Aöf Türk Siyasal Hayatı Ders Notları

tremendous

Forum Yöneticisi
Katılım
11 Ara 2012
Mesajlar
1,781
Tepkime puanı
8
Puanları
0
Bölüm:
MEZUN
Şehir:
İstanbul
AÖF TÜRK SİYASAL HAYATI DERSİ NOTLARI

Türk Derneğinin Kuruluşu→1908
Türk Ocağının Kuruşulu→1912
Yusuf Akçura→ Üç Tarz-ı Siyaset ( Türkçülük akımı)
Ziya Gökalp→ Turancılık (ona göre her ulusun kültürü kendine özgüdür.)
1930’larda Türkçü-Turancı akımın sözcüsü → Hüseyin Nihal Atsız
Turancı Dergiler → Orhun,Bozkurt,Kopuz,Atsız Mecmuan
Ceride-i Havadis → Yarı resmi ilk Türkçe gazete (1840)
Kemalizm → 1930’lu yıllar
İlk Anadoluculuk Hareketi → Mükrimin Halil Yinanç (Anadolu Dergisi)=1923-1925
Anadoluculuk Akımları → Türkçü, Mavi, İslamcı, Milliyetçi
Türkçülüğün Esasları →Ziya Gökalp
Mavi Anadoluculuğa Göre Batılılaşmak→Öze dönmektir.
Mavi Anadoluculuk temsilcileri→ Sabahaddin Eyüboğlu, Halikarnas Balıkçıcı,Melih Cevdet Anday, Azra Erhat
İslamcı Anadoluculuk temsilcileri→Hüseyin Avni Ulaş Nurettin Topçu (1940’lar)
Türkçü Anadoluculuk→ Remzi Oğuz Arık
Yön Hareketinin Kurucusu → Doğan Avcıoğlu
Değişerek Aynı Kalma düşüncesi→ EdmundBurke
Kültürel Muhafazakârlar→ Mustafa Şekip Tunç, İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Peyami Safa, Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Yahya Kemal, Ahmet Hamdi Tanpınar
İslamcı Muhafazakârlar→ Sait Halim Paşa, Ahmet Cevdet Paşa, Namık Kemal, Ali Suavi, Ahmet Mithat Efendi, Mehmet Akif Ersoy, Necip Fazıl Kısakürek (bu düşünceyi Ahmet Cevdet Paşa sistemleştirdi.)
Milliyetçi Muhafazakarlar→Nurettin Topçu, Mümtaz Turhan, Erol Güngör, Samiha Ayverdi
Türkiye’de Siyasal Akımın 1. Nesli→ 1908
Türk İslam Sentezi → Aydınlar Ocağı tarafından kavramsallaştırıldı.
Milli kültür politikasının dayanakları → Türklük ve İslam
Sol Yaklaşım → Fransız ihtilaline dayanır. Temelinde insan eşitlik ve emek vardır.
Türkiye İşçi Partisi (TİP)→ 1961
Türkiye’nin Kore’ye asker göndermesini ve NATO’ya girmesini kınayan → Türk Barışseverler Cemiyeti.
Liberal kavramını ilk kullanan → Adam Smith(Liberalizm 17. Yy.’da ortaya çıktı. Sloganı “ Bırakınız Yapsınlar”
Demokrat Parti →1946’da Celal Bayar kurdu. 1950’de Adnan Menderes devraldı. Özgürlükçü tutumu zamanlar baskıcı bir tutum halini aldı. Kapatıldıktan sonra siyasi mirasının Adalet Partisi üstlendi.
Kendisini merkez ya da orta sağ olarak tanımlayanlar→ programlarında liberal temalar vardır ama uygulamada bunu gerçekleştirmezler.
Anavatan Partisi→ 1983 yılında Turgut Özel kurdu, ilk dönemlerinde daha çok koalisyon özelliği vardır, Liderleri muhafazakar-milliyetçi kesimdendir.
Türkiye’de Feminist İdeoloji→ 1981-1984
Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği kuruluşu→ 1987
Sekülerleşme → Toplumsal ve kültürel alanların dinsel kurum ve sembollerin hakimiyetinden uzaklaşması
Laique (Laik) → Kilise hiyerarşisi dışında kalan geniş kesimler
Türkiye’de seküler değil laik sözcüğünün kullanılma nedeni→ Osmanlı Aydınlarının Fransız modernleşme sürecinden etkilenmeleri
ABD’de devlet dini tecrübeler karşısında tarafsızdır.
Doğa yasasını tanrı yasası sayan→ Namık Kemal (Genç Osmanlılar akımının temsilcisidir.)
Osmanlıda din ve devlet işlerine bakanlar → Ulema ve Şeyhülislam
Padişah kanunnamelerinin gerekçesi → Yönetimin kendine özgü zorunlulukları
Tanzimat Fermanı → 1839 (bu ferman sekülerleşme anlamında önemli bir adımdır.)
Müslüman ve gayrimüslimlere eşitlik getiren → Islahat Fermanı (1856)
Jön Türkler → Pozitivist anlayışa yatkındır
Birinci Mecliste Mustafa Kemal’e Muhalif olanlar→ İkinci Grup(bu grup hilafetin kaldırılmayacağı güvencesiyle saltanatın kaldırılmasını destekledi)
Saltanatın Kaldırılması→ 1 Kasım 1922
Hilafetin Kaldırılması → 3 Mart 1924
Laikliğin anayasaya girmesi → 1937
1924 Anayasasının 2. Maddesi olan Türkiye devletinin dini islamdır ibaresinin kaldırılması →1928
Laikleşmeye dair ilk adım → Memurlara şapka giyme zorunluluğu getirilmesi
Şapka Kanunu → 25 Kasım 1925
Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması → 30 Kasım 1925
Medeni Kanunun Kabulü→ 17 Şubat 1926
İsteğe bağlı din derslerinin ilkokula konulması → 1949 yılında CHP tarafından konulmuştur.
Demokrat Parti(DP)kuruluşu → 1946 (bu parti Türkçe ezan okunmasını kaldırdı,islam dinine karşı hoşgörülüydü, 1953 yılında radyoda Ahlak saati programı başlattı)
Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Kanunu→ 1951
Darbeden sonra kurulan Adalet Partisi (AP)→ İlk genel başkanı Ragıp Gümüşpaladır. Dönemin cumhurbaşkanı Cemal Gürsel 1964 kongresinde laik ve Atatürkçü olduğu için Süleyman Demirel’in genel başkan olmasını istedi.
Milli Nizam Partisi →1970 yılındaİskenderpaşa Cemaati (Şeyh Mehmet Korkut) tavsiyesiyle kurulduğu biliniyor. Kurucusu Necmettin Erbakandır.
Nakşibendiliğin Kolları→ İskender Paşa Cemaati, Erenköy Cemaati, Menzil Dergahı, İsmail Ağa Cemaati
Süleymancılığı tanımlamak kolay değildir.
Nurculuğun kaynağı → Said Nursi’nin düşünsel mirası
Laiklik karşıtı olması gerekçesiyle kapatılan partiler → Millet Partisi (MP), İslam Demokrat Partisi (İDP),Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF), Fazilet Partisi (FP)
Liselere seçmeli din dersi konulması → 1967 yılında Adalet Partisi tarafından konuldu.
CHP ve MSP koalisyon hükümeti → 1974
Alevilere hitap eden ve Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din şurasında temsil edilmesini sağlayan parti → Birlik Partisi (1966)
Modern Türkiye tarihinde ordunun oynadığı siyasal rol → Osmanlının son döneminde başlar
Ali Bayramaoğlu’ na göre →Cumhuriyet dönemiyle Türkiye’de savaş yönetim modeli yerleşti.
Cumhuriyet tarihinin ilk açık darbesi →27 Mayıs 1960(Bu darbe hiyerarşi dışı bir darbedir. Darbeden sonra 1961 seçimlerine kadar ülkeyi Milli Birlik Komitesi yönetmiştir.)
Demokrat Partiye DP 1950’lerde 3 seçimi kazandıran hegemonya projesinin ayakları→ Ekonomik kalkınma, patronaja dayalı yeniden dağıtım, muhafazakar modernleşme, milli iradenin gerçekleşmesi olarak demokrasi
Hegemonya→ Farklı sınıfsal veya sınıf bağlantılı toplumsal güçlerin belirli bir sınıfın siyasi, entellektürel ve ahlaki önderliği altında örgütlenmesidir.
Hürriyet Partisi → Demokrat partiden ayrılan milletvekilleri kurmuştur.
İlk Hedefler Beyannamesi → Düşünce ve ifade özgürlüğü, din ve inanç özgürlüğü, toplanma ve dernek kurma özgürlüğü, sosyal hakların tanınması
1961 darbesi sonrasında kurulan hükümetler Ulaştırma Bakanlığını askerlere tahsis etmiştir.
27 Mayıs darbesinin sanayileşme alalında attığı en temel adım → Devlet Planlama Teşkilatı kuruldu (1960)
1965 seçiminde iktidara gelen Demirel başkanlığındaki AP ‘nın orduyla ilişkisi → Tarafsızlaştırarak yakınlaşma (bu stratejiji adlandıran Ümit Cizre Sakallıoğlu)
Darbeyi meşru olarak gören → SamuelP.Huntington
Türkiye’de radikal dönüşümün askerler katkısıyla olacağının savunan görüş → Yön Dergisi
15-16 Haziran’da işçilerin sokağa dökülme nedeni→ AP’nin işkolu barajını aşırı yükselterek DİSK’i tasfiye etme çabası
Ademimerkeziyetçi olan → Prens Sabahattin
Mehmet Cavit Bey → Klasik iktisattan etkilendi. Devletin ekonomideki rolüne eleştiri getirdi Adam Smith’in görüşünü savundu.
Liberal iktisat politikalarını eleştirenler → Zohrap Efendi, Ahmet Mithat Efendi, Musa Akyiğitzade, Mizancı Murat Bey.(hepsi himayeciliği savunmuşlardır)
Osmanlıda yabacılara tanınan ilk kapitülasyon→ Fatih Sultan Mehmet zamanında Venediklilere uygulandı.
1923-1929 dönemini iktisadi açıdan 1908-1922 dönemine benzeten → Korkut Boratav
İzmir İktisat Kongresi→ 1923
Devletçiliği amaç olarak gören → Kadrocular (Burhan AsafBelge,Şevket Süreyya Aydemir, Yakup Kadri Karaosmanoğlu,Vedat Nedim Tör)
Devletçiliği araç olarak gören→ Ahmet Hamdi Başar
Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı → 1934 yılında ülke kaynaklarını değerlendirerek ithal edilecek ürünleri yurt içinde üretmek için yapıldı.
İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı→1936 ilkine ek olarak enerji ve madenciliğe ağırlık verildi.
BrettonWoods Anlaşması →Amerikan dolarını altına eş düzeyde uluslararası bir para olarak kabul edildi. Bu anlaşma ile İMF ve dünya bankası kuruldu.
Türkiyede İlk devalüasyon → 7 Eylül 1946
TürkiyeninİMF’ye ve Uluslararası kalkınma bankasına üye olması →1947
Türkiyenin Marshall Yardımından yararlanmak için 1947 de hazırladığı plan → Vaner Planı (Tarım ağırlıklı bir kalkınmadır)
Marshall Planı → 2. Dünya savaşından sonra Avrupanın yeniden imarı ve savaş sonrası Sovyet tehdidi karşısında ABD’nin uyguladığı plandır. Türkiye 1948 de dahil oldu
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst