Kir. Borçlanma Maliyetleri (-)
402 Ertelenmiş Fin. Kir. Borçlanma Maliyetleri (-)
303 Uzun Vad. Kredilerin Anapara Taksit Ve Faiz

304 Tahvil Anapara Borç Taksit Ve Faizleri

305 Çıkarılmış Bono Ve Senetler
405 Çıkarılmış Tahviller
306 Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
407 Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
308 Menkul Kıymet İhraç Farkları (-)
408Menkul Kıymet İhraç Farkları (-)
309 Diğer Mali Borçlar
409Diğer Mali Borçlar






  • 30 Mali borçlar grubu kredi kurumlarına olan kısa vadeli borçlar ile kısa vadeli para piyasası araçları ile sağlanan krediler ve vadesinebir yıldan daha az bir süre kalan uzun vadeli mali borçların ana para ve taksit faizlerini kapsar.


  • 40 Mali borçlar grubunda ise bilanço tarihi itibariyle vadesine 1 yıldan daha uzun süre olan banka ve diğer finans kuruluşlarından alınan krediler ile işletmece sermaye piyasalarından yararlanarak borçlanma amacıyla ihraç edilmiş olan menkul değerler yer alır.

MALİ BORÇ TÜRLERİ
Bu ünitede özellikle en çok başvurulan mali borç türü olan,

  • Banka Kredileri,
  • Çıkarılmış Bono Ve Senetler,
  • Çıkarılmış Tahviller.
ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

BANKA KREDİLERİ TÜRLERİ


NAKİT KREDİLERNAKİT OLMAYAN KREDİLER
1. İştira1. Teminat Mektubu Kredisi
2. İskonto2. Harici Garanti Kredisi
3. Avans Kredileri3. İth.Akreditif Kredisi
4. Borçlu Cari Hesap Kredileri 4.Kabul Kredisi
a.Açık Kredi
b.Kefalet Karşılığı Kredi
c. Maddi Teminat Karşılığı Kredi

NAKİT OLMAYAN KREDİLER

Nakit olmayan kredilerden Teminat Mektubu Kredisi;

  • Şekil, süre, limit ve teminatlarına göre açık kredi şeklinde olabileceği gibi maddi teminat karşılığı verilebilir.
  • Bu kredilerde faiz yükü söz konusu değildir; banka teminat mektubu karşılığında komisyon tahsil eder.

NAKİT KREDİLER

Avans Şeklindeki Kredi Nedir?

* Bankaların maddi kıymetlerin rehni karşılığı ve bir vade veya olayın doğması ile sınırlı olmak üzere verdikleri kredilere “avans” şeklinde kredi denir.


AVANS ŞEKLİNDEKİ KREDİLERİN ÖZELLİKLERİ;



  • Mal, senet, kıymetli maden ve menkul kıymetler gibi maddi kıymetler karşılığı olarak, banka tarafından nakit verilir.
  • Kredi hesabının açılış ve kapanış tarihleri arasında hesaptan para çekme veya yatırma işlemi gerçekleşmez.
  • Vade sonunda kredi borcu faizi ile birlikte ödenerek kredi hesabı kapatılır.

BORÇLU CARİ HESAP ŞEKLİNDEKİ KREDİLERİN ÖZELLİKLERİ;


  • Banka, işletmeye belirli bir limit dahilinde kredi tahsis eder,
  • Bu krediler vadeye bağlı değildir,
  • İşletme nakde gereksinimi olduğunda limiti aşmamak koşulu ile bu hesaptan para çekebilir ve para yatırababilir,
  • Açık Kredi, kefalet karşılığı kredi veya maddi teminat karşılığı kredi şeklinde açılabilir.

 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst