Açıköğretim Yönetimde Güncel Yaklaşımlar Ders Notları / Ders Kitabı

nzeytinevi

Yeni Üye
Katılım
22 Şub 2013
Mesajlar
764
Tepkime puanı
1
Puanları
0
Açıköğretim Yönetimde Güncel Yaklaşımlar Ders Notları / Ders Kitabı


= Yönetimde Güncel Yaklaşımlar =

Ünite 1


Bilimsel gelişme:

- İnsanlıkla birlikte başlamıştır.
- Doğu Batı uygarlıkları arasında zikzak çizerek gelişmiştir.

İlkel Komünal Topluluklar:

- Anaerkil toplum yapısı vardır.
- Yönetici sınıf bulunmamaktadır.
- Egemen dünya görüşleri doğayla uyumludur.
- Kabile ve klan için yaşamaya çalışmaktadırlar.

Hayvancılık, tarımcılık ve barbarlık dönemini:

- bireyler kendileri ve aileleri için yaşamaktaydılar.
- ataerkil bir toplum yapısı vardı.
- Toplayıcılıkla değil tarım ve hayvancılıkla geçimlerini sağlamaktaydılar.
- Barbar saldırıları sonucunda da askeri bir sınıf oluşturmuşlardır.
köleci devlet dönemi:
- Ticarette parayı kullanmışlardır.
- Emek kıymetlenmiştir.
- Toplum köle sahipleri ve köleler olarak ikiye ayrılmıştır.
- Zanaatkarlar ortaya çıkmıştır.
- toprak sahipleri ve din adamları gibi üretici olmayan sınıflar da ortaya çıkmıştır.
- materyalist doğa filozofları, Sokrates'le başlayan ve 17. yüzyıla kadar hüküm süren idealizm ve rasyonalizm
egemen dünya görüşü olmuştur.
feodal devlet dönemi:
- Köleler serbest bırakılmışlardır.
- Köleler köylü sınıfa dönüşmüştür.
- Köylüler kısmen kendileri İçin üretmeye başlamışlardır.
- Ticaretle uğraşan burjuva kesimi ortaya çıkmıştır.
- 17. yy'a kadar idealizm, rasyonalizm, 17. yy'la birlikte amprizm, materyalizm ve pozitivizm egemen dünya görüşü
olmuştur.

Endüstri devrimi ve ulus devlet dönemi:


- Fabrikalaşma ortaya çıkmıştır.

- zanaatkarlar endüstri devleti döneminde etkinliklerini yitirmeye başlamışlardır.
- Köyden kente göç olmuştur.
- Köylü sınıfı işçi sınıfına dönüşmüştür.
- İşçiler sermayedar İçin üretim yapmışlardır.
- Endüstri devriminin temellerini üç önemli gelişme oluşturmuştur.

Bunlar;

1- James Watt'ın 1765 yılında bulduğu buhar makinesiyle birlikte üretimin artması
2- Adam Smith'in "Milletlerin Zenginliği" adlı eseriyle birlikte serbest piyasa ekonomisi adını verdiği yeni bir
ekonomik model öngörülmüş ve bu modelin kapitalist sistem içindeki işleyişini ayrıntılı ortaya koyarak endüstri
devriminin iktisadi alt yapısı oluşturulmuştur.
3- Fransız ihtilali sonucunda kişiden kişiye uygulaması değişmeyen yasalara sahip olan Ulus Devlet modeli
ortaya çıkmıştır ve bu modelle birlikte demokrasi kuramı ortaya çıkmıştır. Böylece endüstri devriminin hukuki ve
siyasi alt yapısı oluşturulmuştur.

Klasik yönetim uygulamaları:

- İçinde üç ayrı alt yaklaşım bulunmaktadır. Bunlar;
1- Taylor'un "Bilimsel Yönetim Yaklaşımı",
2- Foyol'un "Yönetim Süreci Yaklaşımı",
3- Weber'in "Bürokrasi Yaklaşımı", dır.

- Ortak özellikleri :

A) Katma değerin (kârın) artırılması üzerinde odaklanılmıştır.
B) Çalışanları zorlayıcı nitelik taşır.
C) Otoriter ve merkeziyetçi bir örgüt yapısına inanılmaktadır.
D) Örgüt ve çevresi arasında Önemli bir etkileşim olmadığına inanılmakladır.
1- Taylor'un "Bilimsel Yönetim Yaklaşımı":

- Görüşleri :

A) Bilimsel metod benimsenmelidir.
B) Uzmanlaşmaya gidilmelidir.
C) İşe uygun personel seçilmeli ve eğitilmelidir.
D) Teşvikli ücret sistemi uygulanmalıdır.


2- Foyol'un "Yönetim Süreci Yaklaşımı":


-yönetimi süreci beş unsura ayırarak tanımlanmıştır.

Bunlar;
1- Tahmin etmek ve planlamak : (İşletmede gelecek
görülüp eylem planı hazırlanmalıdır.)
2- Örgütlenmek : (İşletmenin eşya ve
insan yapısı oluşturulmalıdır.)
3- Yöneltmek : (Çalışanlar
faaliyete geçirilmelidir.)
4- Koordine etmek : (işletmede tüm faaliyet ve
çabalar birbirine bağlanmalı, bütünleştirilmeli ve uyumlu
hale getirilmelidir.)
5- Denetlemektir. : (Her şeyin belirlenmiş
davranış standartlarına uygun yapılıp yapılmadığı
saptanmalıdır.)

- İlkeleri:


A) işbölümü

B) Yönetim birliği
C) Yetki ve sorumluluk
D) işletmenin çıkarları her şeyden üstün tutulmalıdır.
Dolayısıyla İşletmenin çıkarları kişisel çıkarların
üstünde olmalıdır.
E) Ödüllendirme
F) Disiplin
G) görevde kalma süresinin istikrarlı olması
H) Eşitlik
I) İnisiyatif
İ) Ekip ruhu

3- Weber'in "Bürokrasi Yaklaşımı":


- Bürokrasi kırtasiye işi gerektiren işleri yerine

getirebilmek için verimli ve etkili bir uygulamadır.
- Bürokrasi üzerinde düşünülmüş kurallar nedeniyle
uygulamalar öngörülebilirdir.
- Bürokrasi yönergeler prosedürler gibi insansız
teknolojiler yardımıyla çalışanları denetleme
eğilimindedir.
- Üretilen hizmetten yararlananların hizmeti ne zaman
alacaklarını bilmesi uygulamaya olan güveni artırır.
- Yöneticilerin başarılarının objektif olarak
değerlendirmesine olanak verir.
Neo-Klasik yönetim kuramı:
- akılcı insan yaklaşımının yanında duygusal insan
yaklaşımını da kabul etmektedir.
- Neo-Klasik yönetim kuramı aynı zamanda davranışsal
yönetim olarak da adlandırılmaktadır. Çünkü bu kuram
insanın Örgüt içinde nasıl davrandığını, örgüt yapısı ve
davranışların arasındaki İlişkileri irdelemiştir.
(Havrthorne araştırmaları )

Modern yönetim kuramı:

- Analiz ve sentezlerin ayrı yöntemler değil, birbirlerinin
tamamlayıcısı olduklarını ileri süren kuramdır.
Sistem yaklaşımı:
- her sistem kendi çevresinden bağımsız olarak değil,
bütünsellik anlayışı doğrultusunda çevresiyle ve kendi
alt sistemleriyle olan ilişkisi göz önünde bulundurularak
incelenmelidir.
- Sistem bir bütünü oluşturan unsurların uyumlu şekilde
faaliyette bulunmasını sağlayan işlemler bütünüdür.
- Sistemi inceleyebilmek için tek tek alt sistemlerini ve
bu alt sistemlerin sistemin tümüyle etkileşimi incelemek
gereklidir.
- İşletmede yer alan alt sistemlerin işletmenin dış
çevresiyle olan ilişkileri incelenmelidir.
- Sistem yaklaşımı biyolog Ludvvig Von Bertalanffy
tarafından öne sürülen bir yaklaşımdır.
- Sistem yaklaşımına göre alt sistemler birbirine
bağımlıdır ve aralarında bir etkileşim bulunmaktadır.
- Sistemin unsurları:
A) Girdi
B) Süreç
C) Çıktı
D) Geri bildirim

- Doğadaki tüm sistemlerin sonunda kendilerini yok

etmelerini ifade eden kavram entropidir.
- Sistemin hayatta kalmayı başarabilmesi ise negatif
entropidir.
- Sistem ile sistemin faaliyette bulunduğu çevre
arasında enerji, hammadde bilgi alışverişi olması
durumuna "açık sistem" denir.
- İşletmenin dış çevresindeki diğer sistemlerle
etkileşimin olmadığını düşünen anlayışa "kapalı sistem"
denir.
- Sistemin, bütünün parçalarının toplamından daha
fazla değer yarattığı ve daha büyük olduğunu ifade
eden kavrama “sinerji” denir.

Durumsallık yaklaşımı:


- Teknoloji ve çevre, durumsallık yaklaşımına göre

işletmenin kurumsal performansı üzerinde doğrudan
etkilidir.

Joon Woodward araştırması:


- Üretim şekli - kullanılan teknoloji – yönetim

uygulamaları - örgüt yapısı arasındaki ilişki
araştırılmalıdır.
- Bu araştırmanın amacı kurumsal performansı en çok
artıracak yönetim uygulamalarını saptayabilmektir.
- Bu araştırmayla örgüt yapısını üretimde kullanılan
teknolojiye bağlayan önemli bir durumsallık
saptanmıştır.
- Birim üretimde teknoloji çıktı özelliklidir ve müşterinin
talebi doğrultusunda tek defalık kullanılmaktadır.
- teknoloji müşterinin talebi doğrultusunda tek defalık
kullanılmaktadır. Üretim sürecinde kullanılan araç gereç
malzeme her siparişte değişmektedir ve standartlaşma
söz konusu değildir.

James Thompson araştırması:


- işletmelerde kullanılan teknolojileri sınıflandırmıştır.


A) İşletme de birbirinden bağımsız çalışan kişiler ve bölümler teknolojinin kullanılması doğrultusunda

birbirine bağlanabilmektedir.
B) Gerçekleştirilen uygulamalar teknoloji vasıtasıyla bile birbirlerine bağlanırlar.
C) Bir birimde çıktı elde edilmeden, diğer birimde üretime başlanabilmesi mümkün değildir.
D) Kullanılan teknolojiyle birlikte işletmelerde üretimde standartlaşma söz konusu olur.
E) Teknoloji doğrultusunda, gerçekleştirilen tüm uygulamaların karşılıklı olarak birbirleriyle ilişkisi olması
gereklidir.
- kullanılan teknolojilere göre yönetim uygulamalarının belirlenmesinin, örgütün yapısını belirleyen en önemli unsur
olduğunu ileri sürmüştür

NOT:

- James Thompson teknoloji ve örgüt yapısı arasında durumsallığı araştırmıştır.
- Ancak Burns, Stalker, Emety, Trist yönetim uygulamaları ve çevrenin arasındaki durumsallık İlişkisini
araştırmışlardır.
Burns ve Stalker' in araştırması:
- Örgüt yapısını mekanik ve organik olarak iki grupta sınıflandırmışlardır.
- Mekanik örgüt yapısına göre işletmede çalışanlar sürekli aynı işi yaptıkları için yaptıkları işte uzmanlaşmışlardır.
- Denetim alanı, her yöneticinin belli bir sayıda çalışanı yöneteceği doğrultusunda geniş değildir.
- Yetki ve sorumluluk örgütün üst düzey yönetiminde toplanmıştır.
- Yetki yukarıdan aşağıya doğru inildikçe azalmaktadır
- organik örgüt yapısı:
- Örgütte kurallar genellikle yazısızdır ve uyulmaması durumunda herhangi bir yaptırım söz konusu değildir.
- Çalışanların görev tanımları sürekli değişebilmektedir.
- İş ünitesinde çalışanları tek bir işten değil, iş ünitesinde gerçekleşen faaliyetlerin tamamından
sorumludurlar.
- Yetki ve sorumluluk örgütün tüm çalışanlarına dağıtılmıştır ve yatay iletişime önem verilmektedir.

Emery ve Trist’ in araştırması:


- Örgütsel çevreyi karmaşıklık derecesine göre, durgun çevre ve çalkantılı çevre olarak sınıflandırmışlardır.

- Çevre koşullarındaki değişikliğe uyum sağlayabilmek için yönetim uygulamaları doğrultusunda örgüt yapısının
değiştiğini söylemişlerdir.
- Durgun çevre yapısının tam rekabet piyasası gibi hiç bir zaman gerçekleşmeyecek bir ütopya olduğunu
söylemişlerdir.
- İşletmelerin birbirleriyle rekabet etmelerinin yanı sıra, rekabet alanının özelliklerinin de çevreyi etkilediğini ileri
sürmüşlerdir.

Dijital Çağ ya da bilgi çağı:

- Klasik, neoklasik, modern yönetim kuramları doğrultusunda gelişimi sürdüren yönetim düşüncesinin evrimi 2000'li
yılların başında (21. yy'ın başında) kırılma noktası olarak nitelendirebileceğimiz bir aşamaya ulaşmıştır.
- Kırılma noktasının nedeni küreselleşme ve teknolojideki gelişmelerdir.
Toplam kalite yönetimi:
- Müşteri grubunun belirlenmesinden sonra müşterilerin beklentilerini karşılayabilecek mal veya hizmetlerin
üretilmesi gerekmektedir.
- Toplam kalite yönetiminin temelinde standartlara uygunluk bulunmaktadır.
- Üretilen mal ve hizmetlerle birlikte örgütünde kalitesi artırılmalıdır.
- Çalışanların motivasyonu ve ödüllendirilmesine kadar her alanda kalitenin artırılması gerektiğini ileri sürmektedir.
- temel ilkeleri:

A) müşteri odaklılık

B) Sürekli eğitim
C) Katılımcı yönetim
D) Etkin liderlik
E) Sürekli geliştirme ve iyileştirme

Kaizyen ilkesi:

- Japon işletmelerinin küresel pazarlardaki rekabet üstünlüklerinin temel nedenidir.
- Kaizyen işletmelerde tüm çalışanlar sorumlu ve sürekli geliştirme ve iyileştirme uygulamaları bulunmaktadır.
Altı Sigma uygulaması:
- Kaynakların doğru ve optimal kullanılmasını destekleyen bir yönetim anlayışıdır.
- Altı sigma "müşteri memnuniyeti" odaklı bir uygulamadır. Bu uygulamanın amacı kaliteyi artırmak değil müşteri
memnuniyetini sağlamaktır.
- Operasyonel iş süreçleriyle birlikte, yönetimde de iyileştirmeler öngörmektedir.
- Altı sigma uygulamasının en önemli özelliği maddi getirişinin yüksek olmasıdır.
- Kurumsal performans ve kârlılığı artıran bir uygulamadır.
Dengeli ölçüm kartı uygulaması:
- İşletmenin uzun dönemli stratejilerini çalışanların gözünde netleştirmek.
- Kurumsal performansın objektif değerlendirmesini yapmak.
- İşletmenin taşınmaz değerlerinin güncel değerlendirmesini yapmak.
- Stratejik planların geliştirilmesi doğrultusunda bilgi toplamak.
- Bölüm hedeflerinin bölüm çalışanlarına davranış standardı olarak yüklenmesini kolaylaştırmak.

Kıyaslama uygulaması:

- Kendi sektörünün en iyisi olan İşletmelerin iş süreçlerinin incelenmesi ve bu inceleme sonucunda belirlenen farkın
kapatılması için en iyisi olarak kabul edilen uygulamaların bilinçli olarak ayarlanması yoluyla işletmenin kurumsal
performansının artırılmasını sağlayabilecek sistematik süreçtir.
A) Kıyaslamaya konu olacak İş süreci ve bilgi toplama yöntemleri belirlenmelidir.
B) Elde edilen bilgiler analiz edilmelidir.
C) Yeniden düzenlenen iş sürecinin hayata geçirilmesi gerekmektedir.
D) Geri bildirim çerçevesinde iş süreci gözden geçirilmelidir.
E) Kıyaslama sonucunda, hatalar ve fireler en aza iner, verimlilik ve etkinlik artırılır.


Temel yetenek:

- Bir örgütü diğerlerinden farklı kılan ve rekabet üstünlüğü sağlayan, rakipleri tarafından anlaşılması ve taklit

edilmesi zor olan bilgi, beceri ve yeteneklerdir.
İşletmelerin giderek daha yaygın bir biçimde dış kaynaklardan yararlanmasının nedenleri:
- Uzmanlaşma
- Esnekiik kazanabilme
- hızlı karar alabilme
- Riski azaltabilme
- Maliyetleri

Küçülme uygulaması:

- kademe azaltma ve doğru ölçeği bulma uygulamaları "kriz yönetimi uygulamaları" olarak da bilinir.
- İşgücü maliyetinde gerçekleştirilecek azalma doğrultusunda verimlilikte artış sağlama düşüncesine
dayanmaktadır.

Personeli güçlendirme uygulaması:

- çalışanlar işin sahibi haline gelebilmektedir.
- Burada çalışanların yetkilendirmesi değil, daha güçlü hale getirilmesi hedeflenir.

Değişim mühendisliği:

- iş süreçlerinin yeniden tasarlanmasıdır.
- Değişim mühendisliği uygulaması sonrasında gereksiz iş ve süreçler ortadan kalkarak işletmede radikal bir
değişiklik yapılmış olacaktır.
yalın organizasyonlar:
- Örgüt gerek duymadığı her şeyden kurtulur.
- Sıfır hiyerarşi örgütün önemli hedeflerinden birisidir.
- Takımda yer alan kimse mükemmel değildir.- İşletmenin stratejik planları doğrultusunda her takım kendi amaçlarını belirler.
- temel amaç müşterileri beklentilerinin ötesine geçerek talep yaratabilmektir.

Öğrenen örgütler:

- değişen çevre koşullarına uyum sağlayabilmek için iletişim teknolojileri ve yaşanan deneyimler doğrultusunda
sürekli yeni bilgi üretimini destekleyen bir Örgüt yapısıdır.

Yenilik:

- Yaratıcı düşüncenin ürün veya hizmet olarak ticari değere dönüştürülmesine denir.
şebeke organizasyonlar:
- Üretim, pazarlama, satış, dağıtım gibi faaliyetlerin başka işletmeler tarafından gerçekleştirildiği merkezi işletmeye
denir.

işletmenin çalışanlarına yönelik sorumlulukları:

- İş yasalarına uymak
- Çalışanlar arasında din ve sosyal sınıf farklılıklarını gözetmemek
- Çalışanların sosyal haklarını gözetmek
- Ücret ve işe alımlarda adil olmak.

Güncel yönetim yaklaşımları:

- kaynak bağımlılığı, - örgütsel strateji,
- vekalet, - işlem maliyeti,
- kuramsallık, kuramları olarak sınıflandırılmaktadır.
kaynak temininde yaşanan sorunların yaratabileceği tehlikeler için alınabilecek yönetim uygulamaları:
- Konsorsiyumlar
- Stratejik ortaklıklar
- İşbirlikleri
- Yasal anlaşmalar

Örgütsel strateji kuramı:

- temel amacı işletmenin güçlü yönlerinin fırsat olarak nasıl değerlendirilebileceği, zayıf yönlerinin piyasadaki
tehlikelerden etkilenmeyecek şeklide nasıl güçlendirileceği konusunda yöneticileri bilinçlendirmektir.

Vekalet kuramı:

- potansiyel olarak birbiriyle çatışan ve kendi çıkarları doğrultusunda davranmak isteyen hissedarlarla yöneticiler
arasında her iki tarafında tatmin olabileceği bir ilişkinin nasıl kurulabileceği sorusu üzerinde durmaktadır.
İşlem maliyeti kuramı:
- işletme tedarikçileriyle çalışanlarıyla ve müşterileriyle işlem yapar. Bu gerçekleştirilen işlemler bir maliyet
unsurudur ve yapılacak tasarruflar kurumsal performans üzerinde doğrudan etkilidir.

Kurumsal kuram:

- 1977 yılında sosyolog Philip Selznick'in , Hizmetkarlık Yaklaşımı, Yönetim Hegomanyası Yaklaşımı, Paydaşlık
Yaklaşımı gibi birden fazla yaklaşımı içeren kuramıdır.
Örgütsel ekoloji kuramı:
- Örgütleri gruplandırarak ele alan ve belirli bir çevrede faaliyette bulunan örgütler topluluğuna sosyolojik açıdan
analiz eden kuramdır.



Sınavlarda Hepinize Başarılar Diliyoruz..
 

Çevrimiçi üyeler

Şu anda çevrimiçi üye yok.

REKLAMLAR

Forum istatistikleri

Konular
17,414
Mesajlar
134,310
Kullanıcılar
90,716
Son üye
Abdullah Kara
Üst