Aöf Görüşme Teknikleri Dersi 2.Ünite Ders Notları

tremendous

Forum Yöneticisi
Katılım
11 Ara 2012
Mesajlar
1,781
Tepkime puanı
8
Puanları
0
Bölüm:
MEZUN
Şehir:
İstanbul
Aöf Görüşme Teknikleri Dersi 2.Ünite Ders Notları

GÖRÜŞME KAVRAMININ TANIMI

Görüşme tekniği sayesinde karşımızdaki bireyin yaşadığı dünyayı nasıl gördüğünü anlarız. Görüşmede amaç kolaylıkla görülmeyen ya da ulaşılamayan bilgilere ulaşmaktır. Görüşme sosyal hizmetlerin temel bir faaliyeti en yaygın sosyal hizmet becerisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Görüşme bu meslekte temel bir araçtır. Çünkü sosyal hizmet faaliyetlerinin içeriği ve izleyeceği yol yönünde bilgi verir. Bu nedenle de bu görüşme tekniğini kullanan bir sosyal çalışmacının tam anlamıyla bu beceriye sahip olması yaşamsal bir öneme sahiptir. Bu nedenle Görüşme: amacı insanların yaşadıkları deneyimleri bu deneyimlere verdikleri anlamları anlamak olan ve bu deneyimleri dil yardımıyla birbirlerine aktardıkları bir süreçtir. sorular ve sorulara verilen cevaplar sayesinde sözel bir bilgi alış verişi söz konusudur. Görüşme bireyin yabancı bir kişinin iç dünyasına bilimsel bir yöntemle ulaşmasını sağlar. Görüşme sürecinde gözlemden çok sık faydalanılması görüşmede sadece sözlü iletişimin kullanılmadığı anlamına gelmektedir. Belirli amaç doğrultusunda yapılan gözlem görüşmenin önemli bir parçasını oluşturmaktadır ve görüşme sonunda elde edilen bilgilerin zenginliğini beraberinde getirmektedir. En basit anlamıyla görüşme katılımcıların üzerinde anlaştıkları bir amaç doğrultusunda yaptıkları bir sohbettir. Görüşme sürecinde gözlemin kullanılması görüşme sonucu elde edilen bilgilerin kalitesini arttırmaktadır. Bunun nedeni ise gözlem sayesinde sözsüz iletişiminde görüşmeye dahil edilmesidir. Telefon ya da internet aracılığıyla yapılan görüşmelerden ziyade yüz yüze yapılan görüşmeler karşımızdaki bireyi gözlemleme fırsatını daha çok vermektedir.
GÖRÜŞME VE SOHBET ARASINDAKİ FARKLAR SOHBET
GÖRÜŞME
Bilinçli üzerinde düşünülmüş bir planı amacı veya hedefi yoktur
Bilinçli olarak tanımlanmış planlanmış bir amacı veya hedefi vardır görev odaklıdır.
Açıkça tanımlanmış oluşturulmuş farklı rolleri ve yükümlülükleri yoktur
Açıkça tanımlanmış rol farklılıkları söz konusudur. Görüşmeci-başvuran gibi
Görüşme zamanı yeri süresi ve sıklığı gibi resmi bir düzenlemesi yoktur.
Üzerinde düşünülerek ayarlanmış yeri zamanı süresi ve sıklığı vardır.
Etkileşim sosyal beklentiler normlar çerçevesindedirler
Sosyal beklentiler ve normlar yerini mesleki norm ve yükümlülüklere bırakır.
Konuşma kalıpları gayri resmi dildir. Dolambaçlı sözler duraksamalar tekrarları vardır
Konuşma kalıpları resmi yapılanmış ve organize edilmiştir.
İletişim akışı dengelidir karşılıklıdır ve iki yönlüdür
Konuşma akışı dengeli değildir görüşmeciden ziyade başvuranın konuşması beklenir
Katılımcılar sohbeti başlatmak veya devam ettirmek için herhangi bir zorunluluk içinde değildir.
Görüşmeci iletişimi başlatmak ve amacına ulaşana kadar görüşmeyi devam ettirmek için mesleki bir zorunluluğa sahiptir.

ve duygusaldır. Yardım arayan bireylerin ihtiyaçlarını kızgınlık umutsuzluk çaresizlik gibi olumsuz duygu ve düşüncelerini kelimelere dökmeleri kolay bir iş değildir. Duygu ve tutumlara kişisel etkileşime daha çok yer verilmektedir.

