iktisad teorisi notları

güldeste

Yeni Üye
Katılım
29 Ağu 2008
Mesajlar
427
Tepkime puanı
5
Puanları
0
Şehir:
Ordu
İktisadi olaylar

Bazı geniş faaliyet alanlarını iktisadi olarak tanımlamak mümkündür...Örneğin ;tüketim, üretim ve alışverişi kolaylıkla bu tür insan faaliyetleri arasına sokabiliriz...

İktisadi miktarlar

Ekonomik olaylar sonucu, belli miktar ya da tutarlar ortaya çıkabilir.Bu miktarlar iktisat biliminin araştırma alanına girecektir.İktisat bilimi, iktisadi olaylar sonucu ortaya çıkan büyüklükler ve sayılarla da ilgilidir.

İktisadi Organizasyonlar

İktisadi faaliyette, alışveriş yapan ev kadınının ya da bir şirketin satın alma müdürünün kişisel etkileri olmakla birlikte, temsil ettikleri iktisadi organizasyonun özellikleri büyük önem taşır.Bu nedenle İktisadi organizasyonların ve iktisadi organizasyonlardan oluşan genel yapının incelenmesi de iktşsat açısından önemlidir.

İktisadın Yorum Görevi

Bir olayın analizi, o olayın başlangıç ve bitişi arasındaki ilişkileri sistematik olarak açıklamaktır.Başka bir deyişle neden sonuç ilişkilerini bilimsel olarak ortaya koymaktır.Herhangi bir şeyi analiz etmekten amaç, gerçeklerin seçilip yorumlanacağı bir kurallar yapısının yani kuramın oluşturulmasıdır.

İktisadi Açıdan Önem Taşıyan Gerçeklerin Seçilmesi

İktisatçı, Bir olayı anlatırken ya da analiz ederken, olayın kendisini en çok ilgilendiren kısımlarını soyutlar ve bu basit olayda bile tüm gerçeklerle değil, sadce seçtiği bazı gerçeklerle ilgilenir.Bir ev hanımının 100 birim para vererek bakkaldan 2 kg un satın aldığını varsayalım.Bu örnekte ilgili gerçekler, iki birey vardır.Bunlardan biri alıcı, diğeri satıcıdır.Bu alışverişte iki mal sahip değiştirmiş, satıcı 2 kg unu ev hanımına satarken ev hanımı da 100 birim bedel ödemiştir.Yine bu örnekte un miktarı ( 2kg ), para miktarı ( 100 ) ve fiyat ( 100/2=50 TL/kg ) vardır.Bu olayla ilgili olarak, başka kimselerin merak ettikleri sayılamayacak kadar çok başka gerçekler de vardır.İlgisiz gerçekler; bir belediye zabıtı memuru unun taze olup olmadığını, bir ressam olayın ve manzaranın artistik yönlerini, bir romancı tarafların duygularını, terzi kişilerin giysilerini merak edebilir.Bütün bunlar yukarıdaki örneğimizin konusu olan olayla ilgili gerçeklerdir.Ancak kuşkusuz bu saydıklarımız da olayla ilişkili tüm gerçekleri kapsamaktan uzaktır.

İKTİSAT VE REFAH

İktisadı, kıt kaynakların seçenek kullanımları arasındaki akılcı insan davranışlarının incelenmesi biçiminde tanımladığımızda; insanların refahını sağlamak amaç, iktisadi davranışlarsa sadece bir araç olmaktadır.

İKTİSADIN SINIRLARI

İktisat arkadaşlık, yurtseverlik, içtenlik ya da sadakat gibi sayısal olarak ölçülemeyen konularda değerleme yapamaz.Bunun yanında bu tür kavramları inkâr da etmez.Hatta bazen bunları sayılabilir bazı değerleri açıklamak için kullanabilir.Örneğin, aynı işe verilen ücretlerdeki farklılığı, tehlike, işten hoşlanma, arkadaşların nazik oluşu, işverenlere sadakat gibi kavramlar olmazsa açıklamak olanaksızdır.

İKTİSATTA KULLANILAN YÖNTEMLER

İktisadi analizin yöntemlerini gözlemlere dayanan istatiksel yöntem ve mantıksal akıl yürütmeyle sınırlamaktadır.Bu iki yöntemde kullanılan araçlar farklı olmakla birlikte, esas farklılık kullanılan gerçeklerden ileri gelmektedir.

1- İstatiksel Yöntem

Geçmişte derlenmiş veriler arasındaki kurallar bulunmaya ve bundan bir yorum yapmaya çalışılmasıdır.İstatiksel yöntem, doğal bilimlerdeki kontrollu deneylerin, sosyal bilimlerdeki kötü bir ikamesidir.Mesela kimya alanında deney yaparken, incelediğimiz konuyla ilgisi olmayan tüm faktörleri deney tüpümüzün dışında bırakır ya da değerlerini sabit tutmayı sağlayarak ortaya çıkan sonuca etkisini kontrol etmeye çalışırız.Halbuki istatiksel yöntemi kullandığımızda, incelediğimiz değişkenler dışındaki etkenlerin değişmesine engel olamayız.

2- Mantıksal Akıl Yürütme

Gerçeklerin değişmasi halinde, iktisadi kuram yardımıyla sonuçlarda, ne gibi değişiklik olacağı mantık yoluyla saptanmaya çalışılır.İstatiksel yöntem bu yöntemin tamamlayıcısı olarak görev alacaktır.Mantıksal akıl yürütmenin en önemli araçlarından biri de matematiktir.

İKTİSADİ VARSAYIMLARIN MATEMATİKSEL İFADESİ OLARAK FONKSİYONEL İLİŞKİ



Bir ilişkiyi fonksiyon biçiminde ifade edebilmek için iki aşama gerekir.Önce her kavram için bir simge saptanır ve daha sonra bu ögelerin birbirleri ile ilişkisini belirleyen bağımlılık ifade edilir.Örneğin, bir maldan talep edilen miktar ( Qd ), o malın fiyatına ( P ) bağlıysa, bu durumu ifade etmek için
Qd = f ( P ) fonksiyonel gösterimi yapılabilir...Burada eşitliğin solunda yer alan simgenin ifade ettiği faktörün, sağındaki faktör tarafından belirlendiğini ifade eden "f " fonksiyon işareti de yer almaktadır.Matematikte bu faktörlere değişken adı verilmekte ve bu ilişkide Qd bağımlı , P ise bağımsız değişken olmaktadır.Klasik olarak bu biçimde gösterilir ve buradan sadece fiyatın talebi etkilediği anlaşılmalıdır.Bir fonksiyonun bu biçimde ifadesine fonksiyonun kapalı gösterimi denir.Bir ilişkinin yönü ve miktarını bellli edecek sayı yada simgeler de açık olarak yazıldığında, yani bu fonksiyonun örneğin,
Y= a X2 + bX - c biçimindeki ifadesine fonksiyonun açık gösterimi denir. Açık gösterimli fonksiyonlar artan, azalan ya da sabit olabilir.

Fonksiyonel İlişkinin Farklı Anlatım Yolları

Bir fonksiyonel ilişkiyi üç değişik yöntemle ifade edebiliriz :

1- Sözle Anlatım

Bir ülkede milli gelir sıfır TL. olsa bile, tüketiciler yıllık 2 birim parayı tüketime ayırmak zorundadırlar.Bu ülke tüketicileri, harcanabilir gelirdeki artışın
%70'ini de tüketime ayırmakta ve her milli gelir düzeyi için bu eğilimlerini sürdürmektedirler.

2- Çizimle Anlatım ( Geometrik Anlatım )

Çizimle anlatımda dikkat edilmesi gereken nokta çizimde nelerin yer alması gerektiğidir.Bu anlamda, bir çizimde olması gereken dört unsurdan bahsedebiliriz.Bunlar;

*Çizimin başlığı
*Eksenlerin isimleri
*Eksenlerin değerleri
*Çizimdeki fonksiyonel ilişkiyi gösteren eğri

3- Cebirsel Anlatım

Cebirsel anlatım bir formülle gösterilebilir.Yani; C = 2 + 0,7 Yd formülüyle ilişkiyi göstermiş oluruz.
Bu anlatımlardan en kısa, zahmetsiz ve yoruma yer bırakmayanı, cebirsel anlatımdır.Ancak cebirsel anlatımın bir tek sakıncası vardır.O da bu dili bilmeyenlere bir şey ifade etmemesidir.

İktisatta Kullanılan Değişken Türleri

a) Dışsal Değişken : Değeri model dışında belirlenen değişkenlerdir.

b) İçsel Değişken : Değeri model içinde belirlenen değişkenlerdir.

c) Stok Değişken : Değeri zamanın belirli bir anında ölçülen değişkendir.Örneğin; bir baraj gölünde birikmiş olan suyun m3 cinsinden değeri gibi.

d) Akım Değişken : Belirli bir zaman dilimi için ölçülen değişkendir.Servet stok, gelir ise akım değişkene örnektir.

İktisatta Ortalama ve Marjinal Değerler

Ortalama Değer : Bağımsız değişkenin bir birimi başına hesaplanan toplam değerdir.Toplam değerin miktara bölünmesi ile bulunur.

Marjinal Değer : Bağımsız değişkeni bir birim arttırdığımızda toplam değerde meydana gelecek değişmeyi ölçer.Toplam değerdeki değişmenin miktarda yaşanan değişmeye oranlanması ile hesaplanır.
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst