1-) Şîrler pençe-i kahrımda olurken lerzán
Beni bir gözleri âhûya zebûn etti felek
beyitindeki “şîr” kelimesi hangi anlama gelmektedir?
A) şiir
B) şair
C) arslan
D) kaplan
E) el
________________________________________
2-) Eski Türk edebiyatı dönemi içerisinde Türk şair ve yazarlarının Arap ve Fars kültürünü benimsemelerinin tarihî ve sosyal nedenleri vardır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan birisi değildir?
A) İran ve Arap milletleri ile din birliği
B) Osmanlı devletinin bir cihan devleti olmak istemesi
C) İranlıların İslam dinini Türklerden yaklaşık 200 yıl önce kabul etmeleri
D) İranlılarla komşuluk ilişkilerinden doğan yakınlaşma
E) Türk kültür ve edebiyatının yeterli olgunluğa ulaşmamış olması
________________________________________
3-) Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinde de adları geçen ve “melâ’ike-i mukarrebîn” olarak isimlendirilen dört büyük melekten değildir?
A) Rıdvan
B) Cebrail
C) Azrail
D) Mikail
E) İsrafil
________________________________________
4-) Serv ile kāmetüne kimse dimez hem-serdür
Mentehâ kāmetün andan dahi bâlaterdür
beytinin vezni hangidir?
A) fe’ilâtü fâ’ilâtün fe’ilâtü fâ’ilâtün
B) fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün
C) fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün
D) fe’ûlün fe’ûlün fe’ûlün fe’ûl
E) metâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün
________________________________________
5-) “Mef’ûlü mefâ’ilün fe’ûlün” vezninin ilk tefilesinin son açık hecesiyle ikinci tefilesinin ilk açık hecesinin birleşerek tek kapalı hece hâline gelmesine ne ad verilir?
A) vası
B) imâle
C) zihaf
D) teşdid
E) sekt-i melih
________________________________________
6-) Hangisi sözcüğünün sayısal değeridir?
A) 1-2-3-4
B) 5-6-7-8
C) 20-30-40-50
D) 60-70-80-90
E) 100-200-300-400
________________________________________
7-) Gökyüzünde İsâ ile
Tûr dağında Mûsâ ile
Elindeki asâ ile
Çağırayım Mevlâm seni
dörtlüğünde aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi vardır?
A) iktibas
B) irad-ı mesel
C) tevarüd
D) telmih
E) Tazmin
________________________________________
Leblerin yâd eyledi yârin lisân-ı hâl ile
Kıldı bir şîrin hikâyet gonce-i rengîn-eda
Beyitte altı çizili söz grubu hem birinci mısranın sonunda hem de ikinci mısranın başında farklı anlamlar oluşturacak şekilde kullanılmıştır. Bu anlatım biçimi hangisidir?
A) sihr-i helâl
B) tecahül-i arit
C) ihâm-ı tezad
D) ihâm-ı tenasüb
E) irâd-ı mesel
________________________________________
9-) Sözün tûtiyle bülbülden işitdim
Girü şâhın senâsını iş itdim
beyitindeki kafiyenin türü hangisidir?
A) mücerred kafiye
B) cinaslı kafiye
C) mürdef kafiye
D) mukayyed kafiye
E) müesses kafiye
________________________________________
10-) Aşağıdakilerden hangisi kafiye kusurlarından değildir?
A) sinad
B) ita
C) ikfa
D) ikva
E) işba
________________________________________
11-) Tesis ile revi arasındaki harf hangisidir?
A) dâhil
B) ridf
C) kayd
D) huruc
E) mezîd
________________________________________
12-) Kâmil olmaklıkda en evvelki şart
Eylemektir lâyıkıyla nefsi zabt
Beyitteki kafiyenin türü hangisidir?
A) mücerred kafiye
B) mürdef kafiye
C) mukayyed kafiye
D) cinaslı kafiye
E) müesses kafiye
________________________________________
13-) Cihan-ârâ cihan içredir arayı bilmezler
Ol mahiler ki derya içredir deryayı bilmezler
beyitinin ikinci mısrası zaman içerisinde daha çok söylenerek bir özlü söz hâline gelmiştir. O hâlde bu mısra nedir?
A) hüsn-i matla
B) hüsn-i makta
C) mısra-ı azade
D) mısra-ı berceste
E) mahlas
________________________________________
14-) Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden değildir?
A) teşbib
B) tegazzül
C) dua
D) câize
E) fahriyye
________________________________________
15-) Var mı hele söylenmedik söz
Kalmış mı meğer denilmedik söz
beyitinde ilk mısra amacı ifade için yeterli olduğu hâlde şair aynı anlamda ikinci bir söz daha söylemiştir. Burada hangi ifade şekli vardır?
A) icaz
B) itnab
C) tezyil
D) müsâvât
E) Fesâhat
________________________________________
16-) Teşbihteki “müşebbehün bih” ve “müşebbeh” yerine istiarede kullanılan terimler hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) câmi-müsteârün leh
B) müsteâr-müsteârün leh
C) müstear-câmi’
D) müsteârün bih-müstear
E) müsteârün bih-müsteârün leh
________________________________________
17-) Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) murabba-üçlü
B) muhammes-beşli
C) müseddes-altılı
D) müsebba-yedili
E) müsemmen-sekizli
________________________________________
1 “Terbi” için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Bir beyte dört mısra eklenerek oluşur.
B) Bir mısraya dört beyit eklenerek oluşur.
C) Bir beyte iki mısra eklenerek oluşur.
D) Bir mısraya iki beyit eklenerek oluşur.
E) Bir beyte iki beyt eklenerek oluşur.
________________________________________
19-) İki kat oldu vücûdum kocadum kat kaldum
Melekü’l-mevt selamını eğildim aldım
beyitinde şair yaşlılıktan meydana gelen bel büküklüğünün Azrail’in selamını almak için olduğunu söylüyor. Buradaki edebî sanat hangisidir?
A) ihâm-ı tenâsüb
B) ihâm-ı tezâd
C) sihr-i helâl
D) hüsn’-i ta’lil
E) tecahül-i arif
________________________________________
20-) Hamide kadlerine rişte-i eşki takıp bunlar
Atarlar tir-i mâksud-ı nedendür yayı bilmezler
(hamide: eğilmiş kad: boy rişte-i eşk: gözyaşı ipi tir- maksud: maksat oku)
Yukarıdaki beyitte aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi yoktur?
A) tezâd
B) açık istiare
C) tenasüb
D) iham
E) teşbih-i beliğ
________________________________________
21-) Harabat ehline dûzah azabın anma ey zâhid
Ki bunlar İbn-i vakt oldu gam-ı ferdayı bilmezler.
Beyitte kullanılan “harabat ehli” ve “ibn-i vakt”; “dûzah azabın” ve “gam-ı ferda” birbiriyle aynı doğrultuda kullanılmıştır.
Bu beyitteki anlam sanatı hangisidir?
A) iham-ı tenasüb
B) müretteb leff ü neşr
C) tenasüb
D) iham-ı tezad
E) gayr-ı müretteb leff ü neşr
________________________________________
22-) Gökten bir inci
Seçemeyen gemici
Yol bulamadı gemisine
Yukarıdaki şiirde aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi vardır?
A) teşbih-i beliğ
B) infâk
C) kapalı istiare
D) açık istiare
E) Teşhis
________________________________________
23-) Benim adım dertli dolap
Suyum akar yalap yalap
Böyle emreylemiş çalap
Anun içün inilerüm
Dörtlükteki anlatım biçimi hangisidir?
A) açık istiare
B) kapalı istiare
C) teşbih-i beliğ
D) mecaz-ı mürsel
E) teşhis ve intak
________________________________________
24-) Sordum meğer bu dürc-i denendir dedim dedi
Yok yok devâ-yı derd-i nihâhın durur senin
Beyitteki anlam sanatı hangisidir?
A) istifham
B) teşhis
C) rücû’
D) intak
E) istiare
________________________________________
25-) “Bu okul sizi hayata en iyi şekilde hazırlayacaktır.” cümlesindeki anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) teşbih
B) mecaz-ı mürsel
C) istiare
D) ta’riz
E) kinaye
________________________________________
26-) Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,
“Medeniyet!” dediğin tek dişi kalmış canavar?
şiirde “ulusun” ifadesi hem “ulumak” hem de “ulu olmak” anlamlarında iki ayrı anlama gelecek şekilde kullanılmıştır. Bu anlam sanatı hangisidir?
A) tevriye
B) tecrid
C) iltifat
D) rücu’
E) mübâlâğa
________________________________________
27-) “Aynı kökten türemiş iki veya daha fazla sözcüğün aynı ibarede bulunmasına” ne ad verilir?
A) cinas
B) sec
C) akis
D) iştikak
E) irsâd
________________________________________
2 Cinası meydana getiren kelimeler hareke ve sükûnda farklılık gösteriyorsa bu tür cinaslara ne ad verilir?
A) cinas-ı müzeyyel
B) cinas-ı mutarraf
C) cinas-ı musahhaf
D) cinas-ı lâhik
E) cinas-ı muharref
________________________________________
29-) Kabz u bastı bu yolun der-pey olur birbirine
Her düzün bir yokuşu her yokuşun bir düzü var
beytinin ikinci mısrasında tamlayan ve tamlanan yer değiştirmiştir.
Burada hangi söz sanatı vardır?
A) cinas
B) iade
C) akis
D) irsad
E) muvazene
________________________________________
30-) Elemin Kays’a kıyas etme dil-i mahzûnun
Yok idi aklı ne derdi var idi Mecnûn’un
beyitinde beytin Mecnûn şeklinde bitirileceği Leyla ve Mecnun hikâyesinde Mecnun’un asıl adı olan Kays’ın kullanılmasıyla hissettirilmiştir.
Buradaki söz sanatı hangisidir?
A) cinas
B) irsad
C) musazene
D) akis
E) İade
________________________________________
1-) C
2-) E
3-) A
4-) B
5-) E
6-) C
7-) D
A
9-) B
10-) E
11-) A
12-) C
13-) D
14-) D
15-) B
16-) E
17-) A
1 C
19-) D
20-) A
21-) B
22-) D
23-) E
24-) C
25-) B
26-) A
27-) D
2 E
29-) C
30-) B
Beni bir gözleri âhûya zebûn etti felek
beyitindeki “şîr” kelimesi hangi anlama gelmektedir?
A) şiir
B) şair
C) arslan
D) kaplan
E) el
________________________________________
2-) Eski Türk edebiyatı dönemi içerisinde Türk şair ve yazarlarının Arap ve Fars kültürünü benimsemelerinin tarihî ve sosyal nedenleri vardır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan birisi değildir?
A) İran ve Arap milletleri ile din birliği
B) Osmanlı devletinin bir cihan devleti olmak istemesi
C) İranlıların İslam dinini Türklerden yaklaşık 200 yıl önce kabul etmeleri
D) İranlılarla komşuluk ilişkilerinden doğan yakınlaşma
E) Türk kültür ve edebiyatının yeterli olgunluğa ulaşmamış olması
________________________________________
3-) Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinde de adları geçen ve “melâ’ike-i mukarrebîn” olarak isimlendirilen dört büyük melekten değildir?
A) Rıdvan
B) Cebrail
C) Azrail
D) Mikail
E) İsrafil
________________________________________
4-) Serv ile kāmetüne kimse dimez hem-serdür
Mentehâ kāmetün andan dahi bâlaterdür
beytinin vezni hangidir?
A) fe’ilâtü fâ’ilâtün fe’ilâtü fâ’ilâtün
B) fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün
C) fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün
D) fe’ûlün fe’ûlün fe’ûlün fe’ûl
E) metâ’îlün mefâ’îlün fe’ûlün
________________________________________
5-) “Mef’ûlü mefâ’ilün fe’ûlün” vezninin ilk tefilesinin son açık hecesiyle ikinci tefilesinin ilk açık hecesinin birleşerek tek kapalı hece hâline gelmesine ne ad verilir?
A) vası
B) imâle
C) zihaf
D) teşdid
E) sekt-i melih
________________________________________
6-) Hangisi sözcüğünün sayısal değeridir?
A) 1-2-3-4
B) 5-6-7-8
C) 20-30-40-50
D) 60-70-80-90
E) 100-200-300-400
________________________________________
7-) Gökyüzünde İsâ ile
Tûr dağında Mûsâ ile
Elindeki asâ ile
Çağırayım Mevlâm seni
dörtlüğünde aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi vardır?
A) iktibas
B) irad-ı mesel
C) tevarüd
D) telmih
E) Tazmin
________________________________________
Leblerin yâd eyledi yârin lisân-ı hâl ileKıldı bir şîrin hikâyet gonce-i rengîn-eda
Beyitte altı çizili söz grubu hem birinci mısranın sonunda hem de ikinci mısranın başında farklı anlamlar oluşturacak şekilde kullanılmıştır. Bu anlatım biçimi hangisidir?
A) sihr-i helâl
B) tecahül-i arit
C) ihâm-ı tezad
D) ihâm-ı tenasüb
E) irâd-ı mesel
________________________________________
9-) Sözün tûtiyle bülbülden işitdim
Girü şâhın senâsını iş itdim
beyitindeki kafiyenin türü hangisidir?
A) mücerred kafiye
B) cinaslı kafiye
C) mürdef kafiye
D) mukayyed kafiye
E) müesses kafiye
________________________________________
10-) Aşağıdakilerden hangisi kafiye kusurlarından değildir?
A) sinad
B) ita
C) ikfa
D) ikva
E) işba
________________________________________
11-) Tesis ile revi arasındaki harf hangisidir?
A) dâhil
B) ridf
C) kayd
D) huruc
E) mezîd
________________________________________
12-) Kâmil olmaklıkda en evvelki şart
Eylemektir lâyıkıyla nefsi zabt
Beyitteki kafiyenin türü hangisidir?
A) mücerred kafiye
B) mürdef kafiye
C) mukayyed kafiye
D) cinaslı kafiye
E) müesses kafiye
________________________________________
13-) Cihan-ârâ cihan içredir arayı bilmezler
Ol mahiler ki derya içredir deryayı bilmezler
beyitinin ikinci mısrası zaman içerisinde daha çok söylenerek bir özlü söz hâline gelmiştir. O hâlde bu mısra nedir?
A) hüsn-i matla
B) hüsn-i makta
C) mısra-ı azade
D) mısra-ı berceste
E) mahlas
________________________________________
14-) Aşağıdakilerden hangisi kasidenin bölümlerinden değildir?
A) teşbib
B) tegazzül
C) dua
D) câize
E) fahriyye
________________________________________
15-) Var mı hele söylenmedik söz
Kalmış mı meğer denilmedik söz
beyitinde ilk mısra amacı ifade için yeterli olduğu hâlde şair aynı anlamda ikinci bir söz daha söylemiştir. Burada hangi ifade şekli vardır?
A) icaz
B) itnab
C) tezyil
D) müsâvât
E) Fesâhat
________________________________________
16-) Teşbihteki “müşebbehün bih” ve “müşebbeh” yerine istiarede kullanılan terimler hangi seçenekte doğru verilmiştir?
A) câmi-müsteârün leh
B) müsteâr-müsteârün leh
C) müstear-câmi’
D) müsteârün bih-müstear
E) müsteârün bih-müsteârün leh
________________________________________
17-) Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) murabba-üçlü
B) muhammes-beşli
C) müseddes-altılı
D) müsebba-yedili
E) müsemmen-sekizli
________________________________________
1
“Terbi” için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?A) Bir beyte dört mısra eklenerek oluşur.
B) Bir mısraya dört beyit eklenerek oluşur.
C) Bir beyte iki mısra eklenerek oluşur.
D) Bir mısraya iki beyit eklenerek oluşur.
E) Bir beyte iki beyt eklenerek oluşur.
________________________________________
19-) İki kat oldu vücûdum kocadum kat kaldum
Melekü’l-mevt selamını eğildim aldım
beyitinde şair yaşlılıktan meydana gelen bel büküklüğünün Azrail’in selamını almak için olduğunu söylüyor. Buradaki edebî sanat hangisidir?
A) ihâm-ı tenâsüb
B) ihâm-ı tezâd
C) sihr-i helâl
D) hüsn’-i ta’lil
E) tecahül-i arif
________________________________________
20-) Hamide kadlerine rişte-i eşki takıp bunlar
Atarlar tir-i mâksud-ı nedendür yayı bilmezler
(hamide: eğilmiş kad: boy rişte-i eşk: gözyaşı ipi tir- maksud: maksat oku)
Yukarıdaki beyitte aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi yoktur?
A) tezâd
B) açık istiare
C) tenasüb
D) iham
E) teşbih-i beliğ
________________________________________
21-) Harabat ehline dûzah azabın anma ey zâhid
Ki bunlar İbn-i vakt oldu gam-ı ferdayı bilmezler.
Beyitte kullanılan “harabat ehli” ve “ibn-i vakt”; “dûzah azabın” ve “gam-ı ferda” birbiriyle aynı doğrultuda kullanılmıştır.
Bu beyitteki anlam sanatı hangisidir?
A) iham-ı tenasüb
B) müretteb leff ü neşr
C) tenasüb
D) iham-ı tezad
E) gayr-ı müretteb leff ü neşr
________________________________________
22-) Gökten bir inci
Seçemeyen gemici
Yol bulamadı gemisine
Yukarıdaki şiirde aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi vardır?
A) teşbih-i beliğ
B) infâk
C) kapalı istiare
D) açık istiare
E) Teşhis
________________________________________
23-) Benim adım dertli dolap
Suyum akar yalap yalap
Böyle emreylemiş çalap
Anun içün inilerüm
Dörtlükteki anlatım biçimi hangisidir?
A) açık istiare
B) kapalı istiare
C) teşbih-i beliğ
D) mecaz-ı mürsel
E) teşhis ve intak
________________________________________
24-) Sordum meğer bu dürc-i denendir dedim dedi
Yok yok devâ-yı derd-i nihâhın durur senin
Beyitteki anlam sanatı hangisidir?
A) istifham
B) teşhis
C) rücû’
D) intak
E) istiare
________________________________________
25-) “Bu okul sizi hayata en iyi şekilde hazırlayacaktır.” cümlesindeki anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) teşbih
B) mecaz-ı mürsel
C) istiare
D) ta’riz
E) kinaye
________________________________________
26-) Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,
“Medeniyet!” dediğin tek dişi kalmış canavar?
şiirde “ulusun” ifadesi hem “ulumak” hem de “ulu olmak” anlamlarında iki ayrı anlama gelecek şekilde kullanılmıştır. Bu anlam sanatı hangisidir?
A) tevriye
B) tecrid
C) iltifat
D) rücu’
E) mübâlâğa
________________________________________
27-) “Aynı kökten türemiş iki veya daha fazla sözcüğün aynı ibarede bulunmasına” ne ad verilir?
A) cinas
B) sec
C) akis
D) iştikak
E) irsâd
________________________________________
2
Cinası meydana getiren kelimeler hareke ve sükûnda farklılık gösteriyorsa bu tür cinaslara ne ad verilir?A) cinas-ı müzeyyel
B) cinas-ı mutarraf
C) cinas-ı musahhaf
D) cinas-ı lâhik
E) cinas-ı muharref
________________________________________
29-) Kabz u bastı bu yolun der-pey olur birbirine
Her düzün bir yokuşu her yokuşun bir düzü var
beytinin ikinci mısrasında tamlayan ve tamlanan yer değiştirmiştir.
Burada hangi söz sanatı vardır?
A) cinas
B) iade
C) akis
D) irsad
E) muvazene
________________________________________
30-) Elemin Kays’a kıyas etme dil-i mahzûnun
Yok idi aklı ne derdi var idi Mecnûn’un
beyitinde beytin Mecnûn şeklinde bitirileceği Leyla ve Mecnun hikâyesinde Mecnun’un asıl adı olan Kays’ın kullanılmasıyla hissettirilmiştir.
Buradaki söz sanatı hangisidir?
A) cinas
B) irsad
C) musazene
D) akis
E) İade
________________________________________
1-) C
2-) E
3-) A
4-) B
5-) E
6-) C
7-) D
A 9-) B
10-) E
11-) A
12-) C
13-) D
14-) D
15-) B
16-) E
17-) A
1
C 19-) D
20-) A
21-) B
22-) D
23-) E
24-) C
25-) B
26-) A
27-) D
2
E 29-) C
30-) B