SOSYAL HİZMETLERDE GÖRÜŞMENİN AMAÇLARI Sosyal hizmetlerin işlevleri aynı zamanda sosyal hizmette kullanılan görüşmenin amaçlarını oluşturur. Amaçlar şu şekildedir. Başvuran hakkında ailesi, akrabaları arkadaşları hakkında başvuranın sorunu hakkında bilgi toplamak. Başvuranın iç dünyasını hislerini keşfetmek Başvuran ve görüşmeci arasında karşılıklı bir ilişki geliştirmek Başvuranın sorunları ihtiyaçları kaynakları hakkında bilgi sahibi olmak. Başvuranın zihinsel durumunu anlamak. Başvuranın ruhsal durumunu düşünme sürecini hafıza gücünü incelemek vs

SOSYAL HİZMET GÖRÜŞMELERİNİ 3 BAŞLIK ALTINDA İNCELENİR.

1-Bilgi Toplama veya Sosyal İnceleme Görüşmeleri Başvuranın kişisel ya da sosyal sorunuyla ilgili olarak geçmiş yaşantısı hakkında bilgi toplanır. Amaç; sosyal çalışmacının başvuranı ve sorununu daha iyi anlamak ve çözüme en uygun sağlanacak hizmetin ne olduğunu ortaya çıkarmaktadır. Bu bilginin içinde yaş cinsiyet meslek durumu gibi nesnel bilgiler yanında duygular tutumlar gibi sübjektif bilgiler de yer almaktadır. Görüşme sadece başvuranla yapılmaz başvuranın ailesi akrabaları arkadaşları ve iş arkadaşları da diğer görüşülebilecek kişiler arasındadır. Sosyal inceleme görüşmelerinde başvuranla birbirini takip eden seri görüşmeler yapılır ve bilgiler biriktirilerek toplanır.

2-Teşhis veya Karar verme Görüşmeleri
Bilgi toplama görüşmelerine kıyasla daha amaç odaklıdır. Belirgin kararlar almaya yöneliktir. Örneğin çocuk istismarı olduğuna dair bir şikâyetin doğruluğunu kontrol etmek için bu tür görüşmeler yapılır. Bireyin davranışlarını algısını, tutumlarını etkileyen faktörleri anlamayı sağlar. İhtiyaçlarını, sorunlarını, imkânlarını, kaynaklarını ne? ne zaman? Nerede? vs. tarzındaki sorularla belirlemeyi çalışır. Bu sorularla sorunu teşhis etmek değerlendirmek ve sağlanacak hizmeti belirlemek mümkün olur. Bu görüşme ile örneğin başvuranın bir başka kuruma havale edilip edilemeyeceği belirlenir.

3-Tedavi Görüşmeleri Tedavi ya da terapötik (terapi amaçlı olan ) görüşmelerinin amacı başvuranlarda yada sosyal çevrelerinde değişim yaratmak veya her ikisini birden gerçekleştirmektedir. Amaç terapi sonucunda başvuranın sosyal işlevlerinin daha etkin olmasını sağlar. Başvuranın sosyal çevresine karşılık olarak sahip olduğu davranışları duyguları ve tutumları değiştirilmeye çalışır. Bu görüşmeler oldukça bireyselleşmiş ve kişiye özel olduğu için önceden bu görüşmelerin içeriğini oluşturmak oldukça zordur. Depresyona girmiş, yalnız ve intihara eğilimli bir başvuranla nasıl iş bulabileceği ve nasıl işe başvurabileceği konusunda tedavi görüşmeleri yapılabilir. Tedavi görüşmelerinde görüşmeci başvuranın duygularını tutumlarını veya davranışlarını değiştirmeye çalışır. Bunun içinde psikolojik ilke ve prosedürleri uygular bu görüşmelerde amaç: iletişim yoluyla yardım etmek ve sorunu çözmektir.

GÖRÜŞME TEKNİKLERİ
Başvurandan ziyade görüşmeciyi ilgilendirmektedir. Görüşmeci görüşmede kullanacağı tekniği görüşmeye başlamadan önce planlama aşamasında belirlemek durumundadır. Görüşme aracının önceden belirlenmesi görüşmenin içeriğinin, yapısının, sorulacak soruların ve sırasının yazılı hale gelmesi demektir. Yapılandırılmış Görüşme: Görüşme yapılan her kişiye aynı sorular sorulur. bu sorular önceden belirlenmiştir. Görüşme sırasında önceden belirlenen soruların dışına çıkmak mümkün değildir. Yapılandırılmış görüşme yapılacak kişilere yol gösterecek öneriler şu şekildedir. • Görüşmeye başlarken detaylı bir açıklamaya girmeyin standart bir açıklama formu kullanın • Daha önceden hazırlanmış sorulardan ve cevap anahtarlarından uzaklaşmayın. • Bir başkasının görüşmeyi bölmesine izin vermeyin,sorunun ne anlama geldiği hakkında yorum yapmayın vs.. Yarı-Yapılandırılmış Görüşme:Görüşmeden önce her kişiye sorulacak belirlenmiştir.fakat yapılandırılmış görüşmeden farkı görüşmeciye görüşme sırasında ihtiyaç duyduğu merak ettiği soruyu sorma esnekliği tanımasıdır.Ör:aynı hastalıklara yakalanmış olan aynı suçun mağduru olan,aynı sosyal hizmet tedavisini almış kişilerle bu tip görüşmeler yapılabilir.

Yapılandırmamış Görüşme:
Görüşmeci görüşme sırasında aklına gelen her türlü soruyu sorar gelen cevaplara göre yeni soruları şekillendirir. Bu şekilde elde edilen bilgi en düşük güvenilirliği ve geçerliliğe sahiptir. Diğer görüşme tekniklerine göre daha fazla zaman alır. Fakat hem görüşmeciye hem de görüşülen kişiye büyük bir esneklik tanır. Görüşmeci görüşme esnasında görüşmenin amacı ve içeriği doğrultusunda görüşmeyi belli derecelerde yönlendirir. Görüşmecinin görüşme üzerinde kontrolü her ne kadar düşük düzeydeyse de görüşme yapılan kişiyi görüşme amacıyla ilgili olarak tecrübelerini fikirlerini anlatması doğrultusunda cesaretlendirir. Görüşmenin yapılandırma derecesini belirleyen bir takım göstergeler vardır.1-Görüşme sorularının ve soruların sorulma sırasının önceden belirlenmiş olmasıdır2- cevapların kaydedilme biçimiyle ilgilidir. Yapılandırılmış görüşmede: önceden hazırlanmış bir cevap tablosu veya listesi kullanılmaktadır. Yapılandırılmamış görüşmelere: cevapların kaydedilmesinde bu tür sınırlamalar veya beklentiler daha azdır. Yapılandırılmış görüşmede daha çok kapalı sorular sorulurken yapılandırılmamış görüşmelere açık uçlu sorular sorulur. Açık uçlu soruların olası cevapları önceden belirlenemezken kapalı uçlu sorularda olası cevapları önceden belirlenmektedir. Yapılandırılmış görüşmede daha derin kapsamlı bilgi toplamak mümkün olur. Yapılandırılmış görüşmede yapılandırılmamış görüşme karşısında sahip olduğu bazı olumlu yanları olmasına rağmen bazı olumsuz yanları da söz konusudur. Görüşmenin belli alanlarla sınırlı kalması görüşme yapılan kişilerin anlatmak istedikleri konuların görüşme dışında kalmasına neden olabilir. Sosyal hizmetlerde bilginin güvenilirliği için yapılandırılmış görüşmeler tercih edilmektedir.

Odak GRUP Görüşmeleri:
Grup görüşmelerinde kullanılan tekniklerden bir tanesidir. Görüşmeciyle başvuran arasında birebir yapılan görüşmelerden farklı olarak odak grup görüşmelerinde bireysel hikayelerden ziyade belli bir grup yada topluluğun belli bir konu üzerindeki davranışları ve davranışlarının arkasındaki nedenleri anlaşılmayı çalışılır. Bireylerin bilgi ve tecrübeleri yanında nasıl düşündükleri neden o şekilde düşündükleri konusunda detaylı bilgi toplanır. Genellikle 6-12 gibi az sayıda kişiden oluşan gruplarda belli bir zaman sınırlaması içinde önceden belirlenmiş çerçevede konula ilgili düşüncelerin tartışılması sağlanır. Grubun normları hakkında bilgi toplanan odak grup görüşmelerinde görüşülen kişilerin serbest bir ortamda düşüncelerini dile getirmeleri önemlidir. Bu görüşmeler yapılandırılmış, yarı-yapılandırılmış veya yapılandırılmamış olabilir.

MODERATÖR:
önceden belirlenmiş bir tartışma akışı çerçevesinde grubu yönlendirerek belirlenen zaman dilimi içerisinde hedeflenen bilgileri derleyen kişidir. Hassas konular odak grup görüşmelerinde tartışılmaya çok uygun olmayabilir. Bazı bireyler bire bir görüşme yapmayı tercih edebilirler. Ayrıca bu teknikte grup baskısı sosyal onay alma gibi engeller görüşme yapılan kişilerin gerçek fikirlerine ulaşmayı engelleyebilir.

GÖRÜŞME TEKNİĞİNİN ÜSTÜN VE ZAYIF YÖNLERİ Sosyal hizmet mesleğinin temel amacı bireylerin sosyal sorunlarına çözüm bulmaktır.

GÖRÜŞME TEKNİĞİNİN ÜSTÜN YÖNLERİ

1. Derinlemesine Bilgi:
Görüşme tekniği özellikle zor ve duygu yüklü konuların konuşulmasında ve çıkarılmasında oldukça faydalı bir araçtır. Bireylere kendi hikâyelerini kendi sözleriyle kelimeleriyle anlatma imkânı tanır. ÖR:Sosyal hizmet görüşmelerinde görüşmeyi gerçekleştiren profesyonelin empati yeteneği sayesinde başvuranın farkında olduğu veya olmadığı bilinçaltına ittiği düşünce ve duyguları ortaya çıkarmak mümkün olur.Görüşmeyi gerçekleştiren profesyonel başvuranın rolüne belli bir süre girer beden dilini mimiklerini jestlerini kullanarak ve de kişisel anlayışını dillendirerek görüşmelerin daha etkili geçmesini sağlar.

2. Doğallık : Çoğu kişiye yazmaktansa sözel olarak sorulara cevap vermek daha kolay ve daha doğal gelir.Bir başka ifadeyle görüşme,bireylerin bilgi sunacakları doğal ortamlar yaratır.

3. Görüşme yapılacak Kişilere Ulaşmak: Görüşme sayesinde okuma yazma bilmeyenlerin küçük yaştaki çocukların görüşme yoluyla sorunlarını aktarmaları mümkün olur.Görüşmenin sunduğu diğer bir fayda ise eloktronik posta ile de görüşmelerin yapılabilmesidir.elektronık ortamda görüşmede özellikle içe dönük,utangaç yüz yüze gelmektense yazarak kendını ifade etmeyi tercih eden başvuranlardan detaylı bilgi alınmasını sağlar.

GÖRÜŞME TEKNİĞİNİN ZAYIF YÖNLERİ

1. Kişisel Yanlılık:
Görüşmelerde en tehlikeli durumlardan bir tanesi görüşmede yanlı davranılması önyargıların gerçek bilgilerin önünü tıkamasıdır. -Görüşmeciden kaynaklanan görüşülen kişiden kaynaklanan görüşmeci-görüşülen etkileşiminden kaynaklanan yanılgılar vardır. Görüşmecinin bilmeden yanlılığa neden olan faktörlerin başında onun özgeçmişi gelir. Sosyo-ekonomik düzey ırk,din,cinsiyet yaş,eğitim ve öteki deneyimler kişinin davranışını düzenleyen ve görüşmelerde etken olan faktörlerdendir. Görüşmeci ve görüşülen kişinin yaş cinsiyet kişilik bilgi beceri ve deneyimleri sonucu oluşan çeşitli tutum beklenti güdü ve algılamaları değişik davranış kalıpları oluşturur.

2. Yanlış Anlaşılmalar ve Eksik Hatalı bilgi toplanması: Görüşmelerin en büyük sıkıntısı kendimizi ya da olayları 7

anlatırken kullandığımız kelimelerin belirsiz oluşudur, başvuranın soruları yanlış anlaması ve verdiği cevapların görüşmeci tarafından yanlış bir şekilde anlaşılması görüşmelerin riskli yanlarından birini oluşturur. Görüşme konuları genellikle geçmişe dönüktür. Başvuranın hiç tanımadığı bir yabancıya güvenmemesi görüşme sürecinin tıkanmasına ve bilgilerin toplanmamasına neden olabilir. Transferans(aktarım),psikanalitik görüşmede hastanın özellikle çocukluğunda geçen olayları yakınlarına ve belli kişilerle ilgili olarak geliştirdiği bilinçli ve bilinçsiz duygu, düşünce ve isteklerini terapistine yöneltmesi anlamında kullanılır. Terapistin tedavi ettiği hastasına karşı bilinçli ya da bilinçsiz bir duygu düşünce geliştirmesine de karşıt transferans denir.

3. Özel Yaşamın Gizliliği: Görüşme, zaman içerisinde görüşmeci için çok özel olan olayların konuşulmasına kayabilir. Ör: söz konusu konuyu anketlerle karşılaştırdığımızda anketlerde istenen bireysel bilgiler oldukça sınırlıdır. Fakat görüşme başvuranın evinde gerçekleşiyorsa kişinin ailesi komşuları ev yaşantısı ev adresi gibi konularda bilgi toplamış olur.

4. Zaman ve Maliyet: Anketle karşılaştırıldığında sadece bir görüşmenin yapılabilmesi için gerekli olan süre çok uzundur.
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst